Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Te protesty kobiet zmieniły bieg historii. Gdyby nie one, świat wyglądałby inaczej. Oto 6 najskuteczniejszych protestów kobiet

Julia Karasiewicz
Julia Karasiewicz
Te strajki kobiet okazały się najskuteczniejszymi w historii. Sprawdź na kolejnych slajdach galerii, czy je znasz
Te strajki kobiet okazały się najskuteczniejszymi w historii. Sprawdź na kolejnych slajdach galerii, czy je znasz Prostock-Studio/GettyImages
W 2017 roku The Guardian przygotował listę 6 strajków kobiet, które realnie wpłynęły na politykę i społeczeństwo, przyczyniając się do pozytywnej zmiany. Dziś do listy powinniśmy dodać wydarzenia w Argentynie i w Polsce, choć te drugie nie zmieniły prawa. Zobaczcie najskuteczniejsze protesty kobiet w historii. Czy były to grzeczne strajki? Niekoniecznie.

Marsze kobiet, które zmieniły bieg historii

Rzeczywistość, w której prawa człowieka są mu dane od urodzenia i przestrzegane przez całe jego życie, jest niestety mocno utopijna.

Większość praw i swobód, którymi cieszymy się obecnie – my jako kobiety i my jako ludzie – została wywalczona przez poprzednie pokolenia. O niektóre prawa niestety wciąż musimy walczyć.

Te protesty zmieniły rzeczywistość. Bez nich świat wyglądałby dziś inaczej. Przeczytaj o nich w galerii:

Gdyby nie sufrażystki walczące o prawa wyborcze na początku XX wieku, być może kobiety nie mogłyby dziś głosować. Gdyby nie obywatelki Islandii w 1975 roku, być może nierówności płac nigdy by się nie zmniejszyły – choć niestety cały czas mamy z nimi do czynienia.

Czytaj więcej:

Kobiety nie idą do pracy

Jedną z form protestu praktykowaną od dziesięcioleci jest masowe, solidarne niestawienie się w pracy. W ten sposób walczyły kobiety w Islandii w 1975 roku, co stało się inspiracją także dla Polek.

Strajk kobiet w Islandii, 24 października 1975 r.Dlaczego doszło do strajku?Kobiety w Islandii w latach 70. nie mogły liczyć na takie samo wynagrodzenie
Strajk kobiet w Islandii, 24 października 1975 r.

Dlaczego doszło do strajku?

Kobiety w Islandii w latach 70. nie mogły liczyć na takie samo wynagrodzenie jak mężczyźni. W związku z tym podjęły 24-godzinny strajk. Jednego dnia 25 tys. kobiet zebrało się na ulicach Reykjaviku, a 90% kobiet odmówiło pójścia do pracy. W efekcie protestu całe państwo stanęło w miejscu, gdyż panie nie tylko nie zjawiły się w miejscach pracy, ale i zrezygnowały z obowiązków domowych.

Co zmienił protest?

5 lat po proteście pierwsza kobieta w historii Islandii objęła urząd prezydenta. Choć zarobki kobiet i mężczyzn wciąż się nie zrównały, tendencja jest wzrostowa. Tempo zmian wskazuje, że strajki powinny ustać dopiero w 2068 roku. Dopiero wtedy kobiety i mężczyźni będą mogli liczyć na równe wynagrodzenia, o ile utrzyma się aktualna tendencja.

Wikimedia Commons, Johannes Jansson/norden.org, CC BY 2.5 dk

W związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego, który zapadł 22.10.2020 r. i w konsekwencji doprowadził do zaostrzenia prawa aborcyjnego, Polki postanowiły zrobić coś więcej, niż wyjść na ulice. W środę 28 października 2020 roku przeprowadzono ogólnopolską akcję – strajk kobiet polegający na powstrzymaniu się od pracy.

Jak się okazało, protesty trwające od października 2020 nie przyniosły długotrwałego skutku, choć opóźniły publikację wyroku o 3 miesiące. 27 stycznia 2021 roku wyrok Trybunału Konstytucyjnego został opublikowany w Dzienniku Ustaw, a tym samym wszedł w życie.

Na jego mocy aborcja, wcześniej legalna w trzech przypadkach (gdy ciąża zagraża zdrowiu lub życiu kobiety, gdy jest wynikiem czynu zabronionego lub gdy doszło do ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu), pozostała zgodna z prawem wyłącznie w dwóch sytuacjach. Od tego momentu w przypadku ciężkiej i nieodwracalnej wady płodu nie można w Polsce przeprowadzić legalnej terminacji ciąży.

Protesty Polek sprzeciwiających się zmianom i walczących o zalegalizowanie aborcji do 12. tygodnia wciąż trwają.

