Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Oczyszczanie na europejskim poziomie

Igor Cieślicki
Jednym z głównych wyzwań stojących przed przedsiębiorstwami wodociągowymi jest modernizacja istniejących oczyszczalni ścieków. W niektórych miastach powstają nawet całkowicie nowe obiekty.

Jednym z głównych wyzwań stojących przed przedsiębiorstwami wodociągowymi jest modernizacja istniejących oczyszczalni ścieków. W niektórych miastach powstają nawet całkowicie nowe obiekty. Wszystko po to, by spełnić surowe wymogi dotyczące ekologii.

Prawie 11 mln metrów sześciennych oczyściła w ubiegłym roku bielska spółka Aqua. Z jej usług skorzystało ponad 18 tysięcy klientów.

Aqua odbiera i oczyszcza ścieki z gmin Bielsko-Biała, Szczyrk, Buczkowice, Wilkowice, Jaworze oraz w niewielkim zakresie z Jasienicy. Podobnie jak w przypadku dostaw wody pitnej, głównymi odbiorcami tych usług są gospodarstwa domowe i spółdzielnie mieszkaniowe oraz instytucje publiczne wraz z zakładami przemysłowymi i usługowymi.

Aqua przejmuje ścieki odprowadzane przez mieszkańców i zakłady poprzez sieć kanalizacyjną liczącą około 700 km długości. Na terenie działania spółki funkcjonują trzy rodzaje sieci: najstarsza – ogólnospławna, do której trafiają zarówno ścieki sanitarne jaki i deszczówka, sanitarna –służącą do odprowadzania ścieków z gospodarstw domowych i zakładów oraz sieć kanalizacji deszczowej, do której trafiają wyłącznie ścieki opadowe i wody roztopowe.
Zgromadzone ścieki są następnie transportowane do oczyszczalni. Aqua eksploatuje trzy oczyszczalnie ścieków. Największa znajduje się w Komorowicach, ma przepustowość 90 tys. metrów sześciennych na dobę, kolejne zlokalizowane są w Wapienicy (8 tys. metrów na dobę) oraz w Kozach (na potrzeby szkoły i Urzędu Gminy).

Usuwanie zanieczyszczeń

W oczyszczalni ścieki są poddawane procesom usuwania zanieczyszczeń mechanicznych, takich jak piasek czy żwir. Następnie usuwa się drobniejsze frakcje zanieczyszczeń, na które składają się związki organiczne i nieorganiczne. Do tych celów stosuje się obecnie najczęściej oczyszczanie w bioreaktorach z biologicznym osadem czynnym.

Proces ten w skrócie polega na tym, że osad biologiczny (na który składają się żywe organizmy, głównie bakterie) konsumuje substancje pokarmowe będące jednocześnie zanieczyszczeniami zawartymi w ściekach. Po oddzieleniu osadu od pozostałej części ścieku dochodzi do powstania tzw. ścieków oczyszczonych biologicznie.

Ścieki te najczęściej nadal zawierają zbyt wiele pierwiastków biogennych (głównie azotu i fosforu) i dla sprostania wymogom ochrony środowiska poddawane są dalszemu oczyszczaniu chemicznemu.


Biogaz do wykorzystania

Poza oczyszczonymi ściekami produktem procesu oczyszczania są osady ściekowe, których powstaje około 40 ton dziennie. Osady pościekowe mogą być wykorzystywane do rekultywacji obszarów zdegradowanych oraz w rolnictwie, jako nawozy.
W celu ograniczenia kosztów związanych z dostawą energii, Aqua wykorzystuje biogaz powstający w procesie fermentacji osadów do generowania prądu. Dzięki zainstalowaniu trzech generatorów obecnie 25 procent energii zużywanej
w oczyszczalni w Komorowicach jest energią wytwarzaną w sposób w pełni ekologiczny.

Obecnie główne nakłady inwestycyjne w spółce wiążą się z rozbudową systemu kanalizacyjnego oraz planowaną, w związku z zaostrzeniem przepisów po wejściu Polski do Unii Europejskiej, modernizacją oczyszczalni w Komorowicach.
Aktualnie do sieci kanalizacyjnej jest podłączonych ponad 175 tys. osób, co stanowi 61 procent ludności zamieszkującej obszar funkcjonowania spółki. Zgodnie z dyrektywami Unii Europejskiej, do 2010 r. wszyscy mieszkańcy Bielska-Białej będą musieli odprowadzać ścieki do kanalizacji, bądź spełniających stosowne wymogi przydomowych oczyszczalni ścieków lub szczelnych zbiorników asenizacyjnych.

