Opowieści o zegarach. Zanim utrwaliło się logo Zenith

W odcinku o Omedze pokazane zostały lata 90 XIX w., gdy Omega zaczęła budować swoją światową renomę. W tym okresie i jeszcze w XX w. werki tej firmy montowane były też w zegarkach, sygnowanych przez lokalnych zegarmistrzów.
Porównaj:
http://www.mmgrudziadz.pl/artykul/opowiesci-o-zegarach-omega-pod-szyldem...
 
Innym przykładem podobnego marketingu handlowego, w latach 90 XIX w. jest zegarek kieszonkowy równie słynnej firmy Zenith, (1).
Tematycznie, zegarki tej firmy mają swoich wielu pasjonatów wśród kolekcjonerów. Odzwierciedleniem tego jest wątek na stronie internetowej Klubu Miłośników Zegarów i Zegarków
http://zegarkiclub.pl/forum/topic/84028-wasze-zegarki-zenith/
Opiszę tu przykład zegarka kieszonkowego. Jego pochodzenia, do kogo należał nie znam. Osoba, która go zbyła, napisała tylko następującą informację:
„Valeroso – kieszonkowy do naprawy”
Opis:
„Zegarek kieszonkowy do naprawy koperta niklowana średnica ok. 50 mm zapraszam do licytacji”
Dopiero dokładne oględziny werku zegarka pozwoliły na ustalenie jego tożsamości. Na  zegarku jest postać mężczyzny i pod nim napis Daniel,(2,3).
Wg niemieckiego leksykonu marek zegarków na portalu:
Das Informationsportal über Taschenuhren mit der riesigen Handelsmarken –Datenbank der Uhrmachere suchen
http://www.mikrolisk.de/show.php?site=280&letter=D&searchWhere=trademark&searchMode=exact&id=3#sucheMarker
jest to zegarek firmy Zenith:
Georges Favre-Jacot & Cie. / Fabrique des Montres Zenith
 
Uhrwerke, Gehäuse; Le Locle, Schweiz; registriert am 25.2.1890
 
Z tego leksykonu można się dowiedzieć, że jest to wcześniejsze logo firmy  Zenith.
http://www.mikrolisk.de/show.php?site=280&letter=Z&searchWhere=trademark&searchMode=exact&id=2#sucheMarker
Ten zegarek był przeznaczony dla masowego odbiorcy. Nie ma on srebrnej koperty, ani złoceń. Obecnie natomiast jest świadkiem rozwoju firmy Zenith, w latach 90 XIX w. Mimo, że zegarek był przeznaczony dla masowego odbiorcy, widać po jakości wykonania, że firma ta szanowała potencjalnego klienta. Natomiast, co do nazwy zegarka, to prawdopodobnie mamy taką samą sytuację, jak z Omegą, pod szyldem grudziądzkiego zegarmistrza.
Jak, podałem na początku artykułu, zegarek był uszkodzony, wg stanu, jak na zdjęciu (3). Nie posiadał wskazówek, koronki, duże było uszkodzenie samego werku.  Ten zabytkowy zegarek do życia przywrócił zegarmistrz p. Janusz Bałdyga, który grudziądzkim kolekcjonerom zegarów i zegarków uratował wiele egzemplarzy w beznadziejnym stanie.
To jest piękne w kolekcjonowaniu zegarów i zegarków, że często nabywa się wrak a po naprawie, bardzo często, nie bez problemów, taki zegar czy zegarek chodzi. W tym przypadku żwawy staruszek Valeroso ma ok. 120 lat. Jak przystało na zegarek kieszonkowy z wychwytem cylindrowym i w tym szacownym wieku,  nie lubi już być noszony a woli  od czasu do czasu tykać sobie na półce,  najlepiej w pozycji leżącej.
O zegarkach tego typu Wawrzyniec Al. Podwapiński w 1976 r. napisał:
[…] Zegarki cylindrowe spotyka się w użyciu bardzo rzadko. Obecnie już ich się nie produkuje. Były one rozpowszechnione jako zegarki kieszonkowe. W noszeniu na rękę wskazują duże uchybienia, gdyż ich balans ma mała amplitudę i wskutek tego jest bardziej wrażliwy na wstrząsy. [...]
 Różne są pasje kolekcjonerskie. Są takie kolekcje, gdzie, np. numizmaty, czy znaczki wkłada się zaraz po nabyciu do klasera. Natomiast  w przypadku zegara to często dopiero początek długiej drogi do odzyskania przez ten przedmiot  swojego  blasku, żeby  był ozdobą w danej kolekcji.
Czytając na emeryturze o historii zegarmistrzostwa mogę tylko żałować, że w programach nauczania z historii nie było tego wątku. Doskonale można tu prześledzić przemiany gospodarcze od rzemiosła do produkcji masowej. Do tego ten zawód ma wiele wspólnego z jubilerstwem, np. te kunsztownie zdobione , złocone wskazówki w dawnych zegarkach.
Opis zdjęć
 
1.      Cyferblat zegarka kieszonkowego Valeroso po naprawie.
2.      Werk zegarka kieszonkowego Valeroso z logo Daniel
3.      Zdjęcie zegarka kieszonkowego Valeroso przed naprawą. Fot. Autor N.N.