Doceniona energia z oczyszczalni ścieków w Tychach

Kierownictwo Regionalnego Centrum Gospodarki Wodno--Ściekowej S.A. na tym jednak nie poprzestaje. Rosnące ceny energii elektrycznej, ciepła, paliw płynnych i kopalnych, powodują bowiem wzrost kosztów funkcjonowania każdego przedsiębiorstwa. W związku z tym, bardzo ważnym aspektem w działalności firm stała się konieczność identyfikacji oraz eliminacji źródeł strat związanych z wykorzystywaniem energii. Z tego powodu konieczne stało się opracowanie rozwiązań umożliwiających realizację tych działań w sposób zaplanowany, systematyczny, opierając się na bieżącej sytuacji przedsiębiorstwa, bez względu na jego stopień zaawansowania technicznego i organizacyjnego.

Jednym z najlepszych rozwiązań w tym zakresie jest norma ISO 50001: 2011 "System zarządzania energią", określająca wymagania w obszarze zarządzania energią, których spełnienie nie tylko usprawnia funkcjonowanie firmy pod względem organizacyjnym, ale przyniesie również RCGW S.A. wymierne korzyści finansowe.

Obecnie RCGW S.A. jest jedyną spółką komunalną w Polsce, która posiada wdrożony i certyfikowany system zarządzania energią wg normy ISO 50001.

RCGW S.A. stawia sobie ambitne cele
Przyjęty w RCGW S.A. model systemu zarządzania energią obejmuje:
politykę energetyczną określającą cele, których realizacja zagwarantuje dynamiczny rozwój przedsiębiorstwa z uwzględnieniem aspektów energetycznych jego działalności,

planowanie energetyczne, którego celem jest określenie kierunków rozwoju przedsiębiorstwa oraz wyznaczenie zadań i priorytetów wynikających z celów zawartych w polityce energetycznej firmy,

wdrożenie i funkcjonowanie systemu zarządzania energią według ustalonych i opisanych metod działania,
monitorowanie, pomiary i analizy w oparciu o ustalone kryteria i parametry energetyczne procesów technologicznych, wymagane dla zapewnienia optymalizacji ich realizacji pod kątem zużycia energii oraz wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych,

przeglądy i audyty energetyczne realizowane w celu bieżącej oceny wskaźników energetycznych firmy, opisujących poziom realizacji zaplanowanych celów i zadań.

Regionalne Centrum Gospodarki Wodno-Ściekowej S.A. jako lider branży wodno-kanalizacyjnej na rynku krajowym jest zobowiązany do prowadzenia działań ukierunkowanych na ciągłe doskonalenie realizowanych procesów poprzez ich optymalizację w zakresie stosowanych rozwiązań technicznych, technologicznych oraz organizacyjnych.

Z tego powodu zarząd spółki, mając pełną świadomość potrzeb spółki koniecznych dla jej dalszego rozwoju, podjął w 2012 roku decyzję o wdrożeniu systemu zarządzania energią zgodnego z wymaganiami normy ISO 50001: 2011 oraz jego integracji z funkcjonującymi już w pewnych obszarach spółki systemami:

zarządzania jakością zgodnie z wymaganiami normy ISO 9001,
zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy zgodnie z wymaganiami normy PN-N 18001,
zarządzania środowiskowego zgodnie z wymaganiami normy ISO 14001 oraz rozporządzenia UE w zakresie EMAS,
zarządzania społeczną odpowiedzialnością biznesu zgodnie z wymaganiami normy SA 8000.

Wdrożenie wymagań normy ISO 50001:2011 gwarantuje RCGW S.A. ograniczenie wpływu spółki na środowisko, zmniejszenie kosztów związanych ze zużyciem energii oraz zwiększenie efektywności wykorzystania energii odnawialnej wytwarzanej w procesie oczyszczania ścieków.

Proces wdrażania wymagań normy został podzielony na szereg etapów obejmujących:
Szkolenia pracowników RCGW S.A. w zakresie wymagań nowej normy.
Opracowanie polityki energetycznej oraz dokumentacji uwzględniającej konieczne zmiany wynikające z procesu wdrożenia.
Ustalenie punktów kontroli oraz niezbędnych mierników oceny efektów działalności energetycznej.
Ustalenie zasad bieżącego monitorowania realizowanych procesów w zakresie zwiększania ich efektywności energetycznej.
Przeprowadzenie przeglądu energetycznego, audytów wewnętrznych oraz przeglądu zarządzania uwzględniających wymagania normy ISO 50001 oraz wdrożone zmiany w Zintegrowanym Systemie Zarządzania.

W dniach 15.03.2013 oraz 21-23.03.2013 r. przeprowadzony został audyt certyfikujący przez BSI Group Polska Sp. z o.o. - uznanego lidera wśród jednostek certyfikujących, który zakończył się przyznaniem certyfikatu potwierdzającego właściwe wdrożenie wymagań normy ISO 50001:2011 przez RCGW S.A.

