Ekoporządki, czyli co zrobić ze śmieciami

Ekologia jest dzisiaj modna. Dużo się o niej mówi. Segregowanie śmieci staje się coraz bardziej popularne, ale nie jest jeszcze aż tak dobrze, jakby mogło być. Problemem nie są już bowiem możliwości wtórnego odzyskiwania odpadów, ale głównie nasze nawyki i mentalność.

Przykład? Jesienią ubiegłego roku ratusz w Miasteczku Śląskim poprosił mieszkańców miasta, aby w ankietach wypowiedzieli się, czy chcą segregować w domach makulaturę, plastik, szkło i metal do worków, które dostarczane byłyby za darmo. Firma wywożąca śmieci za darmo miała je także odbierać. Do urzędu trafiło... 20 ankiet. Właśnie tyle rodzin poparło ten pomysł. W Miasteczku mieszka ok. 7600 ludzi. Władze miasta uznały, że w związku ze znikomym zainteresowaniem taką formą segregacji, nie będą wprowadzały jej w życie.

Nie oznacza to jednak, że w Miasteczku nie segreguje śmieci się wcale. Z danych przekazanych nam przez firmę Remondis, która obsługuje teren miasta wynika, że na jego terenie znajduje się 30 pojemników na makulaturę, szkło i tworzywa sztuczne. W 2008 roku Remondis wywiózł z Miasteczka 49 ton papieru, 23,5 tony plastików i innych tworzyw sztucznych oraz 92 tony szkła.

W Tarnowskich Górach mieszkańcy nie otrzymują do domów worków za darmo. Nie dotuje ich gmina. Worki na poszczególne rodzaje odpadów można kupić w siedzibie Remondisu. Kosztują 3 zł. Ich wywóz z posesji jest darmowy. Za 10 zł można także kupić worki zbiorcze na wszystkie śmieci. Ponadto na terenie całego miasta, tak jak w Miasteczku, ustawione są pojemniki na śmieci (tzw. gniazda lub gruszki) w różnych kolorach. W Tarnowskich Górach koszy na plastik jest ok. 190, na szkło 180, zaś na makulaturę 120. Remondis w ubiegłym roku odebrał od mieszkańców Tarnowskich Gór 774 ton szkła, 417 ton papieru i prawie 200 ton tworzyw sztucznych. - Zauważamy, że z każdym rokiem mieszkańcy przywiązują coraz większą wagę do segregacji śmieci. Trudno się zresztą dziwić. Przecież kiedy idziemy do sklepu na zakupy, właściwie każdy produkt jest w jakimś opakowaniu i coś z nim potem trzeba zrobić - mówi Janusz Krzemiński z firmy Remondis Tarnowskie Góry. - Zdarzają się jeszcze sytuacje, że do pojemników na konkretne odpady klienci wrzucają, co popadnie. Takich problemów jest jednak coraz mniej, bo świadomość ekologiczna mimo wszystko wzrasta - dodaje.

W większości gmin w naszym powiecie działa system segregacji śmieci poprzez zarówno rozstawione w okolicy kolorowe pojemniki, jak możliwość zakupu worków jednorazowych. Wyjątkiem jest Tworóg. Tutaj nie znajdziemy pojemników na śmieci, do których moglibyśmy wrzucić plastikową butelkę, idąc na przykład ulicą. Pojemniki ustawiał kiedyś Remondis. - One zniknęły z naszej gminy jakieś półtora roku temu - przyznaje Eugeniusz Gwóźdź, wójt Tworoga. - Naszym zdaniem ten system się nie sprawdzał. Niestety, bardzo często zdarzały się sytuacje, że obok pojemników na konkretne odpady, znajdowaliśmy opony, pampersy i inne śmieci. Do dziś nawet mam zdjęcia, które to dokumentują. Firma Remondis potem chciała, abyśmy dopłacali do wywozu tych pojemników. Uznaliśmy, że to nie ma sensu - dodaje wójt. W Tworogu mieszkańcy mogą jednak otrzymać worki na papier, szkło, czy plastiki za darmo od Zakładu Usług Komunalnych. Ich wywóz też jest darmowy. Warunek jest jeden. Właściciel danego domu musi mieć podpisaną umowę z ZUK-iem na wywóz śmieci nieposegregowanych. - Takie rozwiązanie się u nas przyjęło. Realizujemy je od kilku lat. Na naszej stronie internetowej są dostępne dokładne terminy wywozu śmieci - mówi Adam Chmiel, prezes ZUK w Tworogu. Dodaje jednak, że rozdawanie worków się sprawdza przede wszystkim w domkach. - Gorzej jest w blokach. To wynika z tego, że lokatorzy nie mają gdzie w mieszkaniach trzymać worków na śmieci - zauważa Chmiel. Dlatego na osiedlach królują popularne "gruszki", do których na bieżąco można wyrzucać butelki plastikowe lub szklane. Tworoski zakład odbiera też za darmo baterie oraz stary sprzęt RTV i AGD. Zapłacimy jedynie za transport lodówki, czy telewizora na teren ZUK-u. No chyba, że lodówkę przywieziemy sami.

Specjaliści zwracają jednak uwagę, że czasem nieświadomie wrzucamy odpady tam, gdzie nie powinniśmy. Na przykład kartonów po mleku, wbrew pozorom, nie wrzucamy do pojemników na papier, ale na tworzywa sztuczne. - To są opakowania wielowarstwowe. Oprócz papieru zawierają także folię. - mówi Janusz Krzemiński.

Firmy, które odbierają śmieci, muszą zapewnić jakiekolwiek formy ich segregowania dla swoich klientów. Przedsiębiorstwa często jednak spotykają się z sytuacjami, że do worków na papier, makulaturę, czy plastik wrzucane są także inne odpady. Wtedy często dochodzi do nieporozumień z klientami, bo ci domagają się bezwzględnego wywozu worków. A zdarza się, że firmy odmawiają. Wiedzą o tym w Radzionkowie. Dlatego pracownikom firmy Alba Ekoserwis będą w tym roku towarzyszyli... strażnicy miejscy, którzy przy odbierze worków, będą kontrolowali ich zawartość. Czy taki system się sprawdzi, przekonamy się już 25 i 26 lutego, kiedy firma będzie odbierać śmieci. W Radzionkowie znany jest już zresztą cały harmonogram odbioru odpadów. Można go znaleźć pod adresem internetowym

To jest portal ekologiczny, który prowadzą pracownicy referatu ochrony środowiska. Uznali oni, że temat ekologii jest na tyle istotny, że trzeba stworzyć specjalny serwis na ten temat. W Radzionkowie działa też Stowarzyszenie "Zielona Ziemia" - jedyna organizacja w powiecie, która zajmuje się m.in edukacją ekologiczną. Zdaniem prezes Teresy Bryś-Szczygieł, nawyk segregowania śmieci warto wyrobić już w dzieciach i młodzieży, bo one tą inicjatywą zarażą swoich rodziców. Organizacja jest inicjatorem akcji "Moje czyste miasto", która trwa już od trzech lat i obejmuje Bytom oraz powiat tarnogórski. Bierze w niej udział 46 przedszkoli i szkół.