Przez powiat kutnowski

Kutno: lody - tak, ratusz – nie

Na turyście, który nigdy nie był w Kutnie, miasto robi ogólnie dobre wrażenie, chociaż jak inne - jest teraz rozkopane, co wymusza pozostawienie auta na obrzeżach starówki.

Spacer zaczynamy od deptaka prowadzącego na rynek i do ratusza. Stylowe latarnie, mozaika bruków, młode drzewa, zadbane kamieniczki i sklepy tworzą fantastyczną atmosferę do weekendowego wypoczynku.

Trzeba koniecznie zarezerwować pół godziny na tradycyjne lody w cukierni Wasiaków. Nigdzie nie podają tak udanych lodów arbuzowych i jogurtowych. Kompozycje lodowe w cenie około 20 zł to prawdziwe dzieła sztuki dla oka i podniebienia.

Przewodnik pt. "Zabytki powiatu kutnowskiego" pod red. Roberta Czekalskiego i Moniki Glindy wskazuje w samym mieście 41 obiektów, godnych obejrzenia. Skupiamy się tylko na najciekawszych miejscach.

Ratusz, z zewnątrz sprawiający wrażenie dopieszczonego zabytku, rozczarowuje w środku. Działa tu Muzeum Regionalne, które bardziej przypomina izbę pamięci w szkole niż profesjonalną placówkę. Zniknął bez śladu "Buduar pani burmistrzowej", a odsłonięte kilka lat temu piwnice udostępniono na wystawę prac plastycznych dzieci. Niestety, tylko ku uciesze najbliższej rodziny autorów. Czasowa ekspozycja ziół i przypraw też nie przyciąga uwagi. Po prostu szkoda inwestować 5 zł w bilet wstępu.

Naprzeciw ratusza stoi fontanna, która nieodparcie kojarzy się z wodotryskiem w pracowniczym ogródku działkowym. Ona dziś tryska na wysokość - góra - 30 centymetrów. Kiedy oddano ją do użytku, bardziej przypominała fontannę. W każdym razie jest to groteskowa ozdoba rynku.

Pałac Saski, mimo upływu kilku lat od pożaru, wciąż jest ogrodzony brzydkim płotem z desek. Remont trwa. Ile lat ma jeszcze straszyć w eksponowanym punkcie Kutna?

Jakieś 2,5 km spacerem od deptaka za dworcem kolejowym dojdziemy do parku im. Wiosny Ludów. Najpierw zobaczymy barokowo-klasycystyczny pałac Gierałty z 2. poł. XIX w., który nazwę odziedziczył po dawnym folwarku. Działa tu szkoła muzyczna. Ładny obiekt do sesji fotograficznej. W środku na parterze sala koncertowa daje wyobrażenie dawnej świetności rezydencji.

Jakieś 500 m od pałacu w parku po lewo znajdziemy armatę polową kal. 75 mm, która wskaże nam drogę do klasycystycznej kaplicy Mniewskich z 1840 r. W kaplicy działa Muzeum... Bitwy nad Bzurą 1939 r. Ciekawa kolekcja hełmów, ładownic, mundurów, siodeł, ciężkiej broni maszynowej, szabel i bagnetów. Można znaleźć tu nawet takie ciekawostki, jak opatrunek osobisty żołnierza czy nieśmiertelniki - podwójne blaszki identyfikacyjne, zawieszane na szyi. Makieta bitwy - zakurzona, przestarzała, nieciekawa. Za wejście trzeba zapłacić 5 zł.

Prawdziwą perełką wśród zabytków Kutna jest drewniany dworek Szomańskich przy ul. Kościuszki 9. Powstał w 2. poł. XVIII w. w stylu barokowym. Pierwotnie stał w folwarku w Gnojnie. Dopiero w 1888 r. trafił do Kutna. Dziś stoi w niewielkim, ogrodzonym parku w nieciekawym otoczeniu bloków. Działa w nim restauracja. Dwie sale zachowały atmosferę i wyposażenie dworskich wnętrz.

Pałac na wyciągnięcie teleobiektywu

Wyjeżdżamy z Kutna w kierunku Łowicza do wsi Bedlno (14 km). Po lewej stronie trasy, na zwężeniu drogi z powodu zjazdu, zauważymy w parku okazały, niedawno wyremontowany neoklasycystyczny pałac z 1920 r.

Powstał na planie litery T. Elewację ogrodową i frontową ozdabiają czterokolumnowe portyki jońskie. Pałac przykryty jest dachem mansardowym. Rezydencję otacza park krajobrazowy o powierzchni 5 ha z dwoma stawami o nieregularnym kształcie. Bardzo malowniczym elementem jest mostek spinający drogę do pałacu. W parku rośnie kilka rzadkości przyrodniczych: bioty wschodnie, lipy węgierskie, chojny kanadyjskie i dąb piramidalny.

Tym wszystkim możemy pozachwycać się jedynie przez pięknie kutą bramę i ogrodzenie. Jest to prywatna posiadłość. Sesja fotograficzna możliwa przy użyciu teleobiektywu. Z boku, od strony dawnego folwarku fotografowanie uniemożliwia wysokie ogrodzenie. Czworaki (domy chłopów pańszczyźnianych) - prawie w niezmienionym kształcie od ponad stu lat - sprawiają przygnębiające wrażenie.

Jedziemy kilkaset metrów w kierunku Łowicza aż do skrętu w lewo do wsi Pniewo (2 km). W wyremontowanym niedawno dworku z początku XX w. znajduje się Dom Pomocy Społecznej. Okrywa go wielospadowy dach mansardowy z ozdobnymi okienkami. Można dostać się na teren 2-hektarowego parku jak każdy odwiedzający rodzinę. Dworek jest olśniewająco piękny, a ogród wypielęgnowany, obsypany kwieciem i ocieniony starodrzewem.

