E 100 - Kurkumina
Naturalny, roślinny, żółty barwnik z rozłogów rośliny Curcuma longa. Spożywany w dużych ilościach może powodować nadmierne wydzielanie żółci. Uważany za nieszkodliwy.
E 101 - (i) Ryboflawina
Naturalny, roślinny, żółty barwnik. Witamina B2. Występuje w przyrodzie. Uważany za nieszkodliwy.
E 101 (ii) - Ryboflawiny-5’-fosforan
Barwnik syntetyczny. Powstaje w wyniku reakcji ryboflawiny z kwasem fosforowym. Uważany za nieszkodliwy.
E 102 - Tartrazyna
Syntetyczny, żółty barwnik z grupy azowej. Może wywoływać alergie. Zagrożone są zwłaszcza osoby, które reagują alergicznie na aspirynę (kwas acetylsalicylowy) i astmatycy. Działania uboczne: trudności w oddychaniu, wysypka na skórze i zaburzenia w widzeniu. Odradza się spożywanie. Uwaga alergicy.
E 104 - Żółcień chinolinowa
Syntetyczny, zielonkawo-żółty barwnik. Może wywoływać alergie. W testach na szczurach po podaniu czystej chinoliny obserwowano powstawanie nowotworów wątroby. Uwaga alergicy.
E 110 - Żółcień pomarańczowa S
Syntetyczny, pomarańczowy barwnik azowy. Może wywoływać alergie. W testach na zwierzętach przy podaniu dużych dawek stwierdzono powstawanie nowotworów nerek. Uwaga alergicy.
E 120 - Koszenila
Naturalny, zwierzęcy barwnik czerwony. Pozyskiwany z wysuszonych owadów Dactylopius coccus cacti. Uważany za nieszkodliwy.
E 122 - Azorubina
Syntetyczny, czerwony barwnik azowy. Może wywoływać alergie. Uwaga alergicy.
E 123 - Amarant
Syntetyczny, czerwony barwnik azowy. Dozwolony do stosowania tylko do dobarwiania win przeznaczonych na aperitify, alkoholi i ikry. W testach na zwierzętach stwierdzono jego wpływ na odkładanie się wapnia w nerkach. Odradza się spożywanie. Uwaga alergicy.
E 124 - Czerwień koszenilowa
Syntetyczny, czerwony barwnik azowy. Uwaga alergicy.
E 127 - Erytrozyna
Syntetyczny, czerwony barwnik. Dozwolony do stosowania tylko do wiśni koktajlowych lub kandyzowanych, sałatek owocowych z dodatkiem wiśni. Może uwalniać jod i upośledzać funkcję tarczycy. W testach na zwierzętach stwierdzono przypadki nowotworowych zmian tarczycy. Osoby z problemami tarczycy powinny unikać artykułów spożywczych barwionych tą substancją. Odradza się częste spożywanie.
E 128 - Czerwień 2G
Syntetyczny, czerwony barwnik azowy. Uwaga alergicy.
E 129 - Czerwień Allura AC
Syntetyczny, czerwony barwnik azowy. Dotychczas opublikowano mało wyników badań na jego temat. Obecnie niemożliwe jest wydanie wiążącej opinii. Uwaga alergicy.
E 131 - Błękit patentowy V
Syntetyczny, niebieski barwnik. Uważany za nieszkodliwy.
E 132 - Indygotyna Syntetyczny, niebieski barwnik
Przy jednoczesnym podawaniu zwierzętom dużych dawek indygotyny i azotynu sodowego stwierdzono uszkodzenia materiału genetycznego. Połączenie takie może wystąpić w diecie np. szynka lub kiełbasa i barwione słodycze lub likiery. Uważany za nieszkodliwy.
E 133 - Błękit brylantowy FCF
Syntetyczny, niebieski barwnik. W badaniach przeprowadzonych na zwierzętach u osobników płci żeńskiej przy dawce 2% stwierdzono spadek masy ciała. Dalsze badania nie przyniosły rezultatów mówiących o szkodliwości tego barwnika. Uważany za nieszkodliwy.
E 140 - Chlorofile i chlorofiliny
Naturalne, roślinne barwniki zielone, pozyskiwane z materiału roślinnego (lucerna, szpinak itp.). Uważane za nieszkodliwe.
E 141 - Kompleksy miedziowe
chlorofilu i chlorofiliny
Naturalne, roślinne, zielone barwniki, w których w celu ustabilizowania barwy jony magnezowe zostały zastąpione miedzią. W połączeniu z dużą konsumpcją artykułów spożywczych zawierających miedź, np. wody z miedzianych rur wodociągowych zwierającej ponad 0,5 mg do 1 mg miedzi na litr, może nasilić się odkładanie miedzi we krwi. Uważane za nieszkodliwe.
E 142 - Zieleń S
Syntetyczny, zielony barwnik. Dotychczas opublikowano niewiele wyników badań. Niemożliwe jest obecnie wydanie wiążącej opinii.
E 150a - Karmel naturalny
Naturalny, roślinny barwnik koloru brązowego. Otrzymywany przez podgrzewanie cukru bez dodatku kwasów lub zasad. Silnie barwiący, lekko słodzący. Uważany za nieszkodliwy.
E 150b - Karmel siarczynowy
Syntetyczny, brązowy barwnik na bazie roślinnej. Produkcja jego polega na ogrzewania cukru z dwu- tlenkiem siarki lub związkami zawierającymi siarkę. Uważany za nieszkodliwy.
E 150c - Karmel amoniakalny
Syntetyczny, brązowy barwnik na bazie roślinnej. Otrzymywany przez działanie amoniaku na cukier.
W testach przeprowadzonych na zwierzętach stwierdzono przy dużych dawkach skurcze i obniżenie ilości limfocytów (białych krwinek krwi). Odradza się częste spożywanie.
E 150d - Karmel amoniakalno-siarczynowy
Syntetyczny, brązowy barwnik na bazie roślinnej. Produkowany przez działanie siarczynu amonu na cukier. Może zawierać toksyczne związki, które w dużych dawkach powodowały u zwierząt doświadczalnych zmiany w obrazie krwi i wywoływały skurcze mięśni. Odradza się częste spożywanie.
E 151 - Czerń brylantowa BN, czerń PN
Syntetyczny, czarny barwnik azowy. Uwaga alergicy.
E 153 - Węgiel roślinny
Naturalna substancja otrzymywana przez suche zwęglanie surowca roślinnego. Dodawany m. in. do barwienia skórki niektórych rodzajów sera, w cukiernictwie. Uważany za nieszkodliwy.
E 154 - Brąz FK
Syntetyczna, brązowa mieszanka sześciu różnych barwników azowych. Dozwolony do stosowania tylko przy produkcji wędzonych śledzi z Anglii i Norwegii. Uwaga alergicy.
E 155 - Brąz HT
Syntetyczny, brązowy barwnik azowy. Uwaga alergicy.
E 160a - Mieszanina karotenów, beta-karoten
Naturalne, pomarańczowe barwniki ekstrahowane z surowców roślinnych. Występują w naturze w wielu roślinach (np. w marchwi). Mogą być przekształcane w organizmie w witaminę A. Przy przedawkowaniu skóra nabiera żółtawego zabarwienia. Uważane za nieszkodliwe.
E 160b - Annato, biksyna, norbiksyna
Naturalny, roślinny barwnik pomarańczowy otrzymywany z nasion drzewa tropikalnego Bixa orellana L. Niemożliwe jest obecnie wydanie jednoznacznej opinii.
E 160c - Kapsantyna, kapsorubina
(ekstakt z papryki)
Naturalny, roślinny barwnik pomarańczowo-czerwony, występuje w strąkach papryki. Uważany za nieszkodliwy.
E 160d - Likopen (ekstrakt z pomidorów)
Naturalny, roślinny barwnik czerwony otrzymywany z pomidorów. Częściowo otrzymywany syntetycznie. Uważany za nieszkodliwy.
E 160e - Beta-apo-8’-karotenal (C30)
Syntetyczny barwnik. W nieznacznie zmienionej formie występuje w naturze. Do tej pory opublikowano mało wyników badań. Niemożliwe jest obecnie wydanie jednoznacznej opinii.
E 160f - Ester etylowy kwasu
beta-apo-8’-karotenowego
Syntetyczny barwnik, identyczny z naturalnym. W nieznacznie zmienionej formie występuje w naturze. Do tej pory opublikowano niewiele wyników badań. Niemożliwe jest obecnie wydanie jednoznacznej opinii.
E 161b - Luteina
Naturalny barwnik uzyskiwany z liści rośliny Tagetes erecta. Do tej pory opublikowano niewiele wyników badań. Niemożliwe jest obecnie wydanie jednoznacznej opinii.
E 161g - Kantaksantyna
Syntetycznie otrzymany pomarańczowo-czerwony barwnik. Występuje także w naturze. Dozwolony do stosowania wyłącznie do kiełbasy sztrasburskiej. Stosowany w tabletkach do opalania (samoopalające – powodujące przebarwienia skóry) odkładał się w warstwach skóry i dlatego zostało zakazany jego użycie do tego celu. Odradza się częste spożywanie.
E 162 - Czerwień buraczana, betanina
Naturalny, roślinny, czerwony barwnik z czerwonych buraków. Uważany za nieszkodliwy.
E 163 - Antocyjany
Naturalne, roślinne, jasnoróżowe do ciemnoniebieskich barwniki otrzymywane z owoców i warzyw. Uważane za nieszkodliwe.