Aqua, wspólnie z władzami miasta, podejmuje kroki, które służyć będą realizacji tego zadania. Szefowie spółki liczą na pozyskanie środków z funduszy unijnych. Koszt przedsięwzięcia szacuje się bowiem na ponad 100 mln zł.
W 2004 r. Aqua wybudowała ponad 27 km i przejęła blisko 12 km sieci kanalizacyjnej. W 2005 r. planuje za około 45 mln zł budowę 70 km sieci kanalizacyjnej (w tym 60 km w ramach projektu współfinansowanego z funduszy strukturalnych dotacją w wysokości 23 mln zł).

Uzyskane pieniądze spółka zamierza wykorzystać na budowę kanalizacji w Lipniku i Hałcnowie. W latach 2006 -2007 planowana jest budowa kolejnych 110 km kanałów za prawie 70 mln zł.

W 2005 r. Aqua rozpocznie modernizację oczyszczalni ścieków w Komorowicach. Ma to zapewnić dostosowanie obiektu do zmieniających się od 2006 r. wymogów ekologicznych.


Konieczna nowa oczyszczalnia

Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Tarnowskich Górach eksploatuje cztery oczyszczalnie ścieków. Wszystkie pracują w układzie mechaniczno – biologicznego oczyszczania. Trzy spośród nich zlokalizowane są w Tarnowskich Górach, jedna w Miasteczku Śląskim.

W Tarnowskich Górach największą jest Oczyszczalnia Ścieków Śródmieście przy ulicy Częstochowskiej. – Ze względu na znaczące przeciążenie istniejącej oczyszczalni i brak możliwości jej rozbudowy, konieczne jest wybudowanie nowej, która będzie w stanie przejąć i oczyścić wszystkie dopływające ścieki – tłumaczy Marta Bis, prezes zarządu tarnogórskich wodociągów.

Drugą pod względem wielkości jest oczyszczalnia Repty. Jej przepustowość wynosi 2,7 tys. metrów sześciennych na dobę, a do procesu oczyszczenia biologicznego wykorzystywane są komory osadu czynnego. Przedsiębiorstwo użytkuje również oczyszczalnię Leśna w Strzybnicy, w której zasadniczym elementem oczyszczającym są złoża biologiczne.

W 2005 r. spółka przewiduje również modernizację tych oczyszczalni. Chodzi o zabudowę stacji mechanicznego oczyszczania ścieków, która pozwoli m.in. na automatyzację procesu, zwiększy bezpieczeństwo obsługi (przez minimalizację kontaktu fizycznego człowieka z zanieczyszczeniami), unowocześnienie procesu oczyszczania i spełnienie obowiązujących na „zachodzie” standardów.
W Miasteczku Śląskim kończy się aktualnie modernizacja oczyszczalni trwająca od października 2003 r. Prace rozruchowe zakończą się jeszcze w pierwszym kwartale tego roku.


Bezobsługowe przepompownie

Oprócz oczyszczalni PWiK eksploatuje również cztery przepompownie ścieków. Wszystkie to obiekty bezobsługowe. Trzy z nich zlokalizowane są na terenie Miasteczka Śląskiego, jedna w Strzybnicy.

Obok aktualnie modernizowanej oczyszczalni w Miasteczku Śląskim najbardziej zaawansowany technologicznie jest układ pracujący w oczyszczalni Repty w Tarnowicach Starych. Przeprowadzona w latach 1999-2000 modernizacja pozwoliła na zintensyfikowanie usuwania zanieczyszczeń, a w szczególności związków biogennych. Poza oczyszczalnią Śródmieście pozostałe oczyszczalnie spełniają warunki pozwoleń wodno-prawnych.

– Dobra eksploatacja oczyszczalni powoduje potrzebę ciągłych ulepszeń i nadążania za postępem technicznym. W bieżącym roku zmodernizowana zostanie przepompownia ścieków na terenie oczyszczalni Leśna w Strzybnicy, a w latach najbliższych przewiduje się również wymianę wypełnienia złóż biologicznych – zapowiada prezes Marta Bis. – Wszystkie podejmowane przez przedsiębiorstwo wysiłki mają na celu unowocześnienie obiektów, zminimalizowanie ich uciążliwości dla otoczenia i pracowników obsługi, ale przede wszystkim spełnienie ostrych wymagań stawianych przez przepisy prawne dotyczące jakości oczyszczonych ścieków i wytworzonych ustabilizowanych osadów ściekowych – dodaje.

PWiK w Tarnowskich Górach cały czas prowadzi remonty i modernizacje eksploatowanej sieci. W 2005 r. przewiduje się m.in. modernizację 530 m sieci kanalizacyjnej przy wykorzystaniu nowoczesnych metod bezwykopowych. Prowadzony jest bieżący monitoring i prace na sieci w miejscach, gdzie stwierdzono usterki (naturalne zużycie rur, pęknięcia, niewłaściwa hydraulika itp.).