Wracamy na trasę do Łowicza. Po pokonaniu 2 km wjeżdżamy do wsi Plecka Dąbrowa. Na widok drewnianego kościółka po prawej, zjeżdżamy w dół na przykościelny parking. Modrzewiowa świątynia p.w. św. Barbary powstała w 1778 r. Dachy są dwuspadowe, pokryte gontem z wieżyczką na sygnaturkę. We wnętrzu świątyni przeważa wyposażenie barokowe. Najstarszy jest ołtarz główny z późnogotycką, drewnianą rzeźbą Matki Bożej z Dzieciątkiem, pochodzący z XIV w.

Gdy w 1997 r. świątyni groziło zawalenie, ks. proboszczowi Henrykowi Lenarcikowi udało się zmobilizować lokalną społeczność do składania ofiar. Przy zbiórce 700 tys. zł na remont pomagał aktor Cezary Pazura, dawny ministrant ks. Lenarcika. Zorganizował trzy koncerty charytatywne. Również dzięki pomocy różnych firm i instytucji, zabytek poddano gruntownej konserwacji. Na czas półtorarocznego remontu, życie parafialne przeniosło się do remizy. W grudniu 2000 r. łowicki ordynariusz poświęcił odrestaurowany kościół.

Orłów herbu Ciołek

Wracamy na trasę i jedziemy kilka kilometrów w kierunku Kutna. Za kierunkowskazem do wsi Orłów, skręcamy na asfaltową drogę gminną w kierunku Bzury. W Orłowie najciekawszym zabytkiem jest kościół p.w. Bożego Ciała wzniesiony w latach 1430-1453 w stylu gotyckim. Od frontu nietypowa baszta z otworami strzelniczymi. Gotyckie kościoły obronne na Mazowszu nie stanowiły sensacji, choć niewiele przetrwało ich do naszych czasów. Wyposażenie kościoła pochodzi z XVI i XIX w. Warto zwrócić uwagę na sklepienia gwiaździste i krzyżowe.

Na zewnątrz na frontowej ścianie wiszą dwie renesansowe płyty nagrobne z XVI w. zdobione płaskorzeźbami rycerzy herbu Ciołek.

Dalej kierujemy się do Łęk Kościelnych (gm. Krzyżanów). Szukamy bloków popegeerowskich. Przez podwórko wchodzimy do parku. Nad stawem stoi modrzewiowy dwór z 2. poł. XVIII w., przebudowany w XIX w. i odrestaurowany w latach 60. XX w. Nosi cechy późnego baroku i wczesnego klasycyzmu. Uwagę zwraca dach łamany kryty gontem, czyli dębową klepką. Dwór jest usytuowany niezwykle malowniczo - na sztucznie usypanym wzniesieniu i otoczony fosą ze stawem. Wokół park krajobrazowy z 1. poł. XIX stulecia. W latach 70. ubiegłego stulecia w posiadłości kręcono "Rodzinę Połanieckich" wg powieści H. Sienkiewicza. Obecnie znajduje się w rękach prywatnych. Właściciel wpuszcza grupy turystyczne po uprzedniej zapowiedzi.

W Łękach trzeba koniecznie zobaczyć pobliski, drewniany kościół p.w. św. Marii Magdaleny z 1775 r., a w nim XVIII-wieczne barokowe ołtarze z rzeźbami oraz utrzymane w tym stylu organy, ambonę i chrzcielnicę barokową. W bocznym ołtarzu zwraca uwagę obraz Wojciecha Gersona przedstawiający św. Józefa. Kierujemy się za kościołem w lewo do drogi Kutno - Łódź.

Dla rowerzystów

Mało znane pałace, dwory i unikaty przyrodnicze obejmuje 114-kilometrowy szlak rowerowy "W centrum Polski" (znaki niebieskie). Pokrywa się w części z naszą trasą samochodową. Przebiega przez następujące miejscowości: Jankowice - Miłonice - Krośniewice (prywatna kolekcja dzieł sztuki i rzemiosła artystycznego Dunin-Borkowskiego w publicznym muzeum) - Kajew - rezerwat Dąbrowa Świetlista (40-hektarowe skupisko 90-letnich dębów bezszypułkowych) - Grochów - Suchodębie - Łanięta - Franciszków - Niedrzew - Głogowiec - Kutno - Mnich - Oporów - Żychlin - Dobrzelin - Bedlno - Orłów - Łęki Kościelne - Młogoszyn - Ktery.

Noclegi, wyżywienie

• W powiecie kutnowskim nie ma ani jednego zarejestrowanego gospodarstwa agroturystycznego. Do wyboru mamy zatem 7 hoteli i zajazdów. Uwaga! Unikać noclegu w dniu przyjęcia weselnego.

• Kutno: zajazd restauracja "Elza", ul. Łąkoszyńska 182, tel. do recepcji (024) 254-04-13; 18 miejsc noclegowych; pokój 2-osobowy z łazienką 85 zł, schabowy z ziemniakami i surówką 12 zł, pomidorowa 2,50 zł; żurek z kiełbasą i pieczywem 5 zł

• Plecka Dąbrowa: zajazd, restauracja "U Jędrusia", 35 miejsc noclegowych, tel. do recepcji - (024) 282-23-52; pokój 2-osobowy z łazienką 100 zł/doba; schabowy z ziemniakami i surówką 25 zł, flaki z pieczywem 8,70 zł, gulasz z pieczywem - 8 zł