Stulatka z tradycjami

Sto lat temu w naszym mieście zainaugurowało swoją działalność Muzeum Częstochowskie. Rozpoczęły się jego obchody jubileuszu. Historia placówki łączy się z działalnością Muzeum Higienicznego, które powstało w 1902 roku.

Oddział Warszawskiego Towarzystwa Higienicznego w programie swej działalności na pierwszym miejscu stawiał potrzebę propagowania zasad higieny wśród szerokich kręgów ówczesnego społeczeństwa miast i wsi. Realizacji programu sprzyjało położenie Częstochowy, do której przybywały tysiące pielgrzymów podążających każdego roku na Jasną Górę. W tym celu trzeba było stworzyć odpowiednie warunki przekazu określonych treści w postaci przystępnie i czytelnie urządzonych wystaw. Potrzebne stało się więc utworzenie specjalistycznego muzeum. Z inicjatywą wystąpił dr Kazimierz Chełchowski, członek Rady Warszawskiego Towarzystwa Higienicznego. 21 listopada 1903 roku projekt muzeum przedstawił dr Józef Polak, prezes Towarzystwa Higienicznego. Bardzo szybko przystąpiono do gromadzenia eksponatów, częściowo sprowadzonych z Warszawy, częściowo zakupionych w Częstochowie. Muzeum początkowo znajdowało się w domu przy ulicy Wieluńskiej 22 (obecnie 3 Maja 30). Na jego potrzeby przeznaczono dwa pokoje i kuchnię o łącznej powierzchni 47 m kw.

Muzeum w Częstochowie funkcjonuje, nie licząc przymusowych przerw, do dzisiaj. W latach 1914-1916 organizowanie wystaw uniemożliwiała trwająca wówczas wojna. Druga wojna światowa także odcisnęła na muzeum swoje piętno. Większość zbiorów została spalona, a budynki muzealne przerobiono na magazyny.
Wielokrotnie borykało się z problemami finansowymi, ale z wszystkich opresji wychodziło obronną ręką. Drugim aspektem działalności Muzeum w Częstochowie, zwłaszcza w latach 90. były liczne publikacje takie, jak „Artyści Częstochowy 1950-60”, A. Jaśkiewicza (1995) i „Grafika XX wieku” (1996).

Obecnie w skład muzeum wchodzi kilka budynków m.in. Obserwatorium Astronoiczne w Parku im. Staszica. Remontowane są: budynek galerii, „kopalnia” rud żelaza oraz tzw. Pawilon B. Czas remontów zbiegł się w czasie z objęcie funkcji dyrektora przez Janusza Jadczyka. Dyrektorem merytorycznym został natomiast Andrzej Kuźma. Pod ich sterami muzeum w Częstochowie nadal uczyć będzie częstochowian przyrody, historii i kultury naszego regionu.