E 170 - Węglany wapnia
Naturalna, mineralna biała substancja. Pełni w żywności rolę barwnika,
dodatku przeciwzbrylającego i stabilizatora. Uważane za nieszkodliwe.
E 171 - Dwutlenek tytanu
Syntetyczny, mineralny biały barwnik. Uważany za nieszkodliwy.
E 172 - Tlenki i wodorotlenki żelaza
Syntetyczne, mineralne żółte, czerwone lub czarne barwniki. Uważane za nieszkodliwe.
E 173 - Aluminium
Syntetyczny, srebrno-szary, mineralny barwnik. Dozwolony do stosowania do polew i słodyczy służących do dekoracji ciast i ciasteczek. Aluminium może być asymilowane przez organizm. Podejrzewa się, że jest jednym z czynników powodujących chorobę Alzheimera. Osoby chore na nerki mogą nie wydalać aluminium. Uwaga pacjenci chorzy na chorobę Alzheimera.
E 174 - Srebro
Naturalny, mineralny, srebrny barwnik i konserwant. Dozwolony wyłącznie do stosowania w polewach słody- czy, dekoracji pralinek i do likierów. Może odkładać się w tkankach. Do zatruć dochodzi już przy podaniu kilku gram. Wydziela się bardzo powoli z moczem. Wysoka cena powoduje, że stosuje się je w małych ilościach. Odradza się częste spożywanie.
E 175 - Złoto
Naturalny, mineralny złoty barwnik. Dozwolony tylko do dekoracji cukierków i czekoladek oraz do likierów. Może prowadzić do zaburzeń w obrazie krwi. Wysoka cena powoduje, że stosuje się je w małych ilościach. Odradza się częste stosowanie.
E 180 - Czerwień litolowa BK
Syntetyczny, czerwony barwnik azowy. Stosowany do barwienia przeznaczonych do spożycia skórek serów. Odradza się częste spożywanie. Uwaga alergicy.
E 200 -
Kwas sorbowy
Syntetycznie otrzymywany konserwant. Występuje również jako naturalny kwas w produktach spożywczych. Ma lekko kwaśny smak. Uważany za nieszkodliwy.
E 202 - Sorbinian potasu
Syntetycznie otrzymywany konserwant. Sól potasowa kwasu sorbowego. Patrz E 200. Uważany za nieszkodliwy.
E 203 - Sorbinian wapnia
Syntetycznie otrzymywany konserwant. Sól wapniowa kwasu sorbowego. Patrz E 200. Uważany za nieszkodliwy.
E 210 - Kwas benzoesowy
Syntetycznie otrzymywany konserwant. Występuje również jako naturalna substancja w artykułach spożywczych. Stosowany przede wszystkim w przetworach rybnych i gotowych sałatkach. Może zmieniać smak gotowych produktów. Po jego spożyciu osoby wrażliwe, chorujące na astmę, katar sienny lub alergie skórne mogą odczuwać zaostrzenie stanów chorobowych. Odradza się częste spożywanie. Uwaga alergicy.
E 211 - Benzoesan sodu
Syntetycznie otrzymywany konserwant. Sól sodowa kwasu benzoesowego Patrz E 210. Odradza się częste spożywanie. Uwaga alergicy.
E 212 - Benzoesan potasu
Syntetycznie otrzymywany konserwant. Sól potasowa kwasu benzoesowego Patrz E 210. Odradza się częste spożywanie. Uwaga alergicy.
E 213 - Benzoesan wapnia
Syntetycznie otrzymywany konserwant. Sól wapniowa kwasu benzoesowego. Patrz E 210. Odradza się częste spożywanie. Uwaga alergicy.
E 214 - Ester etylowy
kwasu p-hydroksybenzoesowego
Syntetycznie otrzymywany konserwant. Pochodna kwasu benzoesowego. Stosowany przeważnie w produktach rybnych, sałatach i innych wyrobach owocowo-warzywnych. Może powodować zmiany smaku potraw. W testach przeprowadzonych na zwierzętach odnotowano jego działanie jako środka odurzającego, rozszerzającego naczynia i wywołującego skurcze mięśni. Patrz E 21 C. Odradza się częste spożywanie. Uwaga alergicy.
E 215 -
Sól sodowa
estru kwasu p-hydroksybenzoesowego
Syntetycznie otrzymywany konserwant. Pochodna kwasu benzoesowego. Patrz E 214. Odradza się częste spożywanie. Uwaga alergicy.
E 216 - Ester propylowy
kwasu p-hydroksybenzoesowego
Syntetycznie otrzymywany konserwant. Pochodna kwasu benzoesowego. Patrz E 214. Odradza się częste spożywanie. Uwaga alergicy.
E 217 - Sól sodowa estru propylowego
kwasu p-hydroksybenzoesowego
Syntetycznie otrzymywany konserwant. Pochodna kwasu benzoesowego. Patrz E 214. Odradza się częste spożywanie. Uwaga alergicy.
E 218 - Ester metylowy
kwasu p-hydroksybenzoesowego
Syntetycznie otrzymywany konserwant. Pochodna kwasu benzoesowego. Patrz E 214. Odradza się częste spożywanie. Uwaga alergicy.
E 219 - Sól sodowa estru metylowego
kwasu p-hydroksybenzoesowego
Syntetycznie otrzymywany konserwant. Pochodna kwasu; benzoesowego. Patrz E 214. Odradza się częste spożywanie. Uwaga alergicy.
E 220 - Dwutlenek siarki, bezwodnik kwasu siarkawego
Syntetycznie otrzymywany konserwant i przeciwutleniacz. Stosowany m. in. w winach białych, owocach suszonych! i przetworach ziemniaczanych. Powoduje straty witaminy B 1 w artykułach spożywczych, u osób wrażliwych może powodować bóle głowy i nudności. U astmatyków może dojść do tzw. astmy siarczynowej. Ze względów zdrowotnych żadna grupa osób nie powinna przekraczać dawki maksymalnej wynoszącej 0,7 mg/kg masy ciała (ok. 50 mg na osobę/dobę). Wypicie 2 kieliszków zwłaszcza słodkiego białego wina, do którego dodany został dwutlenek siarki w ilości 300-400 mg/l może spowodować przekroczenie dopuszczalnego dziennego pobrania (A. D. I.). Odradza się częste spożywanie. Uwaga osoby wrażliwe i astmatycy.
E 221 - Siarczyn sodu
Syntetycznie otrzymywany konserwant i przeciwutleniacz. Patrz E 220. Odradza się częste spożywanie. Uwaga osoby wrażliwe i astmatycy.
E 222 - Wodorosiarczyn sodu
Syntetycznie otrzymywany konserwant i przeciwutleniacz. Patrz E 220. Odradza się częste spożywanie. Uwaga osoby wrażliwe i astmatycy.
E 223 - Pirosiarczyn sodu
Syntetycznie otrzymywany konserwant i przeciwutleniacz. Patrz E 220. Odradza się częste spożywanie. Uwaga osoby wrażliwe i astmatycy.
E 224 - Pirosiarczyn potasu
Syntetycznie otrzymywany konserwant i przeciwutleniacz. Patrz E 220. Odradza się częste spożywanie. Uwaga osoby wrażliwe i astmatycy.
E 226 - Siarczyn wapnia
Syntetycznie otrzymywany konserwant i przeciwutleniacz. Patrz E 220. Odradza się częste spożywanie. Uwaga osoby wrażliwe i astmatycy.
E 227 - Wodorosiarczyn wapnia
Syntetycznie otrzymywany konserwant i przeciwutleniacz. Patrz E 220. Odradza się częste spożywanie. Uwaga osoby wrażliwe i astmatycy.
E 228 - Wodorosiarczyn potasu
Syntetycznie otrzymywany konserwant i przeciwutleniacz. Patrz E 220. Odradza się częste spożywanie. Uwaga osoby wrażliwe i astmatycy.
E 231 -
Ortofenylofenol
Syntetycznie otrzymywany konserwant. Patrz E 230. Odradza się spożywania skórek owoców cytrusowych. Uwaga alergicy, może wywołać alergię kontaktową.
E 232 - Sól sodowa ortofenylofenolu
Syntetycznie otrzymywany konserwant. Patrz E 230. Uwaga alergicy, może wywołać alergię kontaktową.
E 234 - Nizyna
Syntetycznie otrzymywany konserwant. Antybiotyk produkowany przez mikroorganizmy. W krajach Unii Europejskiej dozwolony jest do stosowania m. in. do budyni z kaszki manny i tapioki oraz do dojrzewających serów i serów topionych. Przy zbyt częstym spożywaniu z żywnością może stracić swoje działanie lecznicze. Uodpornione bakterie są bardzo trudne do zwalczania. Odradza się częste spożywanie.
E 235 - Natamycyna
Syntetycznie otrzymywany antybiotyk o działaniu konserwującym. Wytwarzany przez pleśnie. Stosowany do zabezpieczania powierzchni serów i suszonych kiełbas. Nie może wniknąć do artykułu spożywczego głębiej niż na 5 mm. Stosowany także jako lek (przeciwko infekcjom grzybiczym skóry). Przy zbyt częstym spożywaniu z żywnością antybiotyk może stracić swoje działanie lecznicze. Uodpornione bakterie są bardzo trudne do zwalczania. Odradza się częste spożywanie.
E 239 - Heksametylenoczteroamina
Syntetyczny konserwant. Czasami stosowany do utrwalania serów Provolone. Uwalnia do sera formaldehyd. Śladowa jego ilości, tj. 25 mg na 1 kg sera, są dopuszczalna. Używany także jako środek do dezynfekcji skóry i dróg moczowych oraz jako środek konserwujący do kosmetyków. Odradza się częste spożywanie. Uwaga alergicy.
