Jest wniosek społeczników o wpisanie Muranowa do rejestru zabytków. Konserwator: "Wpis nic nie zmieni"

Społecznicy z inicjatywy SOS dla podwórek Muranowa i fundacji Jeden Muranów zbierają podpisy o wpis najstarszej, południowej części osiedla do rejestru zabytków. Ich zdaniem rejestr zabytków jest najlepszą i rzeczywistą formą ochrony zabytków przed dewastacją i dogęszczaniem spójnych układów urbanistycznych.

Osiedle tworzone było z jakimś rozmysłem, ma swoją wartość. Było osiedlem zamkniętym, zbudowanym tak, żeby np. dzieci były bezpieczne, żeby idąc do szkoły nie musiały przechodzić przez ulicę. Wewnątrz kwartałów budynków znajdowały się szkoły i przedszkola. (...) To jest osiedle wyjątkowe i kompletne. Posiada swoje walory w postaci infrastruktury, osi widokowych, czy też sporej liczby lokali użytkowych w parterach budynków - powiedział prezes fundacji Jeden Muranów Marek Ślusarz.

Wpis do rejestru według prezesa ma chronić układ urbanistyczny osiedla, zabezpieczyć przed ewentualną zabudową takich terenów, które wydają się wolne deweloperom, a mieszkańcy najczęściej tego nie chcą. Petycja o wpisanie układu urbanistycznego i zespołu budynków osiedla Muranów Południowy do rejestru zabytków cały czas jest otwarta. Można ją podpisać TUTAJ.

Osiedle Muranów Południowy jest chronione poprzez ujęcie w gminnej ewidencji zabytków. Oznacza to, że wykonywane przy zabytku prace w oparciu ustawy prawo budowlane (prace remontowe bądź budowlane) muszą uzyskać wcześniej zgodę mazowieckiego wojewódzkiego konserwatora zabytków. Ze względu na ujęcie w gminnej ewidencji poprzez wpis obszarowy, ochrona odnosi się to również do planowanych zmian dotyczących przestrzeni między budynkami, rozplanowania placów i ulic, wielkości placów, a także gabarytów i skali budynków - przekazał mazowiecki wojewódzki konserwator zabytków Jakub Lewicki. - Wpis do rejestru zabytków nie zmieniłby zakresu ochrony, a jedynie tryb postępowania - podkreślił.

Wskazał, że uzgodnienia z MWKZ wymagałyby wszelkie prace, takie jak np. budowa przyłączy lub wycinka zieleni, co wydłużyłoby proces uzyskiwania pozwoleń na te prace. Wpis do rejestru układu urbanistycznego dzielnicy nie zmieni zakresu ochrony w porównaniu z zakresem ochrony GEZ, zmieni jedynie system kontroli tego obszaru, co nie ma znaczenia dla praktycznej ochrony.

Natomiast konieczne jest przygotowanie i uchwalenie Miejscowego Planu Zagospodarowania przestrzennego, który jest aktem prawa miejscowego i może zdefiniować działania ochronne, ale leży to w gestii miasta - powiedział Lewicki.

Osiedle Muranów zostało zaprojektowane w 1948 r. przez arch. Bohdana Lacherta wraz z zespołem i zrealizowane w latach 1949 - 1956. Obszar nowo projektowanego osiedla obejmował 57 ha i miał w pełni zaspokoić potrzeby życiowe przyszłych lokatorów. Na jego terenie miały się znajdować trzy szkoły, osiem przedszkoli, pięć żłobków, jedna przychodnia i siedemdziesiąt osiem lokali handlowo-usługowych.

Budowane na gruzach getta osiedle miało w zamyśle architekta stanowić pomnik przedwojennej dzielnicy skazanej na zagładę i jednocześnie stać się symbolem jej odrodzenia i - w związku z tym – zwycięstwa. W ówczesnej narracji społecznej podkreślano symbolikę aktu budowania w miejscu, gdzie kilka lat wcześniej – podczas likwidacji getta – burzono całe kwartały zabudowy, i powstawania nowego życia na dawnych gruzach. Symbolika nie ograniczała się do samego procesu budowania nowego na starym. Nowe budynki były wznoszone z pustaków ze zmielonego miejscowego gruzu i betonu, a więc stare budynki odrodziły się nie tylko w sposób symboliczny, ale również materialny - wyjaśnił konserwator.