XIX-wieczna kamienica w centrum Warszawy na liście zabytków. W środku niespotykane wyposażenie i detale

Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków wpisał do rejestru zabytków kamienicę Kiersnowskich, położoną przy ul. Brackiej 18 w Warszawie. - Jest to jedna z najcenniejszych historycznych realizacji mieszkaniowych na terenie całej ulicy Brackiej, wyróżniająca się nie tylko jakością rozwiązań zdobniczych ale też skalą i wysokością zabudowy, a jednocześnie jedna z lepiej zachowanych kamienic czynszowych o dziewiętnastowiecznym rodowodzie na terenie śródmieścia Warszawy - informuje MWKZ.

Kamienicę wyróżnia profilowany cokół, boniowania o różnej głębokości, wielostopniowe gzymsy, kostkowania, profilowane obramienia okien i konsole z bogatą dekoracją rzeźbiarską złożoną z motywów roślinnych, wolut i festonów, wspierające wykusze o zaokrąglonych i profilowanych narożnikach i płyty balkonowe zdobione od spodu ozdobnymi płycinami o zróżnicowanym rysunku, dekoracyjne kute i murowane bariery balkonowe, wsparte na bazach pilastry z rozbudowanymi jońskimi kapitelami, półowalne frontony nad wykuszami jak i nad gzymsem koronującym, kartusze herbowe). Wyjątkowe są także zachowane elementy wyposażenia wnętrz (m.in. bardzo bogate sztukaterie w klatkach schodowych, holach, przejściu bramnym i mieszkaniach, drewniane, terakotowe i ceramiczne posadzki o różnych kolorach i wzorach, zdobiona stolarka drzwiowa, mosiężne dzwonki do mieszkań, kute balustrady schodów, piece kaflowe).

Kamienica przy ul. Brackiej 18 o numerze hipotecznym 1265C została wydzielona w 1865 r. W 1905 r. właścicielką działki stała się Eugenia Kiersnowska (z domu Sariusz Kars-Bonin Sławianowska) i jej córka Zofia Kiersnowska, a w 1908 r. nieruchomość podzielono między córki Eugenii: Jadwigę i Zofię. W 1922 r. udziały w nieruchomości nabył Bank dla Handlu i Przemysłu w Warszawie. Zabudowa posesji wznoszona była etapowo. Pierwsze budynki w głębi działki, zachowane do chwili obecnej jako oficyna poprzeczna i boczne, stanęły u schyłku XIX w. Podwórze od strony ul. Brackiej wypełniał wówczas owalny zieleniec z fontanną. W budynku mieściła się prywatna żeńska szkoła Henryki Czarnockiej.

W latach 1910-1915 w budynku oficyny funkcjonowało gimnazjum im. Stanisława Kostki, a w okresie międzywojennym gimnazjum męskie i szkoła podstawowa Ludwika Lorenza. U schyłku XIX w. gmach szkoły został przysłonięty budynkiem frontowym. Kamienica główna powstała w 1898 r. według projektu architekta Edwarda Augusta Lilpopa.

Pierwotnie była ona czteropiętrowa, ale w 1900 r. została nadbudowana według projektu Teofila Wiśniewskiego. Kamienica mieściła obszerne mieszkania i sklepy z okazałymi witrynami. Podczas powstania warszawskiego budynek główny został uszkodzony i częściowo wypalony (powojenne orzeczenie określało stopień zniszczeń na ok. 40%), zachował się jednak niemal niezmieniony wygląd fasady. Znaczniejszym uszkodzeniom uległy prawie całkowicie wypalone oficyny. - Przy wejściu do oficyny poprzecznej umieszczona jest tablica upamiętniająca członków-pracowników spółdzielni pracy „Spólnota”, którzy w latach 1939-1945 polegli w walce z okupantem. W budynku Zofia Babińska – uhonorowana tytułem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata, prowadziła do 1949 r. pensjonat, w którym schronienie znalazło wiele osób żydowskiego pochodzenia - informuje Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków.