Teatr: niebopiekło prowokuje do trudnych rozmów

Spektakl "Un esempio" powstał na motywach opowiadania Gustawa Herlinga-Grudzińskiego "Błogosławiona, święta". W symbolicznie nakreślonej warstwie fabularnej nastoletnia Marianna, wielokrotnie zgwałcona przez serbskich żołnierzy, być może odpowiadając na apel papieża, decyduje się urodzić dziecko gwałtu. Staje się wtedy potencjalną świętą. Opowiadając historię Marianny i jej relacji z instytucją Kościoła, luźno wcielając się w biorące w tym dramacie udział postaci, zespół przedstawia własne przemyślenia na temat pierwotnej samotności człowieka i intymności cierpienia.

"Un esempio", czyli "przykład", to dzieło ani modne, ani łatwe w odbiorze. Teatr konsekwentnie posługuje się chłodnym, hermetycznym, wręcz nieżyciowym językiem kościoła. W ubogiej przestrzeni sceny wypowiada się poprzez ruch, tekst i poetyczny przedmiot. Nie komentuje wylewnie swoich postaci, nie ocenia ich problemu wprost – dopiero subtelne relacje między poszczególnymi scenami i utrzymana w osobistym tonie puenta rzucają światło na to, o czym tak naprawdę jest ta sceniczna wypowiedź.

- To więcej niż głos w sprawie aborcji czy moralności papieża - pisze Artur Duda w "Głosie Uczelni" Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. - To zaproszenie do samodzielnego myślenia ujęte w subtelną, teatralną formę.

Podążając za Grudzińskim

Nazwa bydgoskiego teatru niebopiekło nie jest przypadkowa. - Prowadzi ona w te same rejony, co twórczość Grudzińskiego, który zajmował się przestrzenią między dobrem i złem, tym co w człowieku piękne i tym co straszne - mówi Andrzej Stróż, założyciel grupy, dawniej związany z Trzecim Teatrem w Drodze. - Grudziński był jednym z mistrzów takich tematów. Inspirowani jego tekstem, idziemy tropem osmozy światła i mroku.

Skład istniejącego od 2003 roku teatru niebopiekło kształtował się kilka lat: nie pasowali do niego ludzie mający potoczne wyobrażenie o teatrze - że jest to miejsce dla osób przebojowych, lubiących "wcielać się w role", pokazywać się na scenie. Tu liczy się, obok sprawności fizycznej, przede wszystkim wrażliwość, chęć pracy nad sobą i siła intelektualna.

- Musimy stworzyć sobie wspólne pole do rozmów, im szersze ono będzie, tym większy mamy potencjał dla spektaklu. Budujemy go od podstaw jako swoją własną wypowiedź, nie podpierając się żadnym gotowym scenariuszem - wyjaśnia Andrzej Stróż.

Członkowie grupy niebopiekło na co dzień pracują w różnych zawodach, np. Ewa Stołowska to dziennikarka bydgoskiej redakcji MM Moje Miasto. Próby niebopiekło odbywają się w jednym z postindustrialnych budynków na terenie Zakładów Chemicznych Zachem w Bydgoszczy. Członkowie spotykają się kilka razy w tygodniu, by doskonalić warsztat i rozmawiać. Teatr jest dla nich sposobem na to, by żyć bardziej świadomie, intensywnie, prowokować do ważnych i trudnych dialogów.

***
"Un esempio", teatr niebopiekło
Na motywach opowiadania "Błogosławiona, święta" Gustawa Herlinga-Grudzińskiego
W sztuce wykorzystano teksty: Franza Kafki, Gustawa Jaana Krossa, św. Pawła i członków zespołu
Występują: Ewa Stołowska, Andrzej Stróż
Światła: Andrzej Szomszor
Centralny Basen Artystyczny, ul. Konopnickiej 6, Warszawa
8 września 2009, godz. 19.00
Bilety: 10 zł, do nabycia w kasie