Dom Brukalskich na Żoliborzu w Warszawie. "Najwybitniejsze osiągnięcie polskiej architektury"

Dom małżeństwa Brukalskich na Żoliborzu w Warszawie powstał pod koniec lat 20., wówczas w Polsce dominował jeszcze nurt architektury dworkowej. Budynek, znajdujący się przy ulicy Niegolewskiego 8, ukończony został w 1929 roku. Jak na tamte czasy obiekt charakteryzował się niespotykaną dotąd formą architektoniczną i niecodziennymi rozwiązaniami.

Za projekt budynku na Żoliborzu odpowiada małżeństwo architektów – Barbara i Stanisław Brukalscy. Para była m.in. teoretykami architektury, profesorami Politechniki Warszawskiej, przedstawicielami funkcjonalizmu i członkami grupy Praesens, która propagowała na łamach czasopisma o takim samym tytule, dopiero co kształtującej się pod wpływem Le Corbusiera i innych przedstawicieli europejskiej awangardy, idee architektury nowoczesnej.

W momencie, gdy Stanisław rozpoczął prace projektowe domu, był tuż po dyplomie, ona natomiast – ukończenie studiów miała jeszcze przed sobą.

Dom, zlokalizowany na wąskiej działce, jest trzykondygnacyjny i jak twierdzą niektórzy – określenie willa nie do końca do niego pasuje. A wszystko przez to, że próżno tam szukać luksusowych udogodnień. Obiekt otoczony jest ogrodem, gdzie znajdziemy fragmenty rzeźb. Są one także widoczne w murach budynku.

Dom ma formę bliźniaka, jednak dwa segmenty znacznie się od siebie różnią. Taki projekt wynikał z upodobań sąsiadów, którzy nie chcieli aż tak odważnych rozwiązań architektonicznych u siebie.

Elewacja domu Brukalskich jest biała i gładka, jedynym urozmaiceniem są uskoki i niedużych rozmiarów balkon na drugim piętrze, jak też spory taras na ostatniej kondygnacji. Budynek na warszawskim Żoliborzu w 1937 roku nagrodzony został złotym medalem na Międzynarodowej Wystawie w Paryżu. Do dnia dzisiejszego obiekt stworzony przez Brukalskich uważany jest za jedno z najwybitniejszych osiągnięć polskiej architektury modernistycznej okresu międzywojennego.