Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Noc Kupały, czyli święto ognia, płodności i radości

Arkadiusz Gołka
MALGORZATA GENCA / POLSKAPRESSE
21 i 22 czerwca w okolicy Sulistrowic pod górą Ślężą poganie z całej Polski będą uroczyście świętować noc przesilenia letniego. Nic dziwnego, bo ten obrzęd korzeniami sięga do prapoczątków naszej kultury.

**
Przeczytaj również:

Wielbią Odyna, piją miód z rogu i oddają hołd naturze

**

Poganie, szczególnie rodzimowiercy słowiańscy, uważają, że najkrótsza noc w roku jest szczególna. Wiąże się ona z tradycyjnymi wierzeniami, wielbieniem dawnych bogów oraz natury i radosnymi obrzędami. Podczas Nocy Kupały czci się ogień, wodę, Słońce, Księżyc, urodzaj, płodność, radość i miłość. A wszystko po to, by zyskać zdrowie i urodzaj. Paweł Jasienica pisał, że ostatni przypadek prawdziwie pogańskiego świętowania Kupały odnotowano w 1937 roku na Opolszczyźnie. I wydawałoby się, że zwyczaj ten już praktycznie zaniknął. Błąd.

Oddać hołd przyrodzie

W każdym większym mieście w drugiej połowie czerwca organizowane są młodzieżowe imprezy z pleceniem wianków, tańcami w skąpych strojach i różnymi pokazami. To jednak tylko zabawa, ale w Polsce nie brak osób, które traktują Noc Kupały zupełnie poważnie. Są to polscy poganie. Równonoc zamierzają świętować w weekend od 19 do 21 czerwca - tradycyjnie pod Masywem Ślęży. Zjawią się tam głównie wyznawcy Asatru, czyli politeistycznej religii, opartej na mitologii nordyckiej. W tej wierze Noc Kupały nazywa się Midsommer, czyli Środek Lata.

Czytaj też: Skąd się wzięła nazwa Noc Kupały?

- Spodziewamy się przyjazdu około 70 osób z całego kraju. Podczas zlotu zaplanowano turniej gier inspirowanych średniowieczem, rytuał oraz całonocną zabawę przy ognisku - mówi Agnieszka Sito z Wrocławia, która za swojego osobistego patrona uważa Odyna. - Wśród atrakcji znajdzie się plecenie i puszczanie wianków, skoki przez ognisko, kramy z biżuterią, grami planszowymi, drewnianymi przedmiotami czy przetworami, na przykład miodami ekologicznymi - dodaje.

Magia kontra złe siły

Jak wyglądały obchody zrównania nocy i dnia 10 wieków temu? W Czechach, tak jak w Polsce, skakano przez ogniska, wierząc w oczyszczającą i chroniącą przed lichem moc płomieni. W dodatku zasuszone wianki z bylicy zakładano na rogi bydłu, by ustrzec je przed chorobami i urokami czarownic. Np. Serbowie od dogasających o świcie ognisk zapalali pochodnie i okrążali z nimi zagrody i domostwa, aby odgonić złe duchy. Z kolei w Skandynawii palono ogniska na rozstajach dróg albo nad brzegami jezior. Uważano, że nie tylko ogień, ale i woda ma właściwości uzdrawiające. Noc Kupały pod nazwą Līgo (23 czerwca) i Jāņi (24 czerwca) do dziś jest obchodzona i ciągle bardzo popularna na Łotwie, gdzie ma rangę święta państwowego. Litwini mają swój odpowiednik tego święta - Rasos.

Wiele zapożyczeń z tej magicznej pogańskiej nocy ma Święto Iwana Kupały, obchodzone w tradycji wschodniosłowiańskiej - głównie na Ukrainie, Białorusi i w Rosji w terminie 24 czerwca/7 lipca (według kalendarza gregoriańskiego).

Gdy w 966 roku Polska przyjęła chrzest, Kościół nie był w stanie wytępić starych przyzwyczajeń i obyczajowości, postanowił więc zasymilować wcześniejsze obrzędy dla swoich potrzeb. Stąd wzięła się późniejsza wigilia św. Jana Chrzciciela (którego nawet nazywano Kupałą), znana szerzej jako noc świętojańska, obchodzona w nocy z 23 na 24 czerwca. W końcu starania duchownych zaczęły być coraz skuteczniejsze i w XII-XV wieku coraz rzadziej obchodzono w Polsce kupałnockę. Z kolei w drugiej połowie XVI stulecia zwyczaj odżył z powodu nadejścia intelektualnej epoki, głoszącej powrót człowieka do natury, do tego, co dawne i pierwotne. To wtedy Jan Kochanowski napisał słynną "Pieśń świętojańską o Sobótce".

W południowej Polsce, na Podkarpaciu i Śląsku uroczystość o podobnym przebiegu nazywa się sobótką lub sobótkami, natomiast na Warmii i Mazurach palinocką. Z kolei nazwa Noc Kupały utrwaliła się w tradycji Mazowsza i Podlasia.

Zobacz również: Frontman Foo Fighters złamał nogę podczas koncertu

Źródło: Cover Video/x-news

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wideo
Wróć na warszawa.naszemiasto.pl Nasze Miasto