Bombami do celu, czyli zniszczenia precyzyjne

Autorzy "Raportu o stratach wojennych Warszawy" nie mieli wątpliwości. Najeźdźcy bombardowali stolicę we wrześniu 1939 r. według przygotowanego zawczasu planu. - Na rzecz tej hipotezy przemawia memoriał zredagowanym przez znakomitego historyka sztuki i znawcę Warszawy Alfreda Lauterbacha, który powstał na krótko przed jego zamordowaniem 19 listopada 1943r - stwierdza prof. Andrzej Fałkowski, współautor raportu.

- Podczas gdy Zamek Królewski, symbol polskiej państwowości, stał się jednym z pierwszych celów nalotów bombowych, to sąsiadujące z nim Stare Miasto oszczędzono - wyjaśnia profesor. Grzegorz Kąsalik z Muzeum Historycznego m.st. Warszawy twierdzi, że tak łagodne obchodzenie się ze Starówką to konsekwencja jej przeszłości. - Stare Miasto było lokowane na tzw. prawie niemieckim, więc w późniejszym okresie miało świadczyć o germańskości tego miejsca, więc warto je było oszczędzić - mówi.

Burzono obiekty z epoki nowożytnej, wolne od wpływów niemieckich, a podnoszące rangę stolicy.
Podobnie było z oszczędzeniem pałacu Krasińskich. Jego najbliższe otoczenie było natomiast atakowane seriami bomb zrzuconych z niskiego pułapu. - Część historyków jest przekonana, że było to świadome działanie. Chciano zachować główny korpus pałacu, zwieńczony tympanonem autorstwa niemieckiego rzeźbiarza Andreasa Schlutera - ocenia Fałkowski.

Wszystko, co nie było Niemcom przydatne, wiązało się z Żydami lub świadczyło o polskiej dumie, miało zniknąć.

- Już w pierwszych dniach września bomby spadły na Rakowiec, Wolę i Okęcie - mówi Kąsalik. To ostatnie miejsce też nie było przypadkowe. - Chodziło o zniszczenie polskich myśliwców. Nim zarządzono ich przetransportowanie do Lublina, straty w eskadrze sięgnęły 70 proc. - dodaje. Celem dla niemieckich bomb były też szpitale.

- Na dachach miały wielkie czerwone krzyże, mające chronić przed nalotami - stwierdza Kąsalik. Niestety, Niemcy celowali właśnie w krzyże. Od 7 września trwa silny ostrzał i bombardowanie Warszawy. Stolica będzie miała lżej po dwóch dniach, gdy całe niemieckie siły z tego rejonu skupiły się na bitwie nad Bzurą.

Tak było do 17 września, kiedy to oczom warszawiaków ukazała się płonąca wieża Zamku Królewskiego. Osiem dni później stolicę bombardowano przez 24 godz. Warszawa płonęła potem aż przez 3 dni.

Wszystko po to, by zrealizować plan zgermanizowania polskiej stolicy i zdegradowania jej do prowincjonalnego miasteczka. O tym, jak wyglądałaby stolica, gdyby zrealizowano tzw. niemiecki plan Pabsta wobec Warszawy i jak wyglądałoby miasto, gdyby Stefan Starzyński ziścił swoje koncepcje, przeczytają państwo w naszym piątkowym tygodniku "Warszawa".