W sobotę i niedzielę Lelów będzie pachniał ciulimem i czulentem

Już po raz siódmy w Lelowie, w sobotę i niedzielę odbędzie sę Święto Ciulimu i Czulentu.

To nie tylko sprawa kulinarna. To także, a może przede wszystkim spotkanie dwóch kultur - polskiej i żydowskiej, bo jeszcze przed siedemdziesięciu laty w Lelowie żyły obok siebie te dwie społeczności.

Święto Ciulimu wymyślił wójt Lelowa Jerzy Szydłowski. Namówił do współpracy rabina Simchę Krakowskiego, prezesa Fundacji Chasydów i udało się.

Lelów jest przecież jednym z najważniejszych miejsc na świecie dla wyznawców chasydyzmu, ortodoksyjnego nurtu judaizmu. To tutaj właśnie znajduje się grób cadyka Bidermana, zwanego Lelowerem, świątobliwego męża, żyjącego w XVIII wieku. Co roku do grobu cadyka pielgrzymują chasydzi z całego świata.

Były ambasador Izraela w Polsce, prof. Szewach Weiss, który jest na prawie każdym święcie przypomina historię polskich Żydów.

- W takich miejscowościach jak Lelów, miasteczkach, zwanych sztetl znaleźliśmy swoje miejsce - podkreśla Szewach Weiss. - Nie twierdzę, że żyliśmy razem, ale na pewno obok siebie. Na tej samej ziemi. Przez stulecia tworzyliśmy jej historię.

Ta historia to także historia kulinarna. Ciulim i czulent mają wiele wspólnego. Różnią się składnikami, z których są przygotowywane, a to ze względów religijnych: żywność spożywana przez ortodoksyjnych Żydów musi być koszerna.

W sobotę i niedzielę będzie można się zajadać oboma specjałami. Ale też nie tylko ciulimem i czulentem. Specjalnością lelowskiej kuchni są gęsie pipki, nadziewane wątróbką. A od niedawna także raki.

Ta ostatnia potrawa jest pomysłem wójta Jerzego Szydłowskiego, który postanowił, że w Białce, na której wcześniej urządził spływ łodziami będą raki. Te rzeczne są co prawda pod ochroną, ale miejscowa restauracja GS-u serwuje raki konsumpcyjne.

Nie tylko żołądek będzie w ten weekend, w Lelowie w siódmym niebie. Także dla duszy nie zabraknie dobrej strawy.

Impreza rozpocznie się w sobotę o godz. 16. Wystąpią lelowskie zespoły taneczno-wokalne Płomyki i Ogniki.

Będzie można zobaczyć też pokaz szermierki historycznej, wziąć udział w warsztatach tańca żydowskiego.

A na wieczór zapowiadany jest występ Teatru Ognia Skorpion z Sandomierza. Początek o godz. 21. Będzie na co popatrzeć.

Atrakcją niedzieli, będzie z pewnością popołudniowy (początek o godz. 15.) występ zespołu klezmerskiego Chmielnikers.

Poza krakowskim Kazimierzem dziś prawdziwych klezmerów można posłuchać tylko w Lelowie.

Podczas imprezy będzie można degustować m.in. takie przysmaki jak: ciulim, czulent, gęsie pipki, raki, śliwowicę lelowską, potrawy koszerne z rożna.

Imprezie towarzyszyć będą wystawy i pokazy ręcznie malowanej porcelany, witraży na szkle malowanych, kowalstwa artystycznego, judaików.

Przepis na czulent

1 kg mięsa wołowego, 250 g fasoli, 4 łyżki kaszy jęczmiennej, 3 cebule, olej do smażenia, 8 ziemniaków średniej wielkości, czosnek, przyprawy, woda.

Sposób przygotowania: fasolę moczymy przez całą noc, mięso smażymy na oleju ze wszystkich stron, dodajemy wcześniej namoczoną fasolę, pokrojoną cebulę, czosnek, kaszę, pokrojone na plastry ziemniaki.

Gotujemy na małym ogniu przez całą noc lub wkładamy do piekarnika o niskiej temperaturze.

Przpis na ciulim

Ziemniaki tarte ręcznie, drobno krojone żeberka wieprzowe, skrzydełka drobiowe, tłuszcz wieprzowy, przyprawy. Gotować w piecu chlebowym przez całą noc.

Ciulim jest potrawą wyróżnioną przez Częstochowską Organizacjię Turystyczną, która przyznała gminie Lelów dwa certyfikaty: w kategorii cykliczna impreza plenerowa: Święto Ciulimu i w kategorii potrawa regionalna: ciulim lelowski. Z kolei Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi wpisało ciulim, przysmak regionalny na Listę Produktów Tradycyjnych w kategorii gotowe dania i potrawy. Tylko wybrane i sprawdzone produkty trafiają do tego spisu. Teraz pora na uzyskanie dla ciulimu, patentu jakim chroniony jest np. góralski oscypek.