Nie zapomną o Stargardzie

Członkowie Koła Ojczyźnianego na czele z Jurgenem Willbarthem ponownie odwiedzili Stargard. Zwiedzali, robili zdjęcia, zbierali materiał do kolejnych publikacji. To przedwojenni mieszkańcy Stargardu. Z tamtego okresu pamiętają niewiele. Byli wtedy kilkuletnimi dziećmi.
– Chodziłem do szkoły podstawowej i znałem całe centrum – opowiada Otto Dietrich z Berlina, który redaguje stronę internetową o Stargardzie. – Codziennie rozpoznawaliśmy jedną ulicę. Pamiętam jeszcze pływalnię, która była wybudowana w 1938 roku.
Dawni stargardzianie opowiadają, że największe problemy w kontaktach między Polakami a Niemcami były do 1949 roku.
– Dużo Niemców nie było jeszcze wtedy przesiedlonych – mówi Heinz Serfas, mieszkaniec Schwerina . – Trzeba było się opowiedzieć czy chce się przyjąć obywatelstwo polskie czy wyjechać do Niemiec. Ci, którzy wtedy wyjechali, po raz pierwszy wrócili tu w 1963 roku. Z grupą innych turystów przyjechali do Szczecina. Taksówkami jeździli po województwie, odwiedzali dawne miejsca zamieszkania. Częstsze przyjazdy zaczęły się w 1990 roku po zmianach ustrojowych. Niemcy z mapami i planami szukali miejsc, w których kiedyś mieszkali. Nie wszystkich domy się zachowały. Wielu już nie było lub były zrujnowane.
Goście z Niemiec mówią, że do grodu nad Iną mają ogromny sentyment. Ciągnie ich tu jakaś siła.
– Odkąd jesteśmy w Unii Europejskiej czujemy się tu, jak u siebie w domu – mówią. – Nie mówimy o niemieckim czy polskim Stargardzie. Mówimy o naszym mieście.
Okazją do kolejnego spotkania były nowe wydawnictwa o Stargardzie wydane w Niemczech. To dwudziesty rocznik Stargarder Jahresbuch i książka pod tytułem „Trzy stargardzkie rodziny młynarzy",którą napisała Christiane Streitz. Autorka opisała w nich historię młynów w Stargardzie, Kluczewie i Lubowie oraz rodziny, które je prowadziły. Na napisanie tej publikacji poświęciła pięć lat.
– Jest nas coraz mniej – ubolewa Jurgen Willbarth, który od dziewięciu lat jest redaktorem rocznika. – Coraz mniej osób kupuje nasz rocznik. Obecnie wydajemy zaledwie dziewięćset egzemplarzy, dwa czy trzy lata temu nakład był dużo większy.
Wydawanie rocznika dla dawnych mieszkańców Stargardu, obecnie mieszkających w Niemczech, zapoczątkował Heinz Jurgen Torff. Pracował przy nim także Hans Jurgen Neitzel. Ze względu na stan zdrowia i podeszły wiek przekazali swoją misję Jurgenowi Willbrahtowi. To niemiecki artysta-malarz. Jego obrazy były przed dziesięciu laty wystawiane w Muzeum w Stargardzie. To on podzielił rocznik na działy i sprawił, że jest bardziej kolorowy i profesjonalny.
– Dzięki temu rocznikowi starsi stargardzianie, którzy ze względów zdrowotnych nie mogą przyjechać, mają okazję dowiedzieć się, co się dzieje w Stargardzie, jak to miasto się zmienia, rozwija, pooglądać zdjęcia – mówi Zdzisław Kosikowski, właściciel stargardzkich młynów, który od lat gości dawnych mieszkańców Stargardu.
Kolejne spotkanie dawnych mieszkańców planowane jest na wrzesień tego roku.