E 242 - Dimetylodiwęglan
Syntetycznie produkowana substancja konserwująca i dezynfekująca. Stosowany do sterylizacji pojemników napełnianych napojami bezalkoholowymi, winami bezalkoholowymi i koncentratami herbaty wpłynie. Ulega rozkładowi z wydzieleniem śladowych ilości pestycydu: methylcarbamatu. Pestycyd ten może być obecny w napoju tylko w ilości niestwierdzalnej przy użyciu standardowych metod badawczych. Niestety, nie ma obowiązku zaznaczania, iż stosowano tę substancję. Brak pełnych danych.
E 249 - Azotyn potasu
Syntetycznie otrzymywany konserwant. Patrz E 250. Odradza się częste spożywanie.
E 250 - Azotyn sodu
Syntetycznie produkowany konserwant i stabilizator barwy. Stosowany powszechnie do peklowania mięsa przeznaczonego do produkcji wędlin. Hamuje rozwój bakterii szkodliwych dla zdrowia (m. in. Clostridum botulinum). Spożyty w dużych ilościach utrudnia transport tlenu przez krew. Jest to szczególnie niebezpieczne w przypadku niemowląt. Podczas ogrzewania peklowanych przetworów mięsnych -w temperaturze powyżej 150°C – wchodzi w reakcje z cząsteczkami białka w wyniku czego mogą wytwarzać się rakotwórcze nitrozoaminy. Odradza się częste spożywanie.
E 251 - Azotan sodu
Syntetycznie produkowany konserwant. Istnieje niebezpieczeństwo jego przekształcenia się w azotyn. Patrz E 250. Odradza się częste spożywanie.
E 252 - Azotan potasu
Syntetyczny konserwant. Istnieje niebezpieczeństwo przekształcenia się związku w azotyn. Patrz E 250. Odradza się częste spożywanie.
E 260 - Kwas octowy
Wytwarzany metodą fermentacyjną (przez mikroorganizmy) regulator kwasowości i konserwant. Ma zdecydowanie kwaśny smak. Występuje w naturze. Skoncentrowany kwas może prowadzić do zniszczenia tkanek. Występuje w artykułach spożywczych wyłącznie w dawkach nie zagrażających zdrowiu. Uważany za nieszkodliwy.
E 261 - Octan potasu
Naturalny, roślinny lub syntetycznie otrzymywany regulator kwasowości i konserwant. Sól potasowa kwasu octowego. Patrz E 260. Uważany za nieszkodliwy.
E 262 (i) - Octan sodu
Naturalny, roślinny lub syntetycznie otrzymywany regulator kwasowości i konserwant. Sól sodowa kwasu octowego. Patrz E 260. Uważany za nieszkodliwy.
E 263 - Octan wapnia
Naturalny, roślinny lub syntetycznie otrzymany regulator kwasowości i konserwant. Sól wapniowa kwasu octowego. Patrz E 260. Uważany za nieszkodliwy.
E 270 - Kwas mlekowy
Syntetycznie lub na drodze fermentacji otrzymywany regulator kwasowości, konserwant i przeciwutleniacz. Występuje w każdym organizmie żywym. U noworodków może prowadzić do zaburzeń w przemianie materii, jeśli układ trawienny nie jest wystarczająco rozwinięty. Dotyczy to jednak tylko formy D (-) oraz DL kwasu mlekowego. W żywności dla niemowląt stosuje się tylko formę L (+). Uważany za nieszkodliwy.
E 280 - Kwas propionowy
Syntetycznie produkowany konserwant. Może zmieniać zapach i smak potraw. Dopuszczony do stosowania w paczkowanym, krojonym chlebie i opakowanych drobnych wyrobach cukierniczych – ciasta i herbatniki. Występuje naturalnie w niektórych gatunkach sera. Dopuszczony do użytku w krajach Unii Europejskiej. Odradza się częste spożywanie.
E 281 - Propionian sodu
Syntetycznie otrzymywany konserwant. Sól sodowa kwasu propionowego. Patrz E 280. Odradza się częste spożywanie.
E 282 - Propionian wapnia
Syntetycznie otrzymywany konserwant. Sól wapniowa kwasu propionowego. Patrz E 280. Odradza się częste spożywanie.
E 283 - Propionian potasu
Syntetycznie otrzymywany konserwant. Sól potasowa kwasu propionowego. Patrz E 280. Odradza się częste spożywanie.
E 290 - Dwutlenek węgla
Naturalny, produkowany przez roślinny gaz stosowany przy pakowaniu żywności. Występuje w każdej żywej komórce. Uważany za nieszkodliwy.
E 296 - Kwas jabłkowy
Syntetycznie produkowany regulator kwasowości. Ma kwaśny smak. Wytwarzany także w procesie przemiany materii człowieka. Może u noworodków powodować zaburzenia w przemianie materii, jeśli system trawienny nie został w dostatecznym stopniu rozwinięty. Uważany za nieszkodliwy.
E 297 - Kwas fumarowy
Otrzymywany na drodze fermentacji regulator kwasowości. Występuje w żywych komórkach. Stosowany także jako lekarstwo. Uważany za nieszkodliwy.
E 300 - Kwas askorbinowy
Syntetycznie wytwarzana substancja o aktywności witaminy C. Stosowany jako przeciwutleniacz, stabilizator barwy i składnik wzbogacający. Ze względów technologicznych coraz częściej stosowany w przemyśle! spożywczym. Przy ciągłym przedawkowywaniu (kilka gramów dziennie) może przyczyniać się do powstawania kamieni moczowych w nerkach i pęcherzu. Hamuje niepożądane tworzenie się nitrozoamin podczas intensywnego ogrzewania (np. smażenia) wędlin z mięsa peklowanego. Uważany za nieszkodliwy.
E 301 - Askorbinian sodu
Syntetycznie produkowany przeciwutleniacz. Sól sodowa kwasu askorbinowego. Patrz E 300. Uważany za nieszkodliwy.
E 302 - Askorbinian wapnia
Syntetycznie produkowany przeciwutleniacz. Sól wapniowa kwasu askorbinowego. Patrz E 300. Uważany za nieszkodliwy.
E 304 - Palmitynian I stearynian askorbylu
Syntetycznie otrzymywane przeciwutleniacze. Pochodne „ kwasu askorbinowego. Patrz E 300. Uważane za nieszkodliwe.
E 306 - Tokoferole naturalne
Naturalny, otrzymywany z olejów roślinnych, przeciwutleniacz. Tylko w przypadku nadmiernego spożycia preparatów zawierających witaminę E istnieje niebezpieczeństwo przedawkowania, co może niekorzystnie oddziaływać na stan zdrowia. Uważane za nieszkodliwe.
E 307 - Alfa-tokoferol
Syntetycznie produkowana witamina E. Przeciwutleniacz i substancja wzbogacająca. Patrz E 306. Uważany za nieszkodliwy.
E 308 - Gamma-tokoferol
Syntetycznie produkowany przeciwutleniacz. Patrz E 306. Uważany za nieszkodliwy.
E 309 - Delta-tokoferol
Syntetycznie produkowany przeciwutleniacz. Patrz E 306. Uważany za nieszkodliwy.
E 310 - Galusan propylu
Syntetycznie produkowany przeciwutleniacz. Istnieje podejrzenie, że substancja ta utrudnia wchłanianie żelazo. Wszystkie galusany podejrzewane są o możliwość wywoływania alergii. Uważany za nieszkodliwy. Uwaga alergicy.
E 311 - Galusan oktylu
Syntetycznie produkowany przeciwutleniacz. Patrz E 310. Uważany za nieszkodliwy.
E 312 - Galusan dodecylu
Syntetycznie produkowany przeciwutleniacz. PatrzE310c. Uważany za nieszkodliwy.
E 315 - Kwas izo-askorbinowy
Syntetycznie produkowany przeciwutleniacz i stabilizator barwy. Dopuszczony do stosowania w wyrobach mięsnych i rybnych. Nie wykazuje aktywności witaminy C. Niemożliwe jest obecnie wydanie wiążącej opinii.
E 316 - Izoaskorbinian sodu
Syntetycznie produkowany przeciwutleniacz i stabilizator barwy. Związek sodu z kwasem izoaskorbinowym. Patrz E 315. Brak wystarczających danych. Niemożliwe jest obecnie wydanie wiążącej opinii.
E 320 - Butylohydroksyanizol (BHA)
Syntetycznie produkowany przeciwutleniacz. W dużych dawkach powoduje zaburzenia pracy wątroby. U zwierząt doświadczalnych stwierdzano po jego podaniu powstawanie wrzodów dwunastnicy. Przy przyjmowaniu dużych dawek możliwe jest odkładanie się w organizmie. BHA podejrzewany jest o możliwość wywoływania alergii. Odradza się częste spożywanie. Uwaga alergicy.
E 321 - Butylohydroksytoluen (BHT)
Syntetycznie produkowany przeciwutleniacz. Patrz E 320. Odradza się częste spożywanie. Uwaga alergicy.
E 322 - Lecytyna
Naturalny, roślinny emulgator i przeciwutleniacz pozyskiwany z olejów: sojowego, słonecznikowego lub rzepakowego. Występuje w żywych komórkach. Uważany za nieszkodliwy.
