Henryk Sławik będzie miał wreszcie pomnik

Powstaje stowarzyszenie pamięci Henryka Sławika, który w czasie wojny uratował 5 tys. Żydów. Bohater będzie miał w Katowicach pomnik, a w Sejmie odbędzie się specjalna sesja. Henryk Sławik - Pamięć i Dzieło - to oficjalna nazwa stowarzyszenia, którego członkowie spotykają się dziś w Katowicach na zebraniu założycielskim.

- Dzieło Henryka Sławika, bo tak trzeba nazwać jego czyny, reprezentuje człowieczeństwo najwyższej próby. Ów Ślązak, urodzony w Szerokiej koło Jastrzębia, dał przykład, jak postępować w czasach i sytuacjach, których wyobrażenie przychodzi nam z najwyższą trudnością, a może jest niemożliwe bez osobistego przeżycia - mówi Michał Luty, jeden z członków założycieli.

Henryk Sławik jest porównywany do tak słynnych już postaci jak Irena Sendlerowa oraz Oskar Schindler, czyli do polskiej działaczki społecznej i niemieckiego przedsiębiorcy, którzy podczas II wojny światowej uratowali tysiące Żydów.

Sławik, choć nie tak znany jak oni, ocalił od zagłady 5 tysięcy Żydów. Niestety, zarówno jego poświęcenie jak i postać przez lata pokrywał kurz zapomnienia. Ten wyjątkowo odważny i prawy człowiek, uczestnik powstań śląskich, wieloletni poseł do Sejmu Śląskiego, po 1939 roku znalazł się na Węgrzech, gdzie zorganizował pomoc dla uchodźców.

Dla żydowskich dzieci utworzył sierociniec, który funkcjonował pod oficjalną nazwą "Dom Sierot Polskich Oficerów".

W 1944 roku Sławik został aresztowany przez Niemców. Chociaż był torturowany, nie ujawnił nazwiska swojego węgierskiego przyjaciela i współpracownika Józsefa Antalla, ojca późniejszego premiera.

Polakom postać wybitnego Ślązaka przybliżył Grzegorz Łubczyk, były ambasador RP na Węgrzech, autor publikacji na temat Sławika i jeden z założycieli stowarzyszenia. Wydobył Sławika z zapomnienia wspólnie z Henrykiem Zimmermanem, swego czasu wiceprzewodniczącym izraelskiego parlamentu, ocalonym przez Sławika Żydem.

- Lista Sławika, czyli lista uratowanych Żydów, jest prawie cztery razy dłuższa od listy Schindlera. Nie chodzi jednak o licytację, ale o to, by pamięć o tym wyjątkowym człowieku była żywa, zarówno w Polsce jak i na Węgrzech - ocenia Łubczyk.

Biuro Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej na temat Sławika przygotowało dla nauczycieli historii specjalne materiały, które mogą być wykorzystane podczas lekcji. W parlamencie ma się też odbyć specjalna sesja poświęcona Sławikowi, a inicjatywę wspiera wicemarszałek Senatu Krystyna Bochenek.

- Tylko Katowice się jeszcze nie obudziły - ubolewa Grzegorz Łubczyk.

Stowarzyszenie ma wypełnić tę pustkę. Jednym z pomysłów, by godnie upamiętnić bohatera, jest wystawienie mu pomnika. - Chcielibyśmy, aby na temat Sławika powstał też film fabularny, który byłby skuteczną formą popularyzacji - mówi Luty.

Jak się dowiadujemy nieoficjalnie, zainteresowanie wyraził już jeden ze znanych producentów. Marzeniem członków stowarzyszenia jest, by wyreżyserował go twórca tej miary, co Istvan Szabo.

Członkami stowarzyszenia są m.in. Włodzimierz Kac, przewodniczący Gminy Żydowskiej w Katowicach oraz ks. Stanisław Puchała, a także nauczycielki ze szkoły w Jastrzębiu, która nosi imię Sławika, osoby do tej pory najbardziej na Śląsku zaangażowane w propagowanie wiedzy na temat Henryka Sławika, osoby, która we wspomnieniu bliskich zachowała się jako wzór skromności i prawości.

Nasz bohater

Henryk Sławik urodził się w 1894 r. w dzielnicy Szeroka w Jastrzębiu -Zdroju. Rozstrzelany został prawdopodobnie w sierpniu (25 lub 26) 1944 r. w niemieckim obozie koncentracyjnym Mauthausen-Gusen. Po klęsce wrześniowej w 1939 r. znalazł się na Węgrzech, gdzie stanął na czele Komitetu Obywatelskiego ds. Opieki nad Uchodźcami Polskimi, potem został delegatem ministra pracy Rządu RP na Uchodźstwie. Organizował pomoc dla internowanych wojskowych i dla uchodźców cywilnych.

Za ratowanie Żydów w 1990 r. Sławik został pośmiertnie uhonorowany tytułem Sprawiedliwego wśród Narodów Świata.
(Oprac. na podstawie Wikipedii)