Pasaż Italia. Włoska perełka ukryta w centrum miasta. Zbudował ją założyciel gazety „La Stampa”

Kamienica przy Nowym Świecie 23 powstała w latach 1923-24. Wcześniej w tym miejscu znajdowała się restauracja „Trocadero”. Nowy budynek, z z charakterystycznymi kolumnami podpierającymi okna pierwszego piętra, łukami i zdobieniami, postawił Władysław Kościelski. Na dole otworzył luksusową księgarnię, a wyżej ulokował siedzibę wydawnictwa „Biblioteka Polska”.

Jednak już dwa lata po otwarciu kamienica zmieniła właściciela. Nabył ją włoski senator i magnat prasowy, założyciel słynnego dziennika „La Stampa”. Kupił ją dla swojej córki – Luciany Gawrońskiej-Frassati, żony Jana Gawrońskiego, ówczesnego ambasadora Polski w Wiedniu. Frassati, jako niezwykle majętny człowiek, nabył w sumie dwie kamienice – Nowy Świat 23 i 25. Na tym jednak nie poprzestał. Na księgarnię zamienił na kawiarnię „Italia”, rozbudował też podwórze. Tak powstał właśnie modernistyczny Pasaż „Italia”.

Pierwotnie Pasaż „Italia” biegł wzdłuż gigantycznej kawiarni. Podobno w jej wnętrza zainwestowano gigantyczne pieniądze. Każde z pomieszczeń budowano w innym stylu, w podziemiach urządzono dansing „Bodega”. Kawiarnia podobno specjalizowała się w słynnej kawie po turecku.

Lokal był tak wielki, że mimo starań właścicielki, nie mógł się utrzymać. Trzeba pamiętać, że na początku lat 30. dodatkowo szalał kryzys. „Italia” upadła, a jej miejsce podzielono. Do września 1939 roku była tam kawiarnia Swann, kino oraz klub taneczny. Kamienica została zniszczona w czasie wojny. Na początku lat 50. odbudowano ją, lecz w zupełnie innym stylu. Następnie mieściła się tam galeria sztuki.

Współcześnie, kamienica została zreprywatyzowana w 2009 roku, jednak komisja weryfikacyjna – w 2022 roku – cofnęła tę decyzję. Sam Pasaż „Italia” jest zdewastowany. Żadne sklepy w nim nie funkcjonują. Częściowo został zagrodzony. Znajduje się tam tani bar oraz siedziba Fundacji Inna Przestrzeń. Choć pasaż przetrwał wojnę i jest w opłakanym stanie, dalej widać, że była to wyjątkowa architektura. Klimat tego miejsca robią przeszklone kopuły oraz korytarze przypominające modne na początku XX wieku pasaże.