E 325 - Mleczan sodu
Syntetyczny regulator kwasowości, konserwant, przeciw- utleniacz i substancja wzmacniająca smak. Związek sodu i kwasu mlekowego. U noworodków może prowadzić do zaburzeń przemiany materii, jeśli system trawienny nie został jeszcze dostatecznie wykształcony. Dotyczy to tylko formy D (-) kwasu mlekowego. W żywności dla niemowląt występuje nieszkodliwa postać (pochodna kwasu L (+) mlekowego). Patrz E 270. Uważany za nieszkodliwy.
E 326 - Mleczan potasu
Syntetyczny regulator kwasowości i przeciwutleniacz. Związek potasu i kwasu mlekowego. Patrz E 270. Uważany za nieszkodliwy.
E 327 -
Mleczan wapnia
Syntetyczny regulator kwasowości. Związek wapnia i kwasu mlekowego. Patrz E 270. Uważany za nieszkodliwy.
E 330 - Kwas cytrynowy
Otrzymywany na drodze fermentacji pleśniowej (Aspergillus niger) regulator kwasowości i przeciwutleniacz. Substancja występująca w przemianie materii człowieka. Tylko w bardzo dużych dawkach, które nie są stosowane w żywności, może powodować zaburzenia w przyswajaniu wapnia. Uważany za nieszkodliwą.
E 331 - Cytryniany sodu
Syntetyczne regulatory kwasowości i stabilizatory. Sole sodowe kwasu cytrynowego. Patrz E 330. Uważane za nieszkodliwe.
E 332 - Cytryniany potasu
Syntetyczne regulatory kwasowości i stabilizatory. Sole potasowe kwasu cytrynowego. Patrz E 330. Uważane za nieszkodliwe.
E 333 - Cytyniany wapnia
Syntetyczne regulatory kwasowości i stabilizatory. Sole wapniowe kwasu cytrynowego. Patrz E 330. Uważane za nieszkodliwe.
E 334 - Kwas winowy L (+)
Naturalny, roślinny regulator kwasowości, synergent i przeciwutleniacz. Upośledza wchłanianie wapnia. Uważany za nieszkodliwy.
E 335 - Winiany sodu
Naturalne, roślinne regulatory kwasowości i przeciwutleniacze. Sole sodowe kwasu winowego. W dużych dawkach działają przeczyszczająco. Patrz E 334. Uważane za nieszkodliwe.
E 336 - Winiany potasu
Naturalne, roślinne regulatory kwasowości i przeciwutleniacze. Sole potasowe kwasu winowego. Znane także jako kamień winny. Działają przeczyszczająco. Patrz E 334. Uważane za nieszkodliwe.
E 337 - Winian sodowo-potasowy
Naturalny, roślinny regulator kwasowości i przeciwutleniacz. Sól sodowo-potasowa kwasu winowego. Działa przeczyszczająco. Patrz E 334. Uważany za nieszkodliwy.
E 338 - Kwas fosforowy
Przeciwutleniacz i regulator kwasowości. W dużej dawce może upośledzać wchłanianie wapnia, magnezu i żelaza. Duże spożycie fosforu może prowadzić do osłabienia kości i odkładania się wapnia. Odradza się częste spożywanie.
E 339 - Fosforany sodu
Naturalne przeciwutleniacze, emulgatory, regulatory kwasowości, stabilizatory i substancje wspomagające wiązanie wody. Sole sodowe kwasu ortofosforowego. Fosfor jest jednym z niezbędnych do życia składników mineralnych. W organizmie powinna istnieć określona proporcja pomiędzy ilością fosforu i wapnia. Jeśli do organizmu dostarczymy za dużo fosforu, wówczas może to zakłócić przyswajanie innych substancji mineralnych. Odradza się częste spożywanie.
E 340 - Fosforany potasu
Naturalne przeciwutleniacze, emulgatory i regulatory kwasowości. Sole potasowe kwasu ortofosforowego. Patrz E 339. Odradza się częste spożywanie.
E 341 - Fosforany wapnia
Naturalne regulatory kwasowości, topniki, środki teksturotwórcze i dodatki przeciwzbrylające. Sole wapniowe kwasu ortofosforowego. Patrz E 339. Odradza się częste spożywanie.
E 350 -
Jabłczany sodu
Syntetyczny regulator kwasowości. Sól sodowa kwasu jabłkowego. Występuje w żywych komórkach. Patrz E 296. Uważany za nieszkodliwy.
E 351 - Jabłczan potasu
Syntetyczny regulator kwasowości. Sól potasowa kwasu jabłkowego. Występuje w żywych komórkach. Patrz E 296. Uważany za nieszkodliwy.
E 352 - Jabłczany wapnia
Syntetyczny regulator kwasowości. Sól wapniowa kwasu jabłkowego. Występuje w żywych komórkach. Patrz E 296. Uważany za nieszkodliwy.
E 353 - Kwas metawinowy
Syntetyczny regulator kwasowości i stabilizator. Może upośledzać wchłanianie wapnia. Uważany za nieszkodliwy.
E 354 -
Winian wapnia
Syntetyczny regulator kwasowości. Może upośledzać wchłanianie wapnia. Uważany za nieszkodliwy.
E 355 - Kwas adypinowy
Syntetyczny regulator kwasowości i substancja wzmacniająco smak. Bardzo łatwo osiągnąć A. D. I. Odradza się częste stosowanie.
E 356 -
Adypinian sodu
Syntetyczny regulator kwasowości i substancja wzmacniająca smak. Sól sodowa kwasu adypinowego. Smak słonawy. Uważany za nieszkodliwy.
E 357 - Adypinian potasu
Syntetyczny regulator kwasowości i substancja wzmacniająca smak. Sól potasowa kwasu adypinowego. Smak słonawy. Uważany za nieszkodliwy.
E 363 - Kwas bursztynowy
Syntetyczny regulator kwasowości. Występuje w żywych komórkach. Lekko gorzkawy smak. Uważany za nieszkodliwy.
E 380 - Cytrynian triamonowy
Syntetyczny regulator kwasowości. Sole amonowe spożywane w dużych dawkach mogą powodować nadmierne zakwaszenie płynów organicznych oraz dolegliwości w obrębie żołądka i jelito cienkiego. Brak wiarygodnych danych. Niemożliwe jest obecnie wydanie wiążącej opinii.
E 385 - Sól wapniowo-disodowa
kwasu etylenodiaminotetraoctowego
Syntetyczny przeciwutleniacz i substancja o działaniu synergistycznym z konserwantami. Stosowany w produkcji konserw (np. do roślin strączkowych, grzybów i ryb}, niskotłuszczowej margaryny i mrożonych skorupiaków. Silnie wiąże substancje mineralne, może prowadzić do poważnych zaburzeń w przemianie materii. Dzieci poniżej 2 roku życia nie mogą go spożywać. Stosowana także jako lek przy leczeniu zatruć metalami ciężkimi. Odradza się spożywanie.
E 400 -
Kwas alginowy
Naturalna, roślinna substancja zagęszczająca, żelująca i do powlekania otrzymywana z glonów morskich. Może upośledzać wchłanianie substancji mineralnych, np. wapnia, żelaza, manganu i cynku. W przypadku regularnego spożycia może dojść do obniżenia poziomu składników mineralnych w organizmie. Odradza się częste spożywanie.
E 401 -
Alginian sodu
Naturalny, roślinny środek zagęszczający, do powlekania i substancja żelująca. Sól sodowa kwasu alginowego. Patrz E 400. Odradza się częste spożywanie.
E 402 - Alginian potasu
Naturalny, roślinny środek zagęszczający, do powlekania i substancja żelująca. Sól potasowa kwasu algi- nowego. Patrz E 400. Odradza się częste spożywanie.
E 403 - Alginian amonu
Naturalny, roślinny środek zagęszczający, stabilizator i substancja żelująca. Sól amonowa kwasu alginowego. Patrz E 400. Odradza się częste spożywanie.
E 404 - Alginian wapnia
Naturalny, roślinny środek zagęszczający, stabilizator i substancja żelująca. Sól wapniowa kwasu alginowego. Patrz E 400. Odradza się częste spożywanie.
E 405 - Alginian propylenowo-glikolowy
Naturalny, roślinny środek zagęszczający, emulgator i stabilizator piany. Pochodna kwasu alginowego. Może przekształcać się w glikol propylenowy, wtedy działa jak alergen. Patrz E 400. Odradza się częste spożywanie. Uwaga alergicy.
E 406 - Agar
Naturalny, roślinny środek żelujący i zagęszczający z czerwonych glonów morskich. W bardzo małym stopniu wchłaniany w przewodzie pokarmowym. Ogranicza przyswajanie składników mineralnych. W dużych dawkach może działać przeczyszczająco. Odradza się częste spożywanie.
E 407 - Karagen
Naturalny, roślinny środek żelujący i zagęszczający z czerwonych glonów morskich. W bardzo małym stopniu wchłaniany w przewodzie pokarmowym. W dużych dawkach, normalnie nie występujących w żywności, może ograniczać przyswojenie składników mineralnych (np. potasu) i działać przeczyszczojąco. Odradza się częste spożywanie.
E 410 - Mączka chleba świętojańskiego
Naturalny, roślinny środek żelujący i zagęszczający z owoców drzewo świętojańskiego. W bardzo małym stopniu wchłaniany w przewodzie pokarmowym. W dużych dawkach może działać przeczyszczojąco. Takie ilości jednak nie są spotykane w artykułach spożywczych. Uważany zo nieszkodliwy. Uwaga alergicy.
