Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Mazowsze. Lista zabytków wzbogaciła się o kolejną modernistyczną willę. Do rejestru trafił dom wzniesiony dla rodziny Katelbachów

Martyna Konieczek
Martyna Konieczek
Do rejestru zabytków województwa mazowieckiego trafiła kolejna modernistyczna willa. Wpisem objęty został bowiem dom wzniesiony dla rodziny Katelbachów, położony w miejscowości Lasek koło Celestynowa. Obiekt powstawał w latach 1937-1938 i jak podkreśla Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków, "stanowi cenny przykład luksusowego modernistycznego budynku mieszkalnego wzniesionego na podstawie indywidualnego projektu architektonicznego". Szczegóły poniżej.

Willa Katelbachów została wzniesiona na terenie oddalonej od Celestynowa wsi Lasek (dawniej folwark Strzępki). Jej właścicielem był inż. Stefan Katelbach, aktywny w wielu branżach przedsiębiorca, właściciel m.in. warszawskiego Domu Handlowego Stefan Katelbach czy dyrektor hurtowni materiałów włókienniczych Wielkopolanin. W 1940 r. Katelbach wyjechał z kraju, przebywał m.in. we Francji, Nicei i Kanadzie.

Mazowsze. Lista zabytków wzbogaciła się o kolejną modernisty...

Stefan Katelbach pod koniec lat 30. XX w. zlecił wybudowanie na terenie dawnego majątku luksusowej willi. Jej projektant nie jest znany, można jednak przypuszczać, że był nim Juliusz Nagórski, który w 1937 r. zaprojektował dla Stefana Katelbacha willę w Juracie. Budynek otrzymał modernistyczną formę i bogaty wystrój, na który składały się m.in. kute kraty, okładziny, parapety i posadzki kamienne, parkiety, sztukaterie, kafle huculskie pozyskane z przywiezionego z Pokucia pieca - opisuje Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków prof. dr hab. Jakub Lewicki.

Willa pozostawała w rękach właścicieli do 1940 r., po wojnie przeszła na własność Skarbu Państwa i wykorzystywana była jako siedziba szkoły, a następnie sanatorium przeciwgruźliczego. Od 1972 r. budynek wraz z terenem przeszedł pod zarząd Polskiej Akademii Nauk i jest siedzibą ośrodka szkoleniowego Instytutu Wysokich Ciśnień. W latach 90. XX w. w budynku przeprowadzono zachowawczy remont.

W willi zachował się w dużym stopniu oryginalny wystrój wnętrz obejmujący m.in. parkiety, okładziny kamienne, szafy wnękowe, kominki, sztukaterie i klatki schodowe. Istotnym elementem wystroju są również kafle podolskie autorstwa Aleksandra Bachmińskiego z Kossowa, który uznawany jest za najwybitniejszego przedstawiciela ludowej ceramiki huculskiej. Kafle pochodzące ze zdemontowanego pieca z 1879 r. wmurowano w ścianę przy wejściu na werandę. Nad kominkiem w salonie znajduje się historyczne lustro, na parterze i piętrze zachowały się pojedyncze przykłady umieszczonych w niszach lamp sufitowych w zlicowanej ze stropem oprawie z niklu i szkła mlecznego, szafek ściennych, a także wykonanych na wymiar wnękowych szaf gabinetowych o fornirowanych drzwiach. W sypialni na piętrze znajduje się niewielka nisza nad drzwiami wejściowymi z rzeźbiarskim popiersiem. Okrągłe okno oranżerii wypełnione jest witrażem o tematyce marynistycznej.

Dawna Willa Katelbachów stanowi cenny przykład luksusowego modernistycznego budynku mieszkalnego wzniesionego na podstawie indywidualnego projektu architektonicznego uwzględniającego kompleksowy wystój i rozwiązania materiałowego. Walory artystyczne budynku wyrażają się zarówno w zewnętrznej formie architektonicznej jak i rozplanowaniu oraz wystroju wnętrz - podkreśla prof. Lewicki.

MWKZ

Dobrze zachowane poddziały, układ i wyposażenie wnętrz oraz elementy dekoracyjne prezentują wysokie walory estetyczne, dając wgląd w sposób urządzenia willi zamożnego przedsiębiorcy l. 30. XX w. Na szczególną uwagę zasługuje wykorzystanie kafli huculskich o motywach ludowych skontrastowanych z nowoczesną formą opracowania kominków, stolarki okiennej i drzwiowej, posadzki, drewnianych podciągów i prostej sztukaterii (płytkie listwy sufitowe, zaoblone narożniki). Budynek wyróżnia się pośród zachowanej na terenie województwa grupy modernistycznych budynków mieszkalnych spójną i starannie zakomponowaną aranżacją wnętrz dostosowaną do układu funkcjonalnego i potrzeb pierwszych użytkowników oraz wysokim poziomem zachowania oryginalnej substancji zabytkowej.

Wartość historyczna budynku wiąże się z sylwetką jednego z najbogatszych polskich finansistów w dwudziestoleciu międzywojennym, inż. Stefana Katelbacha, brata senatora i dziennikarza Tadeusza Katelbacha, pozostającego w ocenie współczesnych zdolnym przedsiębiorcą, a dla mieszkańców Celestynowa filantropem, który wspierał rozwój miejscowości. Jednocześnie zachowane elementy wystroju łącza się z działalnością artystyczną dwóch ceramików - Aleksandra Bachmińskiego oraz Arnolda Hartiga.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Krokusy w Tatrach. W tym roku bardzo szybko

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na warszawa.naszemiasto.pl Nasze Miasto