Kredyty w "spadku"

Witam, mój ojciec zmarł 1,5 roku temu. Po jakimś czasie po jego śmierci dowiedziałam się, że ma wzięte 3 kredyty i jedną pożyczkę. Jako, że nie mieszkałam z ojcem ponad 15 lat, ani moja matka, która jest po rozwodzie od '94 nie korzystałyśmy z tych pieniędzy. Matka walczyła wiele lat o alimenty. Przez ostatnie 3 lata przed jego śmiercią otrzymywała na mnie. Gdy ojciec umarł w maju 2006 byłam osobą niepełnoletnią do września 2006 r. Nie było sprawy majątkowej. Otrzymałam od ojca z pracy pewną kwotę pieniędzy. Również nie wystąpiłam do sądu o bycie pełnoprawnym spadkobiercą, ani o odrzucenie spadku. Gdyż za późno dowiedziałam się o czymś takim. Nikt mnie nie powiadomił. Po pół roku po śmierci ojca długi automatycznie przeszły na mnie. Dziadkowie którzy mieszkali z ojcem uważając się za odpowiednich zajmowali się sprawami ojca. Także za dużo mi nie było wiadomo. Odbierali dokumenty które przychodziły na jego adres na moje nazwisko z racji tego samego nazwiska. Gdy przyszło ostateczne wezwanie zapłaty pożyczki dopiero po mnie zadzwonili. Teraz obecnie uczę się, nie pracuję, dostaję rentę po ojcu, nie mam innych przychodów, nigdy nie byłam karana. Dostałam pozew sądowy, po uprzednim napisaniu sprzeciwu na poprzedni pozew z przedsiębiorstwa gdzie pożyczka była zaciągnięta. Rozprawa będzie pod koniec stycznia. Bardzo bym chciała się dowiedzieć jak ta rozprawa może się dla mnie zakończyć? korzystnie lub nie? jaki wyrok może orzec sąd?

Zgodnie z art. 931 Kodeksu cywilnego, w pierwszej kolejności powołane są z ustawy (a więc w przypadku braku testamentu) dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek. W chwili śmierci Pani ojciec nie pozostawał w związku małżeńskim, zatem jedynym spadkobiercą jest Pani jako córka spadkodawcy. Przepisów o powołaniu do dziedziczenia z ustawy nie stosuje się również do małżonka spadkodawcy pozostającego w separacji (art. 935 ¹ Kodeksu cywilnego).
Zgodnie z art. 1012 Kodeksu cywilnego spadkobierca może:
- przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste),
- przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza),
- odrzucić spadek.
Oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania (w Pani przypadku – od momentu śmierci ojca). Brak oświadczenia spadkobiercy w powyższym terminie jest jednoznaczny z prostym przyjęciem spadku. Jednakże gdy spadkobiercą jest osoba nie mająca pełnej zdolności do czynności prawnych (a więc osoba niepełnoletnia), brak oświadczenia spadkobiercy w terminie jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza. W Pani sytuacji w/w wyjątek powinien mieć zastosowanie.
Można powołać się ponadto na przepis art. 1019 §2 Kodeksu cywilnego, w którym przewidziano, że spadkobierca, który pod wpływem błędu lub groźby nie złożył żadnego oświadczenia w terminie, może w powyższy sposób uchylić się od skutków prawnych niezachowania terminu. Oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli, a więc także od skutków niezachowania terminu powinno być złożone przed sądem spadku, gdzie powinno być jednocześnie złożone oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku.
Warto też zwrócić uwagę na art. 1024 §1 Kodeksu cywilnego, w którym przewidziano, że nawet jeżeli spadkobierca odrzucił spadek a zrobił to z pokrzywdzeniem wierzycieli, to każdy z nich, którego wierzytelność istniała w chwili odrzucenia spadku, może żądać, ażeby odrzucenie spadku zostało uznane za bezskuteczne w stosunku do niego według przepisów o ochronie wierzycieli w razie niewypłacalności dłużnika.
Do chwili przyjęcia spadku spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko ze spadku. Od chwili przyjęcia spadku ponosi odpowiedzialność za te długi z całego swego majątku – w razie prostego przyjęcia spadku spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe bez ograniczenia.
Sąd decydując o tym, czy ponosi Pani odpowiedzialność za zwrot zaciągniętej przez ojca pożyczki, stwierdzi tym samym czy odpowiada Pani za długi spadkowe czy też przyjęła Pani spadek z dobrodziejstwem inwentarza.

Na pytania Internautów odpowiada Łukasz Berg z Kancelarii Adwokackiej Adwokata Tomasza Posadzkiego w Gdańsku.