Gdzie szukać śladów wojny w Warszawie i okolicach? Trasy na spacery szlakami historii

Skansen w Mniszewie

Znajduje się na południe od Warszawy przy poprowadzonej wzdłuż lewego brzegu Wisły drodze nr 79, mniej więcej w połowie drogi z Góry Kalwarii do elektrowni Kozienice. Obiekt upamiętniający walki na przyczółku warecko-magnuszewskim z 1944 roku jest po części także reliktem PRL. Nie oszukujmy się, czasy jego świetności przypadały na lata 70. - czyli niedługo po jego otwarciu. Zarazem jednak to nadal w zasadzie jedyne takie miejsce w rejonie Warszawy - i choćby dlatego skansen nadal wart jest odwiedzenia. Utworzono go na miejscu bitwy o przyczółek warecko-magnuszewski - pierwszy obszar zajęty przez I Armię WP i Armię Czerwoną na lewym brzegu Wisły. W październiku 1944 roku tam, gdzie dziś znajduje się skansen, znajdowały się realne pozycje bojowe 1 Warszawskiej Samodzielnej Brygady Kawalerii i 3 Pomorskiej Dywizji Piechoty. Okopy i urządzenia polowe kompanijnego punktu oporu, będące tematem skansenu, są po części odtworzeniem transzei i ziemianek z okresu wojny. Ścisłą rekonstrukcją historyczną raczej jednak nie da się ich nazwać. Na terenie skansenu możemy zobaczyć kilka pojazdów należących do WP - dwa czołgi T-34, amfibię BAW i dwie katiusze. Jest też kilkanaście różnego rodzaju armat i haubic. Wszystkiego można dotknąć, do jednego z czołgów można nawet wejść. Zobaczymy też oczywiście elementy fortyfikacji polowych kompanijnego punktu oporu - transzeje, ziemianki, zapory przeciwczołgowe i zasieki z drutu kolczastego. Są też umocnione stanowiska ogniowe artylerii i artylerii przeciwlotniczej oraz posterunki obserwacyjne różnego typu. Skansen zajmuje łącznie kilka hektarów - większość umocnień znajduje się na terenie zalesionym. Wizytę tam można połączyć z piknikiem czy plażowaniem nad nieodległą Pilicą.