Strefa Czystego Transportu w Warszawie. To koniec starych diesli? Miasto zakaże wjazdu samochodów starszych niż 15 lat

- Mając te dane, którymi dysponujemy, mogę z całą pewnością powiedzieć: Warszawiacy nie kupujcie starych diesli. One nas trują! - mówi Michał Olszewski, wiceprezydent Warszawy. - Zachęcam do tego, żeby w ogóle, kiedy tylko możemy, nie korzystać z samochodów a z komunikacji miejskiej – dodaje.

Dane dotyczące rzeczywistej emisyjności pojazdów w Warszawie przedstawiono w raporcie „Prawda o warszawskich samochodach”. Przygotowała go organizacja International Council on Clean Transportation (ICCT). Ta sama, która odkryła oszustwo Volkswagena w testach kontroli spalin. Teraz, we współpracy z miastem i Polskim Alarmem Smogowym, zmierzono poziom zanieczyszczeń drogowych w Warszawie.

Od 24 września do 9 października 2020 roku zbadano zanieczyszczenia wydzielane w sumie przez 147 777 pojazdów w Warszawie. Do badania wykorzystywano sensory oraz kamery, co pozwalało na sprawdzanie tysięcy samochodów dziennie. System wykrywał również samochody napędzane dieslem, a rezultaty porównywano z danymi CEPIK.

Wyniki są przerażające. Samochody z silnikiem diesla (stanowią ok. 30 proc. wszystkich pojazdów w Warszawie) emitują aż 2/3 wszystkich szkodliwych tlenków azotu. Najwięcej te, które mają ponad piętnaście lat. Ich wkrótce w Śródmieściu już nie będzie.

- Priorytetem powinno być ograniczenie zanieczyszczeń z samochodów spełniających normę Euro 1-3, czyli 15-letnich lub starszych – mówi Kaylin Lee, ekspert ICCT. Jak dodaje, odpowiadają one za ponad 35 proc. zanieczyszczeń NOx (tlenek azotu) i PM (pyły zawieszone). Kolejne 25 proc. to diesle z normą Euro 4 i 5. Co więcej, jak podkreśla ekspertka, spaliny wydzielane przez stare diesle są rakotwórcze.

Badanie to początek dla zmian, które planuje miasto. Zgodnie z przepisami z grudnia ubiegłego roku można już rozpoczynać prace nad Strefą Czystego Transportu. Rada Warszawy będzie musiała określić gdzie nie będą mogły wjeżdżać stare i „trujące” samochody.

- Ograniczenia będą obejmowały co najmniej obszar Śródmieścia. Tylko przy takiej skali będziemy mogli odczuć zmiany – tłumaczy Michał Olszewski, wiceprezydent Warszawy. Konkretne decyzje zostaną jednak podjęte po zakończeniu analiz prowadzonych przez ICCT. Końcowy głos należy też do Rady Warszawy.

- Do końca tego roku, jako miasto, mamy przedstawić plan Strefy Czystego Transportu. Jesteśmy na dobrej drodze, żeby to zrobić. Do końca przyszłego roku powinno powstać pilotażowe wdrożenie, a do końca 2024 roku docelowe wdrożenie. Szczegółowe decyzje podejmą w głosowaniu radni Warszawy – wyjaśnia Tomasz Dombi, dyrektor Biura Zarządzania Ruchem Drogowym w ZDM, które jest odpowiedzialne za wprowadzenie strefy.

Wiadomo już, że strefa powstanie. Stworzono nawet specjalne znaki z zielonym samochodem, które zostaną ustawione w konkretnych miejscach. Wdrożenie – jak słyszymy – będzie wyglądało podobnie jak przy strefie płatnego parkowania. Wiadomo również, że za wjazd pojazdem nieuprawnionym można będzie dostać grzywnę – do 500 zł.

- W całej Europie Środkowej nie ma miasta ze Strefą Czystego Transportu, a na zachodzie już 250 miast wdrożyło SCT, w tym sto to duże metropolie porównywalne do Warszawy – mówi Dombi. - Mamy jako miasto jeden z najtańszych – dla użytkownika – systemów transportu miejskiego. Przy obecnej cenie paliw, koszt biletu miesięcznego jest ekwiwalentem jeżdżenia samochodem przez kilka dni. Eliminacja starych pojazdów możliwa jest tylko poprzez zmianę przepisów – mówi Olszewski. Jak wyjaśnia, strefa to tylko część większej strategii. Miasto dąży do „wypchnięcia” ruchu tranzytowego z centrum miasta. Chce postawić na połączenia lokalne, bezpośrednio między dzielnicami. Te jednak, szczególnie na Pradze, to wciąż pieśń przyszłości.