Czy wiesz, czym są probiotyki?

Na rynku istnieje wiele dostępnych probiotyków, których zażywanie ma wspomóc naszą kondycję zdrowotną. Nazywa się je inaczej czynnościową żywnością. Kobiety i mężczyźni kupują je dla siebie, rodzice dla dzieci – w ogóle dla najbliższych. Czym są probiotyki i na czym polega ich korzystne działanie?

Po co są probiotyki?
Probiotyki to specjalnie wyselekcjonowane kultury bakterii lub drożdży, które podaje się doustnie. W odpowiedniej ilości wpływają one prozdrowotnie na osobę, której zostaną podane. Probiotyki działają w przewodzie pokarmowym, stymulując system odpornościowy do wytwarzania naturalnych przeciwciał oraz przyczyniając się do zachowania równowagi jego flory fizjologicznej. Powstaje wówczas naturalna bariera ochronna, dzięki której niekorzystne drobnoustroje są neutralizowane. Najczęściej są to bakterie kwasu mlekowego.

Tematyka jest zgłębiana od dawna. Zjawiskami zachodzącymi pomiędzy bakteriami zainteresowani byli Pasteur i Jaubert już w 1877 roku. Sam termin został wprowadzony do terminologii w roku 1965 jako określenie organizmu czy substancji, która oddziałuje na mikroflorę jelitową.

Co można uznać za probiotyk?
Nie możemy tak powiedzieć o każdym mikroorganizmie, nawet jeżeli wiemy, że dana bakteria może znajdować się w naszym środowisku wewnętrznym. By dany szczep bakterii rzeczywiście mógł funkcjonować pod nazwą probiotyku, musi być spełniony szereg warunków. Przede wszystkim pochodzenie, gatunek i szczep muszą być dokładnie oznaczone. Szczep musi być również poddany badaniom in vitro, które rozpoznają mechanizmy jego aktywności oraz stwierdzą, że są one rzeczywiście bezpieczne. Probiotyki poddawane są także badaniom in vitro z udziałem modeli zwierzęcych. Ponadto badania powinny spełniać kryteria międzynarodowe, czyli m.in. być przeprowadzone z losowym przydziałem do grup poddawanych porównaniu oraz z udziałem placebo. Bakterie te powinny również być odporne na działanie kwasów i soli żółci, co sprawia, że są w stanie przeżyć w przewodzie pokarmowym. To jednak nie wystarczy. Muszą jeszcze aktywnie przeciwstawiać się działaniu chorobotwórczych bakterii. Jeżeli probiotyki są sprzedawane konsumentom, muszą zawierać na opakowaniu jasno określone informacje, wymagane przez przepisy.

W czym pomogą nam probiotyki?
Wśród praktycznych korzyści dla naszego zdrowia znajdują się: ochrona przed skutkami ubocznymi antybiotykoterapii (np. przed biegunkami), łagodzenie objawów jelita drażliwego, zapalenia żołądka, zakażeń dróg moczowo-płciowych, reakcji alergicznych, zakażeń ze strony Helicobacter pylori, obniżanie poziomu cholesterolu we krwi, a nawet profilaktyka nowotworowa bądź uśmierzanie negatywnych efektów chemioterapii.

Probiotyki w codziennym życiu
Jeżeli więc produkt został zaklasyfikowany jako probiotyczny, mamy świadomość, że powinien rzeczywiście aktywnie działać na rzecz naszego zdrowia. Takie bakterie znajdziemy w fermentowanych produktach mlecznych (zawierają one przynajmniej 10 000 000 jednostek Bifidobacterium albo 100 000 000 jednostek Lactobacillus – wtedy są uznane za probiotyczne). Warto sięgać więc po jogurty, maślanki czy kefiry podczas codziennych posiłków. Oprócz tego probiotyki można kupić w aptekach. Ich forma gwarantuje, że bakterie dotrą we właściwe, docelowe miejsce – tam, gdzie powinny zacząć działać (np. jelit czy do pochwy) – i są w stanie aktywnie je skolonizować.