Podsumowanie najważniejszych osiągnięć
W tym miejscu warto przypomnieć, że RCGW S.A. w okresie swojej działalności do 2012 roku wdrożyła już szereg rozwiązań, które skutecznie wpłynęły na optymalizację wykorzystania energii oraz maksymalizację udziału energii odnawialnej zużywanej przez spółkę. Wśród zrealizowanych zadań najistotniejsze to:
stosowanie energooszczędnych urządzeń i sprzętu stanowiącego wyposażenie obiektów RCGW S.A., zwłaszcza oczyszczalni ścieków,
stosowanie zaawansowanego monitoringu i usprawnienie procesu sterowania poprzez jego automatyzację,
uwzględnianie w realizowanych inwestycjach i zakupach kryterium efektywności energetycznej,
podnoszenie świadomości pracowników RCGW S.A. w zakresie oszczędnego gospodarowania energią.

Efektem tych działań jest, między innymi, systematyczny wzrost udziału energii elektrycznej wytworzonej w wyniku spalania biogazu uzyskanego w procesie fermentacji osadów pochodzących z oczyszczania ścieków, co jest przedstawione na powyższym wykresie.

Obecnie średniomiesięczna produkcja energii odnawialnej przekroczyła poziom 150% liczony w stosunku do zużycia energii na oczyszczani ścieków. Jest to najlepszy bilans wykorzystania energii dla przedsiębiorstwa wodno-kanalizacyjnego w Polsce i jak możemy przypuszczać, jeden z najlepszych wyników w Europie.

Prestiżowe nagrody w konkursach ekologicznych i jakościowych
Prowadzenie działalności w oparciu o powyższe zasady pozwoliły RCGW S.A. osiągnąć wyjątkową pozycję w branży wodno-kanalizacyjnej, czego wynikiem jest szereg nagród w konkursach ekologicznych i jakościowych otrzymanych przez spółkę, między innymi:

Lider Polskiej Ekologii 2011 za modernizację oczyszczalni ścieków w Tychach- Urbanowicach
Wielokrotny laureat konkursu "EKOLAURY" organizowanego przez Polską Izbę Ekologii
Wyróżnienie w konkursie Panteon Polskiej Ekologii 2010, będące wyrazem uznania za postawę proekologiczną
Śląska Nagroda Jakości 2010
Najwyższa Jakość Quality International 2010 za usługę odprowadzania ścieków oraz ich oczyszczania wraz z efektywnym odzyskiem biogazu.

Kolejnym efektem przemyślanej i dobrze zorganizowanej działalności RCGW S.A. jest sukces ekonomiczny doceniany zarówno przez środowisko branżowe, jak i przez niezależne gremia specjalistów, co znalazło odzwierciedlenie w wielu nagrodach i wyróżnieniach przyznanych RCGW S.A. , między innymi:

wyróżnienie Diamenty miesięcznika FORBES 2012 w kategorii firm w województwie śląskim,
wielokrotny laureat nagrody Gepard Biznesu dla najdynamiczniej rozwijającej się firmy na rynku,
wielokrotny laureat nagrody Gazela Biznesu za systematyczny i dynamiczny rozwój spółki,
laureat nagrody Efektywna Firma dla najefektywniej zarządzanej firmy na rynku,
laureat nagrody Lider Rynku 2010 za efektywne połączenie działalności biznesowej z rozwiązaniami proekologicznymi,
laureat nagrody EuroLider 2010 za produktywność i kreatywność, które to cechy stanowią gwarancję sukcesu na rynku UE.

Plany na najbliższe lata
Wdrożenie nowego systemu zarządzania było impulsem dla oceny bieżącej sytuacji spółki oraz wyznaczenia jej nowych, ambitnych celów i zadań na kolejne lata działalności, wśród których najistotniejsze to:

dalsza optymalizacja zużycia energii elektrycznej poprzez stosowanie nowoczesnych rozwiązań technicznych i technologicznych w procesach realizowanych na oczyszczalni ścieków,
systematyczne zwiększanie produkcji energii odnawialnej z biogazu wytwarzanego w procesie fermentacji osadów powstających jako produkt uboczny w trakcie oczyszczania ścieków, poprzez właściwy dobór parametrów procesów,
utrzymywanie na niskim poziomie emisji zanieczyszczeń do środowiska naturalnego związanej ze spalaniem biogazu w procesie wytwarzania energii elektrycznej, poprzez optymalny dobór parametrów procesu spalania biogazu,
dalsze ograniczanie zużycia wody pitnej poprzez zastosowanie w procesach technologicznych realizowanych na oczyszczalni ścieków ścieku oczyszczonego jako wody technologicznej,
realizację procesu oczyszczania ścieków w sposób optymalny, celem zapewnienia właściwych parametrów ścieku oczyszczonego.