E 412 - Guma guar
Naturalny, roślinny środek zagęszczający i stabilizator uzyskiwany z nasion drzewo Cyamopsis tetragonolobus. W bardzo małym stopniu wchłaniany w przewodzie pokarmowym. Zdarzają się przypadki wystąpienia po jego spożyciu reakcji alergicznych w postaci zaburzeń żołądkowo-jelitowych, astmy i egzemy kontaktowej. Uważany za nieszkodliwy. Uwaga alergicy.
E 413 - Tragakanta
Naturalny, roślinny środek zagęszczający otrzymywany z soku krzewu z rodzaju Astragalus, rosnącego w Azji.. Nie ulega przemianie materii, o w dużych dawkach może działać przeczyszczojąco. Tak duże dawki w artykułach spożywczych nie są jednak stosowane. Uważany za nieszkodliwy. Uwaga alergicy.
E 414 - Guma arabska
Naturalny, roślinny środek zagęszczający, stabilizator i emulgator. Wysuszony sok niektórych gatunków akacji. W niektórych krajach (Belgio, Francja) może być utrwalono przez napromieniowanie. Uważany za nieszkodliwą. Uwaga alergicy.
E 415 - Guma ksantanowa
Syntetyczny środek zagęszczający i stabilizujący no bozie roślinnej. Otrzymywany przez fermentację substancji zawierających cukier przez bakterie. Nie ulega przemianie materii. Podawany w dużych dawkach zwierzętom doświadczalnym powodował biegunkę, jednak tok duże dawki nie są stosowane w artykułach spożywczych. Uważany za nieszkodliwy.
E 416 - Guma karaya
Naturalny, roślinny środek zagęszczający i stabilizator. Wysuszony sok drzewa Sterculiceae. Ma działanie przeczyszczające. Może upośledzać wchłanianie substancji mineralnych, np. wapnia. Stosowany także jako środek przeczyszczający, wzmacniacz włosów i do przytwierdzania protez zębowych. Odradza się częste spożywanie.
E 417 - Guma Tara
Roślinny środek zagęszczający i stabilizator otrzymywany z nasion roślin strączkowych tara. Uwaga alergicy.
E 418 - Guma gellan
Syntetyczny zagęszczacz, środek żelujący i stabilizator. Produkowany przez mikroorganizmy rosnące na podłożu zawierającym cukier. Nie przyswajany przez organizm człowieka. Substancja o działaniu przeczyszczającym. Brak wiarygodnych danych. Niemożliwe jest obecnie wydanie wiążącej opinii.
E 420 - Sorbitol
Syntetyczna substancja słodząca (słodzik) i teksturotwórcza. Produkowany w wyniku chemicznego przetwarzania glukozy. Stosowany w diecie diabetyków. Nie atakuje szkliwa zębów. Nie dopuszczony do stosowania w napojach. Sorbitol wolno stosować prawie we wszystkich pro- duktach spożywczych w dowolnych ilościach. Przy przekroczeniu dawki 20 g/dzień mogą wystąpić biegunki. Ilość ta może być zawarta już w kilku łyżeczkach dietetycznej konfitury. W doświadczeniach na zwierzętach, przy podawaniu zbyt dużej dawki, obserwowano tworzenie się kamieni moczowych i guzów nerek. Odradza się częste spożywanie -w ilości przekraczającej 20 g dziennie.
E 421 -
Mannitol
Syntetyczna substancja słodząca (słodzik) i przeciw- zbrylająca. Stosowany w diecie diabetyków. Nie atakuje szkliwa zębów. Może powodować biegunki. Odradza się częste spożywanie w ilości przekraczającej 50 g na dziennie.
E 422 - Glicerol, gliceryna
Syntetyczny nośnik i substancja utrzymująca wilgotność. Występuje w naturze wolejach i tłuszczach. Uważany za nieszkodliwą.
E 432 - Monolaurynian polioksyetylenosorbitolu
Syntetyczny emulgator i substancja tworząca kompleksy. Może ułatwiać wchłanianie szkodliwych substancji rozpuszczalnych w tłuszczu. Wpływa na trawienie innych substancji. Odradza się częste spożywanie.
E 433 - Monooleinian polioksyetylenosorbitolu
Syntetyczny emulgator i substancja tworząca kompleksy. Może ułatwiać wchłanianie szkodliwych substancji rozpuszczalnych w tłuszczu. Wpływa na trawienie innych substancji. Odradza się częste spożywanie.
E 434 - Monopalmitynian polioksyetylenosorbitolu
Syntetyczny emulgator i substancja tworząca kompleksy. Może ułatwiać wchłanianie szkodliwych substancji rozpuszczalnych w tłuszczu. Wpływa na trawienie innych substancji. Odradza się częste spożywanie.
E 435 - Monosteatynian polioksyetylenosorbitolu
Syntetyczny emulgator i substancja tworząca kompleksy. Może ułatwiać wchłanianie szkodliwych substancji rozpuszczalnych w tłuszczu. Wpływa na trawienie innych substancji. Odradza się częste spożywanie.
E 436 - Tristearynian polioksyetylenosorbitolu
Syntetyczny emulgator i substancja tworząca kompleksy. Może ułatwiać wchłanianie szkodliwych substancji rozpuszczalnych w tłuszczu. Wpływa na trawienie innych substancji. Odradza się częste spożywanie.
E 440 - Pektyny
Naturalny lub syntetyczny środek zagęszczający i żelujący na bazie roślinnej. Pozyskiwany z jabłek, buraków cukrowych i skórki pomarańczowej. Zawarty w owocach. Pektyny amidowane uzyskiwane są na drodze hydrolizy amoniakalnej pektyn wysokometylowanych. Stosowane jako dodatek do cukrów żelujących i substancji żelujących. Uważane za nieszkodliwe.
E 442 - Fosfatydy amonu
Syntetycznie pozyskiwany emulgator. Sole amonowe spożywane w dużych ilościach mogą prowadzić do nad- miernego zakwaszenia organizmu. Brak wystarczających danych. Niemożliwe jest obecnie wydanie wiążącej opinii.
E 444 - Octan izomaślanu sacharozy
Syntetyczny stabilizator i emulgator. Wolno stosować tylko do aromatyzowanych, bezalkoholowych napojów. Brak wystarczających danych. Niemożliwe jest obecnie wydanie wiążącej opinii.
E 445 - Estry glicerolu i żywicy roślinnej
Syntetyczny stabilizator i emulgator. Stosowany do produkcji aromatyzowanych, bezalkoholowych, mętnych napojów i wyrobów cukierniczych. Brak wystarczających danych. Niemożliwe jest obecnie wydanie wiążącej opinii.
E 450 - Difosforany
Syntetyczne emulgatory, stabilizatory i regulatory kasowości. Spożywane w dużych ilościach mogą pogarszać wchłanianie wapnia, magnezu i żelaza oraz powodować osteoporozę i odkładanie się wapnia. Patrz E 339. Odradza się częste spożywanie.
E 451 - Trifosforany
Syntetyczne emulgatory, stabilizatory i regulatory kwasowości. Spożywane w dużych ilościach mogą pogarszać wchłanianie wapnia, magnezu i żelaza oraz powodować osteoporozę i odkładanie się wapnia. Patrz E 339. Odradza się częste spożywanie.
E 452 - Polifosforany
Syntetyczne emulgatory i stabilizatory. Spożywane w dużych ilościach mogą pogarszać wchłanianie wapnia, magnezu i żelaza oraz powodować osteoporozę i odkładanie się wapnia. Patrz E 339. Odradza się częste spożywanie.
E 460 - Celuloza
Naturalny emulgator, stabilizator i substancja wypełniająca. Pozyskiwany ze ścianek komórek roślinnych. Nietrawiony. Wzmaga trawienie. Uważany za nieszkodliwy.
E 461 - Metyloceluloza
Naturalny środek zagęszczający i stabilizator. Patrz E 460.
Przy dawkach powyżej 6 g możliwe jest działanie przeczyszczające. Uważany za nieszkodliwy.
E 463 - Hydroksypropyloceluloza
Naturalny środek zagęszczający i stabilizator. Patrz E 460. Przy dawkach powyżej 6 g możliwe jest działanie przeczyszczające. Uważany za nieszkodliwy.
E 464 - Hydroksypropylo-metyloceluloza
Naturalny środek zagęszczający i stabilizator. Patrz E 460. Przy dawkach powyżej 6 g możliwe jest działanie przeczyszczające. Uważany z o nieszkodliwy.
E 465 - Etylometyloceluloza
Naturalny środek zagęszczający i stabilizator. Patrz E 460. Uważany za nieszkodliwy.
E 466 - Sól sodowa karboksymetylocelulozy
Naturalny środek zagęszczający i stabilizator. Patrz E 460. Przy dawkach powyżej 5 g możliwe jest działanie przeczyszczające. Uwaga alergicy.
E 470a - Sole sodowe, potasowe i wapniowe
kwasów tłuszczowych
Naturalne emulgatory, substancje przeciwzbrylające i stabilizatory. Sole kwasów tłuszczowych, które w naturze występują w każdej komórce. Uważane za nieszkodliwe.
E 470b - Sole magnezowe kwasów tłuszczowych
Naturalne emulgatory i substancje przeciwzbrylające. Występują w naturze. Uważane za nieszkodliwe.
E 471 - Mono i diglicerydy kwasów tłuszczowych
Naturalne emulgatory i stabilizatory. Występują w naturze. Uważane za nieszkodliwe.
