Klimek. Symbol Grudziądza po latach wraca do panoramy miasta

Wieża Klimek była najstarszym zachowanym fragmentem grudziądzkiego zamku krzyżackiego. Jako jedyny element twierdzy przetrwała rozbiórkę, którą rozpoczęto w 1801 roku na rozkaz króla pruskiego Fryderyka Wilhelma III, po to, aby pozyskać cegły do budowy m.in. do budowy więzienia i cytadeli.Legenda głosi, że wieża ocalała wtedy ponieważ takie było życzenie zauroczonej Klimkiem królowej pruskiej Luizy. Historycy nie dają jednak wiary tej przypowieści, twierdząc, że prawdziwą przyczyną odstąpienia od rozbiórki wieży była jej solidna konstrukcja, która sprawiała, że demontaż cegieł był po prostu nieopłacalny.Pierwotnie wieża miała około 30 metrów wysokości. Uszkodzona została - prawdopodobnie - w czasie oblężenia przez wojska francuskie w 1807 roku. Zniszczenia były tak poważne, że górną część wieży rozebrano, do wysokości około 20 m.Co ciekawe dopiero 29 października 1936 roku, czyli zaledwie 78 lat temu, wieżę Klimek stojącą na wzgórzu zwanym wtedy "Wilczakiem" uznano za zabytek objęty należną mu ochroną. Orzeczenie w tej sprawie wydał konserwator pomorskiego urzędu wojewódzkiego dr W. Dalbor.W okresie międzywojennym grudziądzanie lubili spędzać czas na terenie atrakcyjnie wtedy zagospodarowanej Góry Zamkowej, zwieńczonej zamkową wieżą. Była ona również charakterystycznym elementem nadwiślańskiej panoramy naszego miasta.5 marca 1945 roku, dzień przed wkroczeniem wojsk radzieckich, Klimka wysadzili w powietrze wycofujący się hitlerowcy.W 1956 r. nad ruinami wieży usypano kopiec, a na jego szczycie ustawiono posąg Światowida. Ten z kolei rozkopano wiosną 2006 roku, aby przygotować teren do prac archeologicznych, które były wstępem kończonej teraz rewitalizacji Góry Zamkowej i odbudowy Klimka.A kiedy Klimka zbudowano? To pytanie trudniejsze niż się wydaje. Nie ma obecnie materiałów źródłowych, które stwierdzałyby to jednoznacznie. Pewne jest, że sam zamek grudziądzki - jego budowę prawdopodobnie zakończono w 1299 r. - był jedną z najstarszych twierdz krzyżackich. Jednak nawet przy tych zamkach, które powstały w podobnym czasie, nie ma wież zbliżonych kształtem, funkcją, sposobem wykonania do grudziądzkiej. Stąd wnioski, że to wcale nie Krzyżacy zbudowali Klimka, a tylko dobudowali zamek do stojącej już wieży. Sam Klimek mógł być starszy, zbudowany w czasach działalności biskupa Chrystiana, czyli w ciągu pierwszych 25 lat XIII wieku. Odbudowa Klimka powinna się właśnie zakończyć. Niestety, firma wykonująca prace ma spóźnienie.Wiele informacji na temat grudziądzkiej wieży znaleźć można na stronie internetowej Społecznego Komitetu Odbudowy Klimka: www.klimek.grudziadz.com.pl