Unikalna fauna i flora Pustyni Błędowskiej czeka na turystów

To osobliwość przyrodnicza nie tylko w skali całego kraju.
Pustynia Błędowska jest położona między Chechłem, Kluczami i Błędowem, dziś zieloną dzielnicą Dąbrowy Górniczej. Znajduje się w granicach Parku Krajobrazowego "Orlich Gniazd" i jest częściowo objęta specjalną ochroną pod postacią użytku ekologicznego.

Powstanie Pustyni Błędowskiej wiąże się z intensywnym wyrębem lasów na potrzeby hut srebra i ołowiu, zapoczątkowanym w XIII-XIV wieku. Wycięcie lasów, a następnie użytkowanie zrębów jako pastwisk, nasiliło procesy erozji wietrznej, która doprowadziła do zniszczenia cienkiej warstwy gleby i odsłonięcia luźnych piasków.

Powierzchnia pustyni wynosi dziś około 32 km kwadratowe (długość 8-9 km, szerokość 3-4 km). Nazwa nie oznacza pustyni w sensie klimatycznym, ale obszar ten ma iście pustynny krajobraz, jakiego turysta czy miłośnik przyrody nie zobaczy w żadnym innym zakątku Polski.

Już przed II wojną światową pisano: "Największa w Europie, Polską Saharą zwana. A kto by zlekceważył jej obszar, gdyż zbyt szeroką i długą nie wydaje się na oko, niech spróbuje parę kilometrów przespacerować się po niej. A warto. Można przy odpowiedniej pogodzie być świadkiem zjawiska mirażu - fatamorgany"

Zjawiska mirażu ponoć zdarzały się tutaj jeszcze w latach trzydziestych minionego stulecia. Znany badacz dziejów regionu zagłębiowskiego Marian Kantor-Mirski przedstawiał wtedy ten obszar jako "nieprzyjazny dla istot żywych". Charakteryzowała go jego zdaniem ogromna pustka, niesamowita dzikość, morze piasków, "szmat ziemi nagiej, tchnącej martwotą".

Niemal od początku XX wieku pustynia spełniała też funkcję poligonu wojskowego. Ćwiczyły tutaj wojska armii Kraków oraz lotnicy z 2. pułku lotniczego z Krakowa. Hitlerowcy przekształcili ją w doświadczalny poligon lotniczy, a Luftwaffe eksperymentowała tutaj z różnymi rodzajami broni, w tym pociskami latającymi V-1.

Polska Sahara miała ponoć jeszcze dwa wieki temu przeszło 80 km kwadratowych powierzchni. Dzisiaj pozostało z niej trzy razy mniej bo od lat teren coraz bardziej zarastają krzewy i drzewa. Dzięki staraniom stowarzyszenia Polska Sahara niedawno wykrzewiono z ogromnej połaci wierzbę kaspijską, od strony Chechła, aż do Białej Przemszy.

Są jednak rośliny, które podnoszą atrakcyjność Pustyni Błęowskiej, np. wyspowe stanowisko warzuchy polskiej (w źródłach Białej Przemszy), rośliny endemicznej, niewystępującej w żadnym innym miejscu naszego kraju. I zwierzęta. Przy odrobinie szczęścia można zobaczyć ptaki: skowronka borowego, świergotka polnego i, gnieżdżącego się na piaskach, kulona.

Więcej promocji

Magdalena Marszałek,
z Dąbrowy Górniczej

Niewątpliwie powinniśmy się szczycić tym, że mamy w pobliżu tak atrakcyjny turystycznie teren, bo przecież pustynia kojarzy się z czymś fajnym, nietypowym, a czasami także tajemniczym. Warto zadbać o to, by o niej nie zapomniano, a przecież przy odrobinie nakładów finansowych może przyciągać chętnych z całego kraju. Trzeba jednak koniecznie zadbać o lepszą komunikację z rejonem pustyni, by turyści mogli tam dotrzeć, bo przecież nie każdy może się tam wybrać samochodem.

Agnieszka Matyja,
z Dąbrowy Górniczej

Dzisiaj nie wszyscy mieszkańcy miasta, czy regionu wiedzą, że coś takiego jak Pustynia Błędowska w ogóle istnieje. A przecież to unikat i rzadkość na ogromną skalę. Nie jest to może pustynia w dosłownym tego słowa znaczeniu, ale przy odrobinie wysiłku może stać się prawdziwym rajem turystycznym.

Jerzy Ślęzak
z Dąbrowy Górniczej

Mieszkam w pobliżu Pustyni Błędowskiej i mam okazję dokładnie obserwować, co dzieje się na tym terenie. To wyjątkowe miejsce, o którym od dawna już mówiło się, że powinno być bardziej znane i wypromowane. A jest co podziwiać. Być może szansą dla chętnych, którzy chcą się wybrać w te rejony będzie całoroczny kemping, który powstaje właśnie w Błędowie.