E 472a - Mono- i diglicerydy kwasów
tłuszczowych estryfikowane kwasem octowym
Syntetyczne emulgatory i stabilizatory. Uważane za nieszkodliwe.
E 472b - Mono- i diglicerydy kwasów
tłuszczowych estryfikowane kwasem mlekowym
Syntetyczne emulgatory i stabilizatory. Uważane za nieszkodliwe.
E 472c - Mono- i diglicerydy kwasów
tłuszczowych estryfikowane kwasem cytrynowym
Syntetyczne emulgatory, stabilizatory i synergenty. Uważane za nieszkodliwe.
E 472d - Mono- i diglicerydy kwasów
tłuszczowych estryfikowane kwasem winowym
Syntetyczne emulgatory i stabilizatory. Uważane za nieszkodliwe.
E 472e - Mono- i diglicerydy kwasów tłuszczowych
estryfikowane kwasem mono- i diacetylowinowym
Syntetyczne emulgatory i stabilizatory. Bułeczki i inne wyroby piekarnicze wyprodukowane z ich dodatkiem stwarzają wrażenie 'nadmuchanych'. Uważane za nieszkodliwe.
E 472f - Mono- i diglicerydy kwasów tłuszczowych
estryfikowane mieszaniną kwasu octowego i winowego
Syntetyczne emulgatory i stabilizatory. Uważane za nieszkodliwe.
E 473 - Estry kwasów tłuszczowych i sacharozy
Syntetyczne emulgatory. Mogą zawierać w niewielkich ilościach resztki rozpuszczalnika. Uważane za nieszkodliwe.
E 474 - Sacharoglicerydy
Syntetyczne emulgatory i stabilizatory. Mogą zawierać w niewielkich ilościach resztki rozpuszczalnika. Uważane za nieszkodliwe.
E 475 - Estry kwasów tłuszczowych i poliglicerolu
Syntetyczne emulgatory i stabilizatory. Nieznacznie zmienione w stosunku do występujących w naturze. Uważane za nieszkodliwe.
E 476 - Polirycynooleinian poliglicerolu
Syntetyczny emulgator i stabilizator. Stosowany w produktach przeznaczonych do smarowania pieczywa o zredukowanej ilości tłuszczu, do sosów sałatkowych, słodyczy na bazie kakao i czekolady. W testach na zwierzętach przy podawaniu dużych dawek obserwowano powiększenie wątroby i nerek. Odradza się częste spożywanie.
E 477 - Estry kwasów tłuszczowych i glikolu
propylenowego
Syntetyczne emulgatory. Brak wystarczających danych. Niemożliwe jest obecnie wydanie wiążącej opinii.
E 479b - Termoutleniony olej sojowy
z mono- i diglicerydami kwasów tłuszczowych
Syntetyczny emulgator i sekwestant. Stanowi składnik olejów smażalniczych. Stosowany jako składnik emulsji tłuszczowych przeznaczonych do pieczenia. Brak wystarczających danych. Niemożliwe jest obecnie wydanie wiążącej opinii.
E 481 - Stearoilomleczan sodu
Syntetyczny emulgator i stabilizator. Uważany za nieszkodliwy.
E 482 - Stearoilomleczan wapnia
Syntetyczny emulgator. Uważany za nieszkodliwy.
E 491 - Monostearynian sorbitolu
Syntetyczny emulgator oraz stosowany jako stabilizator struktury krystalicznej tłuszczów. Dopuszczalne dzienne spożycie (ADI) może być przekroczone po spożyciu 150 g czekolady, 150 g ciasteczek lub 300g deserów lub słodyczy. U zwierząt, które spożywały go w dużych dawkach (powyżej 25% paszy) obserwowano uszkodzenia organów wewnętrznych, biegunki i kamienie moczowe w pęcherzu. Odradza się częste spożywanie.
E 492 - Tristearynian sorbitolu
Syntetyczny emulgator. Patrz E 491. Odradza się częste spożywanie.
E 493 - Monolaurynian sorbitolu
Syntetycznyemulgotor. Patrz E 491. Odradza się częste spożywanie.
E 494 - Monooleinian sorbitolu
Syntetyczny emulgator. Patrz E 491. Odradza się częste spożywanie.
E 495 - Monopalmitynian sorbitolu
Syntetyczny emulgator. Patrz E 491. Odradza się częste spożywanie.
E 500 - Węglan i wodorowęglan sodu
Syntetyczny środek spulchniający i przeciwzbrylający, regulator kwasowości. Główny składnik mineralny wody.
W dużych, nie występujących w żywności, dawkach może prowadzić do uszkodzeń nerek lub nad miernego wydzielania soku żołądkowego. Uważany za nieszkodliwy.
E 501 - Węglan i wodorowęglan potasu
Syntetyczny środek spulchniający i regulator kwasowości. Tradycyjnie dodawany do pierników. Uważany za nieszkodliwy.
E 503 - Węglan i wodorowęglan amonu
Syntetyczny środek spulchniający i regulator kwasowości. Sole amonowe mogą w dużych dawkach, które nie występują w żywności, doprowadzić do nadmiernego zakwaszenia krwi. Uważany za nieszkodliwy.
E 504 - Węglan i wodorowęglan magnezu
Syntetyczny regulator kwasowości i dodatek spulchniający. Uważany za nieszkodliwy.
E 507 - Kwas solny
Syntetyczny regulator kwasowości. Występuje w naturze. Stosowany do produkcji przypraw i syropów. Skoncentrowany kwas może zniszczyć tkanki. Dawki szkodliwe dla zdrowia nie występują w artykułach spożywczych. Uważany za nieszkodliwy.
E 508 - Chlorek potasu
Syntetyczna substancja konserwująca i regulator kwasowości. Sól potasowa kwasu solnego. Uważany za nieszkodliwy.
E 509 - Chlorek wapnia
Syntetyczny wzmacniacz tekstury i stabilizator. Sól wapniowa kwasu solnego. Uważany za nieszkodliwy.
E 511 - Chlorek magnezu
Syntetyczny stabilizator. Sól magnezowa kwasu solnego. Uważany za nieszkodliwy.
E 513 - Kwas siarkowy
Syntetyczny regulator kwasowości. Stosowany do uzdatniania wody przy produkcji słodu, piwa, żelatyny i kazeiny. W żywności nie występuje w dawkach szkodliwych dla zdrowia. Uważany za nieszkodliwy.
E 514 - Siarczany sodu
Syntetyczny regulator kwasowości. Uważany za nieszkodliwy.
E 515 - Siarczany potasu
Syntetyczny regulator kwasowości. Uważany za nieszkodliwy.
E 516 - Siarczan wapnia
Syntetyczny regulator kwasowości i wzmacniacz tekstury, znany jako gips. Uważany za nieszkodliwy.
E 517 -
Siarczan amonu
Syntetyczny stabilizator. Sole amonowe mogą prowadzić do wzrostu kwasowości krwi i stać się przyczyną dolegliwości żołądkowo-jelitowych. Uważany za nieszkodliwy.
E 524 - Wodorotlenek sodu
Syntetyczny regulator kwasowości. Znany jako ług sodowy. Stosowany przy produkcji pewnych rodzajów pieczywa i oliwek (usuwa gorzkawy smak). Uważany za nieszkodliwy.
E 525 - Wodorotlenek potasu
Syntetyczny regulator kwasowości. Znany jako ług potasowy. Uważany za nieszkodliwy.
E 526 - Wodorotlenek wapnia
Syntetyczny regulator kwasowości. Uważany za nieszkodliwy.
E 527 - Wodorotlenek amonu
Syntetyczny regulator kwasowości. Znany jako amoniak. Znaczne, nie występujące w artykułach spożywczych, ilości soli amonowych mogą prowadzić do wzrostu kwasowości krwi i powodować schorzenia w obrębie żołądka i jelit. Uważany za nieszkodliwy.
E 528 - Wodorotlenek magnezu
Syntetyczny regulator kwasowości. Uważany za nieszkodliwy.
E 529 - Tlenek wapnia
Syntetyczny regulator kwasowości. Uważany za nieszkodliwy.
E 530 - Tlenek magnezu
Syntetyczna substancja zapobiegająca zbrylaniu i regulator kwasowości. Uważany za nieszkodliwy.
E 535 - Żelazocyjanek sodu
Syntetyczna substancja zapobiegająca zbrylaniu. Stosowana do soli kuchennej i środków zastępujących sól kuchenną. Może być stosowana w bardzo małych ilościach. Uważany za nieszkodliwy.
E 536 - Żelazocyjanek potasu
Syntetyczna substancja zapobiegająca zbrylaniu. Patrz E 535. Uważany za nieszkodliwy.
E 538 - Żelazocyjanek wapnia
Syntetyczna substancja zapobiegająca zbrylaniu. Patrz E 535. Uważany za nieszkodliwy.
E 551 - Dwutlenek krzemu
Syntetyczna substancja przeciwzbrylająca. Nie wchłaniana w organizmie. Występuje w przyrodzie. Uważany za nieszkodliwy.
E 552 - Krzemian wapnia E 551 Dwutlenek krzemu
Naturalna substancja przeciwzbrylająca. Występuje w naturze. Nie wchłania się do organizmu. Uważany za nieszkodliwy.
E 553a - Krzemian magnezu
Naturalna substancja przeciwzbrylająca. Trójkrzemiany magnezu podawane zwierzętom w dużych dawkach powodowały uszkodzenie nerek. Uważany za nieszkodliwy.
E 553b - Talk
Naturalna substancja przeciwzbrylająca. Nie wchłaniana w organizmie. Uważany za nieszkodliwy.
