25 lat temu wyłączono reaktor pod Warszawą
Polska, podobnie jak wszystkie kraje RWPG (Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej, zrzeszająca państwa bloku wschodniego), miała swój program atomowy. Docelowo powstać miało 11 elektrowni o łącznej mocy 22 tys. MW.
Nim rozpoczęła się budowa pierwszej, nigdy nieukończonej, elektrowni Żarnowiec (niedaleko trójmiasta), pod Warszawą - w Świerku - powstał Instytut Badań Jądrowych. Szkolono tam kadry energetyków, a także obserwowano reaktory sprowadzone z ZSRR.
Pierwszym uruchomionym w Polsce reaktorem jądrowym - działającym tylko na potrzeby badawcze - była EWA (skrót od: eksperymentalny, wodny, atomowy). Kosztowała 5,5 mln dolarów, wraz z potrzebnym paliwem. Budowa trwała w latach 1956-58, a EWA ostatecznie została uruchomiona 14 czerwca 1958.
ZOBACZ: Veolia z nowym centrum dowodzenia Warszawą. Sterują siecią ciepłowniczą online
Reaktor wytwarzał 2MW ciepła, a jego rdzeń umieszczony był w aluminiowym zbiorniku wypełnionym wodą chłodzącą. „Przy pełnym załadunku umieszczano tam blisko 800 prętów paliwowych, każdy o wzbogaceniu 10% U-235. W rdzeniu znajdowało się także 9 prętów regulacyjnych i awaryjnych, a w jego otoczeniu znajdowało się 8 pionowych kanałów wykorzystywanych do produkcji izotopów promieniotwórczych. W osłonie reaktora umieszczono 10 poziomych kanałów służących do przeprowadzania badań fizycznych” – czytamy na stronie Narodowego Centrum Badań Jądrowych (spadkobierca Instytutu Badań Jądrowych).
Reaktor do likwidacji
EWA służyła przez prawie czterdzieści lat. Reaktor wyłączono 25 lutego 1995 roku. Wcześniej wykorzystywano go także do produkcji izotopów promieniotwórczych, wykorzystywanych w medycynie oraz do badań na związkach neutronów.
Po zamknięciu reaktora zaczął się żmudny proces likwidacji. W latach 1997-2002 do Rosji wywieziono wypalone paliwo, które jeszcze przez lata będzie promieniotwórcze. Pozostałe elementy dawnego reaktora składowane są w Krajowym Składowisku Odpadów Promieniotwórczych w Różanie, a także w dawnym budynku reaktora, który został przerobiony na Zakład Unieszkodliwienia Odpadów Promieniotwórczych.
W Świerku do dziś działa reaktor Maria, który jest ostatnim czynnym urządzeniem tego typu na terenie naszego kraju.
Zobaczcie też:
Strefa Biznesu: Uwaga na chińskie platformy zakupowe
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?