– Pieniądze na przeprowadzane inwestycje i modernizacje to środki własne, pochodzące w znacznej mierze z dokapitalizowania przez inwestora strategicznego, czyli Compagnie Générale des Eaux z grupy Veolia Water – podkreśla prezes Marta Bis. – Największym zadaniem czekającym na realizację jest wybudowanie nowej oczyszczalni ścieków – Centralnej. Oczyszczalnia ta przejęłaby ścieki obecnie kierowane do oczyszczalni Śródmieście. Realizacja tego zadania, ze względu na istotne koszty inwestycyjne, uwarunkowana jest otrzymaniem przez Tarnowskie Góry środków finansowych z unijnego Funduszu Spójności podsumowuje pani prezes.

Na koniec 2004 r. długość eksploatowanej przez PWiK w Tarnowskich Górach sieci kanalizacyjnej wynosiła 140,2 km – co obejmuje kanalizację ogólnospławną, sanitarną, deszczową i przyłącza.


Na miarę potrzeb

Budowa nowoczesnej oczyszczalni ścieków była również jednym z priorytetów dla władz Bytomia. Do 2004 r. całość bytomskich ścieków komunalnych przechodziła proces oczyszczania w siedmiu oczyszczalniach usytuowanych na terenie miasta, z których tylko trzy spełniały warunki konieczne do uzyskania niezbędnych pozwoleń.

Bytomska oczyszczalnia ścieków „Centrum” należy obecnie do najnowocześniejszych w kraju. Na jej budowę Bytomskie Przedsiębiorstwo Komunalne dostało z unijnego fundusz PHARE 8,2 mln euro.

Układ technologiczny oczyszczalni ścieków został zaprojektowany tak, aby spełniał wszystkie, nawet najsurowsze wymagania stawiane tego typu obiektom w krajach Unii Europejskiej. Ścieki przechodzą pełny proces oczyszczania, zarówno mechanicznego, jak i biologicznego.
Zastosowany system komputerowy umożliwia monitoring pracy poszczególnych urządzeń i procesów. Lokalizacja oczyszczalni w pobliżu osiedla mieszkalnego zobligowała Bytomskie Przedsiębiorstwo Komunalne do wyposażenia uciążliwych obiektów w przykrycia hermetyzujące, które chronią otoczenie przed gazami złowonnymi powstającymi w procesie oczyszczania.

Uruchomienie Oczyszczalni Ścieków „Centralna” umożliwiło zlikwidowanie oczyszczalni ścieków w Szombierkach, Łagiewnikach, Śródmieściu i wybudowanie w to miejsce przepompowni ścieków oraz kolektorów tłocznych, które pozwalają na przesył ścieków do Oczyszczalni „Centralna”.



Prawo

W ustawie z 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z dnia 13 lipca 2001 r.) czytamy m. in.:
Przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne ma obowiązek zapewnić zdolność posiadanych urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych do realizacji dostaw wody w wymaganej ilości i pod odpowiednim ciśnieniem oraz dostaw wody i odprowadzania ścieków w sposób ciągły i niezawodny, a także zapewnić należytą jakość dostarczanej wody i odprowadzanych ścieków.
Jeżeli umowa o zaopatrzenie w wodę lub odprowadzanie ścieków nie stanowi inaczej, odbiorca usług odpowiada za zapewnienie niezawodnego działania posiadanych instalacji i przyłączy wodociągowych lub instalacji i przyłączy kanalizacyjnych z urządzeniem pomiarowym włącznie.
Dostarczanie wody lub odprowadzanie ścieków odbywa się na podstawie umowy o zaopatrzenie w wodę lub odprowadzanie ścieków
zawartej między przedsiębiorstwem wodociągowo-kanalizacyjnym a odbiorcą usług.
Przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne jest obowiązane do zawarcia umowy o zaopatrzenie w wodę lub odprowadzanie ścieków z osobą, której nieruchomość została przyłączona do sieci i która wystąpiła z pisemnym wnioskiem o zawarcie umowy.
Umowa zawiera w szczególności postanowienia dotyczące:
* ilości i jakości świadczonych usług wodociągowych lub kanalizacyjnych oraz warunków ich świadczenia,
* sposobu i terminów wzajemnych rozliczeń,
* praw i obowiązków stron umowy,
* procedur i warunków kontroli urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych,
* okresu obowiązywania umowy oraz odpowiedzialności stron za niedotrzymanie warunków umowy, w tym warunków wypowiedzenia.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Jak działają oszuści - fałszywe SMS "od najbliższych"

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na slaskie.naszemiasto.pl Nasze Miasto