E 554 - Krzemian glinowo-sodowy
Naturalna substancja przeciwzbrylająca. Prowadzi do schorzeń spowodowanych odkładaniem się glinu w organizmie. U osób cierpiących na choroby nerek może dojść do kumulowania się glinu. Podejrzewa się, że glin jest jednym z czynników wywołujących chorobę Alzheimera. Uwaga pacjenci chorzy na chorobę Alzheimera. Odradza się częste spożywanie.
E 555 - Krzemian glinowo-potasowy
Naturalna substancja przeciwzbrylająca. Patrz E 554. Uwaga pacjenci chorzy na chorobę Alzheimera. Odradza się częste spożywanie.
E 556 - Krzemian glinowo-wapniowy
Naturalna substancja przeciwzbrylająca. Patrz E 554. Uwaga pacjenci chorzy na chorobę Alzheimera. Odradza się częste spożywanie.
E 558 - Bentonit
Naturalna substancja klarująca. Uważany za nieszkodliwy.
E 559 - Krzemian glinu, kaolin
Naturalna substancja przeciwzbrylająca i klarująca. Może prowadzić do powstawania schorzeń spowodowanych odkładaniem się glinu w organizmie. U osób cierpiących na choroby nerek może dojść do kumulowania się glinu. Podejrzewa się, że glin jest jednym z czynników wywołujących chorobę Alzheimera. Uwaga pacjenci chorzy na chorobę Alzheimera. Odradza się częste spożywanie.
E 570 - Kwasy tłuszczowe
Naturalne emulgatory. Występują w każdej żywej komórce. Uważane za nieszkodliwe.
E 575 - Lakton kwasu glukonowego
Syntetyczny regulator kwasowości i dodatek smakowy. W roztworze wodnym ulega hydrolizie do kwasu glukonowego. Uważane za nieszkodliwe.
E 577 - Glukonian potasu
Naturalny regulator kwasowości i stabilizator. Sól potasowa kwasu glukonowego. Odradza się spożywanie ponad 20g.
E 578 - Glukonian wapnia
Naturalny regulator kwasowości i stabilizator. Sól wapniowa kwasu glukonowego. Odradza się spożywanie ponad 20g.
E 579 - Glukonian żelazawy
Syntetyczny stabilizator i emulgator. Sól żelazawa kwasu glukonowego. Stosowany do barwienia czarnych oliwek. Patrz E 574. Odradza się spożywanie ponad 20g.
E 585 - Mleczan żelazawy
Syntetyczny stabilizator i emulgator. Uważany za nieszkodliwy.
E 620 - Kwas glutaminowy
Syntetyczna, otrzymywana metodą fermentacji, substancja wzmacniająca smak. Duże jego ilości zawierają półprodukty z kuchni chińskiej – sos sojowy. Podejrzewa się, że u osób bardzo wrażliwych w około dwie godziny po spożyciu może dojść do objawów sztywnienia karku, pleców i ramion oraz może wystąpić przyspieszone bicie serca, bóle głowy i uczucia osłabienia (syndrom restauracji chińskiej). Nowsze badania nie potwierdziły wprawdzie tych podejrzeń, ale też i nie usunęły wszystkich wątpliwości. Przedawkowania są możliwe, ponieważ kwas ten nie jest wyczuwalny podczas jedzenia. Osoby wrażliwe powinny uważać. Odradza się częste spożywanie.
E 621 - Glutaminian sodu
Syntetyczna substancja wzmacniająca smak otrzymywana metodą fermentacji. Związek sodu i kwasu glutaminowego. Patrz E 620. Osoby wrażliwe powinny uważać. Odradza się częste spożywanie.
E 622 - Glutaminian potasu
Syntetyczna substancja wzmacniająca smak otrzymywana metodą fermentacji. Związek potasu i kwasu glutaminowego. Patrz E 620. Osoby wrażliwe powinny uważać. Odradza się częste spożywanie.
E 623 - Glutaminian wapnia
Syntetyczna substancja wzmacniająca smak otrzymywana metodą fermentacji. Związek wapnia i kwasu glutaminowego. Patrz E 620. Osoby wrażliwe powinny uważać. Odradza się częste spożywanie.
E 624 - Glutaminian monoamonowy
Syntetyczna substancja wzmacniająca smak otrzymywana metodą fermentacji. Patrz E 620. Osoby wrażliwe powinny uważać. Odradza się częste spożywanie.
E 625 - Diglutaminian magnezu
Syntetyczna substancja wzmacniająca smak otrzymywana metodą fermentacji. Związek magnezu i kwasu glutaminowego. Patrz E 620. Osoby wrażliwe powinny uważać. Odradza się częste spożywanie.
E 626 - Kwas guanylowy
Syntetyczna substancja wzmacniająca smak otrzymywana metodą fermentacji lub przez rozkład RNA. Brak wystarczających danych. Niemożliwe jest obecnie wydanie wiążącej opinii.
E 627 - Guanylan disodowy
Syntetyczna substancja wzmacniająca smak. 10-20 krotnie silniejsze działanie jako polepszacz smaku w porównaniu do kwasu glutaminowego. Brak wystarczających danych. Niemożliwe jest obecnie wydanie wiążącej opinii.
E 628 - Guanylan dipotasowy
Syntetyczna substancja wzmacniająca smak. Brak wystarczających danych. Niemożliwe jest obecnie wydanie wiążącej opinii.
E 629 - Guanylan wapnia
Syntetyczna substancja wzmacniająca smak. Brak wystarczających danych. Niemożliwe jest obecnie wydanie wiążącej opinii.
E 630 - Kwas inozynowy
Naturalna substancja wzmacniająca smak. Brak wystarczających danych. Niemożliwe jest obecnie wydanie wiążącej opinii.
E 631 - Inozynian disodowy
Naturalna substancja wzmacniająca smak. 10-20 krotnie silniejsze działanie jako polepszacz smaku w porównaniu do kwasu glutaminowego. Brak wystarczających danych. Niemożliwe jest obecnie wydanie wiążącej opinii.
E 632 - Inozynian dipotasowy
Naturalna substancja wzmacniająca smak. Brak wystarczających danych. Niemożliwe jest obecnie wydanie wiążącej opinii.
E 633 - Inozynian wapnia
Naturalna substancja wzmacniająca smak. Brak wystarczających danych. Niemożliwe jest obecnie wydanie wiążącej opinii.
E 634 - Rybonukleotydy wapnia
Naturalna substancja wzmacniająca smak. Brak wystarczających danych. Niemożliwe jest obecnie wydanie wiążącej opinii.
E 635 - Rybonukleotydy disodowe
Naturalna substancja wzmacniająca smak. Brak wystarczających danych. Niemożliwe jest obecnie wydanie wiążącej opinii.
E 640 - Glicyna
Syntetyczny regulator smakowitości. Intensyfikuje smak substancji słodzących. Uważana za nieszkodliwą.
E 900a - Dimetylopolisiloksan
Syntetyczny środek zapobiegający pienieniu. Odradza się częste spożywanie.
E 901 - Wosk pszczeli biały i żółty
Naturalna substancja powlekająca. Nie ulega trawieniu. Uzyskuje się poprzez topienie wosku z ula. Uważany za nieszkodliwy.
E 902 - Wosk candelilla
Naturalna substancja powlekająca, stabilizator i emulgator pozyskiwana z roślin rosnących na pustyni. Nie ulega trawieniu. Uważany za nieszkodliwy.
E 903 - Wosk carnauba
Naturalna substancja powlekająca i nabłyszczająca. Nie ulega trawieniu. Pozyskiwany z brazylijskiej palmy woskowej.
Uważany za nieszkodliwy.
E 904 - Szelak
Naturalna substancja powlekająca. Pozyskiwany z wydzieliny niektórych zwierząt. Uważany za nieszkodliwy.
E 938 - Argon
Gaz ochronny. Występuje w powietrzu. Uważany za nieszkodliwy.
E 939 - Hel
Naturalny gaz, występujący w powietrzu. Uważany za nieszkodliwy.
E 941 - Azot
Naturalny gaz ochronny i środek zamrażający. Występuje w powietrzu. Uważany za nieszkodliwy.
E 942 - Podtlenek azotu
Naturalny gaz używany jako gaz rozprężający do spieniania m. in. przetworów mleczarskich. Zwany także gazem rozśmieszającym i stosowany w lecznictwie – podczas narkozy. Na skutek minimalnego zastosowania w przemyśle spożywczym nie można mówić o zasadniczym wpływie tego gazu na rozwój efektu cieplarnianego. Uważany za nieszkodliwy.
E 948 - Tlen
Naturalny gaz ochronny do pakowania. Występuje w powietrzu. Uważany za nieszkodliwy.
E 950 - Acesulfam K
Syntetyczna substancja słodząca. Działa 200 krotnie silniej słodząco niż cukier. Dopuszczalne dzienne pobranie (A. D. I.) wynosi 15 mg na kg masy ciała. Wartość ta w przypadku osoby ważącej około 60 kg zostanie osiągnięta dopiero po wypiciu ok. 6 litrów soku pomarańczowego słodzonego tym środkiem, u dziecka ważącego 25 kg jednak już po wypiciu 2,5 l soku. Uważany za nieszkodliwy.