„Wulgarny protest nie przystoi kobiecie”

Wśród komentujących wydarzenia pojawiały się głosy, że wulgaryzmy źle świadczą o protestujących. Jak na ten temat wypowiadały się organizatorki strajków?

Marta Lempart, liderka protestów kobiet, w wywiadzie z Onetem tłumaczyła: Część osób zbulwersowało to, że na protestach wiele było wulgaryzmów i transparentów z hasłami: „Je**ć PiS”. Powiem tak: Dobrałyśmy środki wyrazu do zachowań władzy. Jaki PiS, takie środki wyrazu.(źródło)

Z odpowiedzią pospieszyła także graficzka, Magda Danaj, która w poście w mediach społecznościowych zaznaczyła, że wulgaryzmy to są słowa do używania.

– Wulgaryzmów używam w swoich pracach powściągliwie, ale regularnie. Dlaczego? Bo są to słowa do używania. Istnieją. I kiedy chcę wyrazić niewyrażalną, spontaniczną złość lub bezsilność, tylko one dają ulgę.

Gdyby spojrzeć na historię walki o kobiece prawa, można wyciągnąć jeden wniosek – wiele protestów nie przyniosłoby żadnego efektu, gdyby były grzeczne w swej formie, a kobiety uprzejmie dopraszały się o to, co im się należy. Jeden z największych sukcesów odniosły sufrażystki u początku XX wieku. Jakie były ich metody? Niekiedy mocno radykalne.

Parada sufrażystek w Waszyngtonie, USA, 3 marca 1913 r.Dlaczego doszło do strajku?Sufrażyzm był ruchem aktywistyczny działającym w Wielkiej Brytanii
Parada sufrażystek w Waszyngtonie, USA, 3 marca 1913 r.

Dlaczego doszło do strajku?

Sufrażyzm był ruchem aktywistyczny działającym w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych, walczącym o prawa wyborcze dla kobiet na przełomie XIX i XX wieku. W 1913 roku ruch był już znany i zyskiwał coraz więcej zwolenniczek. Marsze sufrażystek walczących o prawa wyborcze w USA odbywały się od 1900 roku, jednak to ten w 1913 został zaplanowany w przeddzień inauguracji prezydenta Woodrowa Wilsona.

Większość sufrażystek stosowała metody nieposłuszeństwa obywatelskiego, protesty, petycje, dążyła do przemian świadomościowych. Radykalny odłam stosował ostre formy protestu i przemoc, taką jak podpalenia mienia, przykuwanie się łańcuchem do ogrodzeń, wybijanie szyb.

Co zmienił protest?

Co prawda nie w 1913, ale ostatecznie kobietom udało się wywalczyć prawo do głosowania na równi z mężczyznami. Zostało ono przyznane na mocy 19. poprawki do Konstytucji Stanów Zjednoczonych, która weszła w życie 18 sierpnia 1920 roku.

materiał ilustracyjny, Parada sufrażystek w Nowym Jorku, 1912, domena publiczna

Jak wyglądały strajki, które zmieniły świat? Zobacz w galerii.

Nie wszystkie czarne protesty takie kolorowe

Niestety, nie wszystkie strajki w obronie praw kobiet przyniosły efekt. Smutnym przykładem jest Iran, który – mimo protestów – po rewolucji islamskiej rozpoczętej w 1978 roku odebrał Irankom prawa i godność.

Kraj, zamieniając się w państwo wyznaniowe, zabronił kobietom pracy w wielu zawodach, nakazał nosić hidżab oraz umniejszył ich wartość względem mężczyzn. Życie niezgodne z prawem szariatu zaczęło być karane, na ulicach pojawiła się policja obywatelska. Choć dziś Iran jest już innym państwem niż za życia Ruhollaha Chomejniego, Iranki wciąż nie mogą cieszyć się takimi wolnościami, jak Europejki.

Do listy nieskutecznych protestów dołączyła Polska, gdy 27 stycznia 2021 roku opublikowano w Dzienniku Ustaw wyrok Trybunału Konstytucyjnego w sprawie nielegalności aborcji w związku z wadą letalną płodu. Od tego momentu w Polsce legalną aborcję można przeprowadzić wyłącznie w wypadku zagrożenia życia kobiety lub poczęcia w wyniku czynu zabronionego. Tym samym prawo aborcyjne w Polsce stało się jednym z najostrzejszych na świecie.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Jak działają oszuści (5) - oszustwo na kartę NFZ

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Te protesty kobiet zmieniły bieg historii. Gdyby nie one, świat wyglądałby inaczej. Oto 6 najskuteczniejszych protestów kobiet - Portal i.pl

Wróć na naszemiasto.pl Nasze Miasto