"Cisi buntownicy. Polski symbolizm ok. 1900 r." Wybitne dzieła polskiego malarstwa na wernisażu w Monachium

Na wystawie w Kunsthalle München, prestiżowej instytucji sztuki w Monachium, zobaczyć będzie można dzieła polskich największych twórców przełomu XIX i XX wieku, m.in. Olgi Boznańskiej, Jacka Malczewskiego, Jana Matejki, Józefa Mehoffera, Władysława Podkowińskiego, Ferdynanda Ruszczyca, Kazimierza Sichulskiego, Wojciecha Weissa, Witolda Wojtkiewicza, Leona Wyczółkowskiego. Dzieła pochodzą m.in. ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Narodowego w Krakowie, Muzeum Narodowego w Poznaniu, Kolekcji Raczyńskich oraz wielu innych.

Niektóre z nich dla Polaków są wręcz kanonicznymi. Jako przykłady możemy wskazać choćby takie dzieła jak: “Stańczyk”, “Zawieszenie dzwonu Zygmunta na wieży katedry w Krakowie w 1521 roku” Jana Matejki, a także “Babie lato” Józefa Chełmońskiego. Teraz publiczność monachijska będzie mogła zapoznać się wybitnym malarstwem polskich twórców. “Stańczyk” to zresztą dzieło ponadczasowe. Wówczas zadumany nad losami Rzeczpospolitej, a dziś nad losami Europy i świata w obliczu inwazji Rosji na Ukrainę. Jego uniewersalność i ponadczasowość podkreślał także wicepremier Gliński.

„Język sztuki stał się uniwersalną mową ludzkości. Łączy kraje i nurty myślowe, związuje ze sobą osobiste historie” - mówiła też o wystawie Barbara Schabowska, dyrektor Instytutu Adama Mickiewicza.

Polski wicepremier podkreślał, że wystawa w związku z rosyjską agresją ma szczególny charakter. Za polską wschodnią granicą toczy się walka o niepodległość, wolność i życie narodu ukraińskiego, ale zagrożona jest także ich kultura i tożsamość narodowa. Zagrożone są zabytki, które przetrwały wojny, rewolucje i reżim komunistyczny. Przecież Lwów cudem praktycznie niezniszczony przetrwał II wojnę światową.

To właśnie polską tożsamość narodową w czasach zaborów wyrażali "Cisi buntownicy” - których dzieła możemy oglądać na tej wystawie. Musimy zdać sobie sprawę z tego jak ważnymi i nienaruszalnymi wartościami są swoboda artystycznego wyrazu, kultura i tożsamość, a co Polacy w skutek swojej historii doskonale rozumieją.

- To nasz obowiązek by działać, to nasz obowiązek by stawić czoła agresorowi i na wszystkie możliwe sposoby wspierać naród ukraiński. Zarówno tych, którzy bronią swojej ojczyzny, a także tych, którzy uciekają przed wojną m.in. do Polski. Oglądając tę wystawę można znaleźć wiele analogii i symboliki, która odpowiada obecnej sytuacji w środkowo-wschodniej Europie - dodawał wicepremier.

Markus Blume, minister nauki i sztuki Bawarii podkreślał, że to ważne, zwłaszcza teraz, by pokazać, że w Europie stoimy ramię w ramię i obecność polskiego wicepremiera na otwarciu wystawy "Cisi buntownicy. Polski symbolizm ok. 1900 r.” jest tego doskonałym dowodem. Zaznaczał, że każdego dnia musimy pracować nad wartościami takimi jak demokracja czy wolność. - Właśnie z tego powodu, ta wystawa i jej wkład jest bezcenny i wysyła mocny sygnał. Sygnał, że rozumienie własnej historii, wyciąganie z niej wniosków, tożsamość narodowa i kultura, są niezwykle ważne do tego by stanąć po odpowiedniej stronie historii i w chwili próby pokazać solidarność - powiedział Blume.

To pierwsza prezentacja polskiego malarstwa w Monachium i jedna z największych, jakie miały dotąd miejsce na świecie. Doceniamy ogromne znaczenie tego projektu dla promocji polskiej kultury i naszych zbiorów - podkreślał z kolei dr hab. Łukasz Gaweł, dyrektor Muzeum Narodowego w Warszawie.

Prof. Gliński dziękował też Instytutowi Adama Mickiewicza za przygotowanie wydarzeń towarzyszących samej wystawie. Wystawa oficjalnie inauguruje bogaty program prezentacji polskiej kultury w stolicy Bawarii zatytułowany „Fokus auf Polen”. W ramach programu już od kilku dni w Konsulacie Generalnym RP w Monachium można zobaczyć wystawę plenerową “Fotografia na szczytach” - zdjęcia kompozytora, podróżnika i fotografa Mieczysława Karłowicza (1876-1909).

W Kunsthalle München zaplanowane są m.in. wykłady:

• 26 kwietnia, godz. 18:30. „Młoda Polska. Odrodzenie sztuki ok. 1900 roku”, (wykład w języku angielskim), prof. Andrzej Szczerski, dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie,
• 31 maja, godz. 18:30. „Ukryte moce. Mity w malarstwie polskim około 1900”, dr Nerina Santorius, Kunsthalle Monachium,
• 21 czerwca, godz. 18:30. „Monachium i Paryż̇. Początki polskiej symboliki w kontekście europejskim”, dr Agnieszka Bagińska, Muzeum Narodowe w Warszawie,
• 5 lipca, godz. 18:30 „Żywa Polonia. Oblicza polskiej alegorii narodowej”, dr Katharina Ute Mann, historyk sztuki.