Kościół Rzymsko-katolicki w Tarpnie - historia powstania

Z kart historii wiadomo, że w tej dzielnicy już w 1620 był kościół pod wezwaniem św. Krzyża, który zbudował swoim kosztem Jakub Szczepański, podkomorzy chełmiński, a starosta grudziądzki.
Grobowiec fundatora znajduje się w farze Bazyliki św. Mikołaja. Kościół był filią fary grudziądzkiej.Odbywały się w nim dwa wielkie odpusty z jarmarkiem - 3 maja w uroczystość Znalezienia Krzyża i 14 września w dzień Podwyższenia Krzyża. W 1769 roku 14 września podczas odpustu powstała krwawa bójka. Wojska pruskie po nieudanej spokojnej akcji werbowania młodzieży do wojska przymusem zaciągali w swoje szeregi, nawet kościół został znieważony przelewem krwi i strasznie spustoszony.
W trudnych czasach został w 1829 roku rozebrany. Ówczesny dzierżawca majątku Wielkiego Tarpna Holder Egger za ruiny zapłacił 6 talarów. Dziesięć lat później ogrodzono cmentarz i wystawiono na pamiątkę kościoła małą kapliczkę, której także już nie ma.
W ostatnich latach przed wojna światową kanonik Kunert zamierzał kupić od rządu pruskiego kościół w Zakładzie Karnym. Kupno kościoła nie doszło do skutku ponieważ ówcześni ojcowie miasta Grudziądza odrzucili projekt zakupu, a rząd pruski wyraził zgodę pod warunkiem, że miasto zakupi cały dom karny. Wtedy powstała myśl o kościele w Małym Tarpnie.
Budowa nowego kościoła dla północnej części miasta stała się potrzebna. Ksiądz prałat Dembek zamierzał początkowo wybudować nowy kościół na terenie grudziądzkim, ewentualnie coś przebudować. Nic nie okazało się tak odpowiednie do przebudowy jak ogólnie znana restauracja z wielką piękną salą i ogrodem „ Concordia” w Tarpnie.
Zakupiono ją od właściciela p. Karnata w lutym 1921 roku za cenę ok. 14 mln marek polskich łącznie z kosztami zapisu. Natychmiast rozpoczęto roboty budowlane, przebudowę parteru restauracji na kapliczkę tymczasową i mieszkanie dla organisty i kościelnego, pierwsze piętro na mieszkanie dla księdza. Po poświeceniu kaplicy rozpoczęto przebudowę wielkiej sali na bardzo obszerny kościół projektu inż. Dypl. Jaszkowskiego z Torunia. Prace wykonywał budowniczy M. Olkowski z Grudziądza. Kościół posiadał cztery ołtarze, piękną wieżę, dwa dzwony i organy. Dzięki zrozumieniu i nadzwyczajnej ofiarności mieszkańców Grudziądza i okolicy oraz poparcia władz centralnych w dniu 23 grudnia 1923 roku poświęcono nowy kościół.
Okazały kościół stawiał opór działaniu czasu oraz zmianom, jakie dały znać o sobie, szczególnie tym, które powstały w wyniku działań wojennych zmieniając jego wygląd.