E 951 - Aspartam
Syntetyczna substancja słodząca i wzmacniacz smaku. Działa 200 krotnie silniej słodząco niż cukier. Dwupeptyd. Może być produkowany z zastosowaniem techniki genetycznej (np. w Japonii i Stanach Zjednoczonych). Może zawierać zanieczyszczenia, które w dużych ilościach mogą być szkodliwe dla zdrowia. Ze względu na obecność fenyloalaniny nie może być stosowany w żywieniu dzieci chorych na fenyloketonurię. Dopuszczalne dzienne pobranie (A. D. I.) wynosi 40 mg na kg masy ciała. Wartość ta w przypadku osoby ważącej około 60 kg zostanie osiągnięta po spożyciu ok. 1200 g jogurtu light i ośmiu filiżankach herbaty słodzonej aspartamem, u dziecka ważącego 25 kg jednak już po spożyciu 600 g jogurtu light. Dla osób chorych na fenyloketonurię szkodliwy.
E 952 - Kwas cyklaminowy i jego sole: sodowa i potasowa
Syntetyczne substancje słodzące. Ich działanie jest 30- 50 krotnie silniejsze niż cukru. W testach na zwierzętach podawanie dużych dawek prowadziło do nowotworu pęcherza, zmniejszonej płodności i zmian w komórkach. W nowszych badaniach obserwacje te nie potwierdziły się. Dopuszczalne dzienne pobranie (A. D. I.) wynosi 11 mg na kg masy ciała. Wartość ta w przypadku osoby ważącej około 60 kg zostanie osiągnięta po wypiciu 1 szklanki Coca-Coli-Light, 1 1/2 filiżanki kawy i 2 puszek napoju dla sportowców, jeśli wszystkie były słodzone tą substancją; w przypadku dziecka ważącego 25 kg jednak już po spożyciu 200 g jogurtu M (sli-Iight. Odradza się częste spożywanie.
E 953 - Izomalt
Syntetyczna substancja słodząca. Nie atakuje szkliwa zębów. Jest prawie w połowie tak słodki jak cukier. Jednorazowe spożywanie 20-30 g może prowadzić do biegunek. Taką ilość zawiera na przykład połowa tabliczki czekolady dietetycznej. Należy odradzić częste spożywanie w ilościach przekraczających 20-30 g jednorazowo lub 50 g dziennie.
E 954 - Sacharyna i jej sole sodowe,
potasowe i wapniowe
Syntetyczne substancje słodzące. Mogą nadawać potrawom metaliczny i gorzkawy posmak. Są 500-krotnie słodsze od cukru. W testach na zwierzętach wywoływały nowotwór pęcherza, mogą stymulować powstawanie komórek nowotworowych. W Stanach Zjednoczonych istnieje obowiązek umieszczania na opakowaniach odpowiednich ostrzeżeń.
Dopuszczalne dzienne pobranie (A. D. I.) wynosi 5 mg na kg masy ciała. Wartość ta w przypadku osoby ważącej około 60 kg zostanie osiągnięta po wypiciu jednocześnie 1 l napojów dla sportowców, 1 l nektaru morelowego, 4 filiżanek kawy i zjedzeniu 2 kubeczków ryżu z owocami, jeśli wszystkie były słodzone tą substancją; w przypadku dziecka ważącego 25 kg jednak już po spożyciu 360 g ryżu z owocami light. Odradza się częste spożywanie.
E 957 - Taumatyna
Naturalna substancja słodząca i wzmacniacz smaku. 2500-krotnie słodszy od cukru. Jest ona fragmentem białka afrykańskiej rośliny. Uważany za nieszkodliwy. Nie jest możliwa obiektywna ocena taumatyny produkowanej genetycznie.
E 959 - Neohesperydyna DC
Syntetyczna substancja słodząca. 600-krotnie słodsza od cukru. Występuje także w naturze w owocach cytrusowych.
Dopuszczalne dzienne pobranie (A. D. I.) wynosi 5 mg na kg masy ciała. Uważana za nieszkodliwą.
E 965 - Maltitol
Syntetyczna substancja słodząca i regulator wilgotności. Mniej słodki od cukru. Przy dziennym spożyciu przekraczającym 30-50g u dorosłych i 20g u dzieci może wystąpić biegunka. Odradza się dzienne spożywanie przekraczające 30g względnie u dzieci 20g.
E 966 - Laktitol
Syntetyczna substancja słodząca. W połowie tak słodki jak cukier. Produkowany z cukru mlecznego. Przy dziennym spożyciu przekraczającym 50 g może wystąpić biegunka. Odradza się dzienne spożywanie przekraczające 50g.
E 967 - Ksylitol
Syntetyczna substancja słodząca i utrzymująca wilgotność. Podobnie słodki jak cukier. Może wywoływać biegunki. Odradza się jednorazowe spożywanie przekraczające 20 g lub łącznie dziennie 50 g.
E 999 - Ekstrakt Quillaia
Naturalny środek pianotwórczy pozyskiwany z kory drzewo quillaja. Stabilizuje wytworzone piony, zawiera jednak toksyczną saponinę, dlatego jego stosowanie było dawniej zabronione.
Obecnie dopuszczony tylko do aromatyzowanych napojów bezalkoholowych no bazie wody. Wartość A. D. I. dla dorosłych (70 kg wagi) osiągano jest przy spożyciu 1,75 l piwa imbirowego (Ginger Ale). Odradza się spożywanie.
E 1105 - Lizozym
Naturalny lub uzyskiwany genetycznie konserwant i preparat enzymatyczny stosowany do serów twardych i krojonych oraz jako enzym do wszystkich artykułów spożywczych. Pozyskiwany na drodze naturalnej z białka kurzego. Uwaga alergicy. Nie jest możliwe dokonanie wiarygodnej oceny lisozymy uzyskiwanej genetycznie.
E 1200 - Polidekstroza, spolimeryzowana glukoza
Syntetyczna substancja zagęszczająca, regulator wilgotności i stabilizator. Może mieć działanie przeczyszczające. Odradza się jednorazowe spożywanie w ilości przekraczającej 50 g. lub łącznie w ciągu dnia 90 g.
E 1201 - Poliwinylopirolidon
Syntetyczna substancja klarująca. Po dodaniu najczęściej usuwany. Dopuszczony tylko do win, artykułów spożywczych i substancji słodzących przeznaczonych dla diabetyków. Nie zawsze istnieje obowiązek deklarowania jego obecności. Odradza się częste spożywanie.
E 1404 - Skrobia utleniona, skrobia modyfikowana
Naturalny zagęszczacz, substancja wiążąca i żelująca. Uważana za nieszkodliwą.
E 1410 - Fosforan monoskrobiowy
Naturalny zagęszczacz, stabilizator i substancja wiążąca. Związki fosforanu mogą w dużych dawkach, jakie zwykle nie występują w artykułach spożywczych, zaburzyć wchłanianie wapnia, magnezu i żelaza. Uważany za nieszkodliwy.
E 1412 - Fosforan diskrobiowy
Naturalny zagęszczacz, stabilizator i substancja wiążąca. Związki fosforanu mogą w dużych dawkach, jakie zwykle nie występują w artykułach spożywczych, zaburzyć wchłanianie wapnia, magnezu i żelaza. Uważany za nieszkodliwy.
E 1413 - Fosforowany fosforan diskrobiowy
Naturalny zagęszczacz, emulgator i substancja wiążąca. Związki fosforanu mogą w dużych dawkach, jakie zwykle nie występują w artykułach spożywczych, zaburzyć wchłanianie wapnia, magnezu i żelaza. Uważany za nieszkodliwy.
E 1414 - Acetylowany fosforan diskrobiowy
Naturalny zagęszczacz i stabilizator. Związki fosforanu mogą w dużych dawkach, jakie zwykle nie występują w artykułach spożywczych, zaburzyć wchłanianie wapnia, magnezu i żelaza. Uważany za nieszkodliwy.
E 1420 - Skrobia acetylowana
Naturalny zagęszczacz i stabilizator. Uważany za nieszkodliwy.
E 1422 - Acetolowany adypinian diskrobiowy
Naturalny zagęszczacz, stabilizator i substancja wiążąca. Uważany za nieszkodliwy.
E 1440 - Hydroksypropyloskrobia
Naturalny zagęszczacz, stabilizator i substancja wiążąca. Może zawierać szkodliwe zanieczyszczenia: chlorowodór propylenu i epoksyd. W doświadczeniach na zwierzętach przy podawaniu dużych dawek, jakie normalnie nie występują w artykułach spożywczych, i jednoczesnym niedoborze magnezu dochodziło do ostrych uszkodzeń nerek. Uważany za nieszkodliwy.
E 1442 - Hydroksypropylofosforan diskrobiowy
Naturalny zagęszczacz i stabilizator. Związek fosforanu ze skrobią hydroksypropylową. Patrz E 1440. Uważane za nieszkodliwe.
E 1450 - Sól sodowa oktenylobursztynianu skrobiowego
Naturalny zagęszczacz i stabilizator. W dużych ilościach, które nie występują w artykułach spożywczych, i jednoczesnym nadmiarze wapnia w żywności, stwierdzono, w badaniach na zwierzętach uszkodzenia nerek. Uważany za nieszkodliwy.
E 1505 - Cytrynian trietylowy
Syntetyczny stabilizator piany. Stosowany do białka kurzego w proszku. Brak wystarczających danych. Niemożliwe jest obecnie wydanie wiążącej opinii.
E 1518 - Triacetyna, trioctan glicerolu
Syntetyczny nośnik i substancja utrzymująca wilgotność. Brak wystarczających danych. Niemożliwe jest obecnie wydanie wiążącej opinii.
Strefa Biznesu: Rolnicy zapowiadają kolejne protesty, w nowej formie
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?