ZUS umorzy składki

Przed kilkoma laty macierzyństwo wepchnęło kobiety w "trójkąt bermudzki": etat, urlop macierzyński czy wychowawczy, działalność gospodarcza równały się pełnym składkom na ubezpieczenie społeczne. ZUS o tym kobiet nie informował. O braku takiego obowiązku Ewę Stryjewską zapewniał ZUS w Mysłowicach i Chorzowie. Mało tego, po zakończeniu działalności kilkakrotnie w latach 2001, 2004, 2007 ZUS kontrolował jej dokumentację. Nie było zastrzeżeń. Po latach dowiedziała się, że jej dług z tytułu składek i odsetek urósł do 20 tys. złotych.

- Czy mam kierować do prokuratury sprawę z tytułu poświadczenia przez ZUS nieprawdy? Dlaczego matki mają odpowiadać materialnie i moralnie za błędy ZUS? Czy tak wynika polityka prorodzinna władzy? Dlaczego państwo polskie pozwala na tak haniebny proceder? - pytała Ewa Stryjewska.

Kobiety zaczęły walczyć i zapowiedziały, że ZUS-owi nie odpuszczą. Doczekały się wsparcia polityków oraz rzecznika praw obywatelskich.

- Od 1 września 2009 r. osoby, które w przeszłości prowadziły działalność gospodarczą, a równocześnie przebywały na urlopie macierzyńskim lub wychowawczym, mogą składać wnioski o umorzenie składek na u-bezpieczenia społeczne. Kto nie złoży wniosku, będzie musiał zapłacić składki - mówi Przemysław Przybylski, rzecznik centrali ZUS w Warszawie. Pozwoliły na to przepisy z 24 kwietnia tego roku o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz prawa bankowego. Wprowadziły możliwość umorzenia takich składek za okres od 1 stycznia 1999 r. do 31 sierpnia 2009 r.

Agata Wiśniewska, dyrektor Departamentu Realizacji Dochodów w centrali ZUS wyjaśnia, że za dorabianie na urlopie macierzyńskim przysługiwać będą umorzone i składki, i odsetki. Która z matek na takim urlopie składki odprowadziła - może wnioskować o ich zwrot. Inaczej natomiast wygląda sprawa kobiet przebywających na urlopie wychowawczym. ZUS umorzy tylko te składki, które nie zostały zapłacone oraz narosłe od nich odsetki. Osobom, które uregulowały należność, ZUS zwróci jedynie odsetki. Poza tym umorzenie nie będzie możliwe, jeśli kobieta opłacała składki, ale w tym czasie skorzystała ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego - np. z zasiłku chorobowego lub renty.

Kobiety czeka też nieco polskiej biurokracji. Oprócz napisania wniosku należy złożyć prawidłowo wypełnione dokumenty ZUS-owskie, z których wynika podleganie ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności albo współpracy przy wykonywaniu tej działalności w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego, zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego lub przebywania na urlopie wychowawczym. Najczęściej oznacza to, że trzeba dołączyć skorygowane dokumenty rozliczeniowe za okres, w którym kobieta prowadziła działalność gospodarczą. Zwykle bowiem płaciła wówczas za siebie tylko składkę zdrowotną. Trzeba więc dokonać korekty zgłoszenia do ubezpieczenia. Do tego - dokładnie wyliczyć kwotę należnych z tego tytułu składek.

Wnioski składać można do 1 września 2010 roku. Może to zrobić zarówno osoba, która za taką kobietę płaciła składki - np. mąż czy wspólnik prowadzący działalność, z którą ona współpracowała w ramach spółki cywilnej lub sama zainteresowana. Kto w terminie wniosku nie złoży - na umorzenie nie może liczyć.

W sumie jednak operacja się opłaci. W niektórych przypadkach ZUS naliczał kobietom po kilkadziesiąt tysięcy złotych. Kobiet na urlopie macierzyńskim otrzymają zwrot w ciągu 30 dni od prawidłowego złożenia wniosku. W przypadku kobiet przebywających na urlopie wychowawczym i prowadzącym działalność gospodarczą Zakład ma czas na wypłatę do 1 września 2014 roku.

Trzeba też pamiętać, że tylko kobiety na urlopie macierzyńskim będą miały zaliczony ten okres do emerytury. Umorzenie składek podczas urlopu wychowawczego spowoduje, że ten okres do emerytury nie będzie się liczył.

- Być może lepiej jest opłacić składki za okres urlopu wychowawczego, a wystąpić tylko o umorzenie odsetek - sugeruje dyr. Agata Wiśniewska.