Grudziądzkie bazyliki - czy mamy ich więcej niż jedną?

W dyskusji nad artykułem P. Misty "Zamek w Rogóźnie" pojawił się wątek wpływów kultury antycznej na średniowiecze, m.in w rozplanowaniu miast.
Z Francji rozprzestrzenił się wzorzec miast, które były zbudowane na dawnych obozach rzymskich. Warto też pokazać, jak przetrwał wzorzec bazyliki rzymskiej, hali o świeckim przeznaczeniu, która w czasach chrześcijańskich przekształciła się w kościół.
Bazylika to hala z dachem siodłowym na środku i dachami pulpitowymi po bokach. Grudziądzki kościół obecnie tytularnie jest bazyliką, natomiast architektonicznie używa się powszechnie pokreślenia pseudobazyliki. Jest on bowiem przykryty jednym dachem siodłowym, wspólnym dla trzech naw i nawa główna nie posiada obecnie własnego oświetlenia.
Warto jednak pamiętać, że w przeszłości była to też architektonicznie bazylika. Na poddaszu kościoła wspaniale zachował się, charakterystyczny szczególnie dla architektury romańskiej fryz arkadkowy, zdobiący ściany naw bocznych. Pierwotnie ta wspaniała ozdoba architektoniczna była na zewnątrz.
Innym przykładem bazyliki, ale z przeznaczenie świeckim jest obecnie zrujnowana hala produkcyjna dawnej HV przy Al. 23 Stycznia. Gdy miałem zajęcia z kursantami liceum eksternistycznego w ZDZ, wychodziłem na zewnątrz obiektu szkolnego, by pokazać kopię rzymskiej bazyliki, wykonaną w XIX w. W miarę możliwości czasowych pokazywałem ją też słuchaczom Liceum dla Dorosłych.