Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Pierwszy reaktor jądrowy w Polsce. Wyłączono go 25 lat temu. Działał pod Warszawą

Piotr Wróblewski
Piotr Wróblewski
EWA to pierwszy reaktor jądrowy uruchomiony w Polsce. Nie był częścią elektrowni, a urządzeniem wykorzystywanym do celów medycznych i szkoleniowych. Reaktor ten wyłączono 24 lutego 1995 roku, czyli równo ćwierć wieku temu.

25 lat temu wyłączono reaktor pod Warszawą

Polska, podobnie jak wszystkie kraje RWPG (Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej, zrzeszająca państwa bloku wschodniego), miała swój program atomowy. Docelowo powstać miało 11 elektrowni o łącznej mocy 22 tys. MW.

Nim rozpoczęła się budowa pierwszej, nigdy nieukończonej, elektrowni Żarnowiec (niedaleko trójmiasta), pod Warszawą - w Świerku - powstał Instytut Badań Jądrowych. Szkolono tam kadry energetyków, a także obserwowano reaktory sprowadzone z ZSRR.

Pierwszym uruchomionym w Polsce reaktorem jądrowym - działającym tylko na potrzeby badawcze - była EWA (skrót od: eksperymentalny, wodny, atomowy). Kosztowała 5,5 mln dolarów, wraz z potrzebnym paliwem. Budowa trwała w latach 1956-58, a EWA ostatecznie została uruchomiona 14 czerwca 1958.

ZOBACZ: Veolia z nowym centrum dowodzenia Warszawą. Sterują siecią ciepłowniczą online

Veolia z nowym centrum dowodzenia Warszawą. Sterują siecią c...

Reaktor wytwarzał 2MW ciepła, a jego rdzeń umieszczony był w aluminiowym zbiorniku wypełnionym wodą chłodzącą. „Przy pełnym załadunku umieszczano tam blisko 800 prętów paliwowych, każdy o wzbogaceniu 10% U-235. W rdzeniu znajdowało się także 9 prętów regulacyjnych i awaryjnych, a w jego otoczeniu znajdowało się 8 pionowych kanałów wykorzystywanych do produkcji izotopów promieniotwórczych. W osłonie reaktora umieszczono 10 poziomych kanałów służących do przeprowadzania badań fizycznych” – czytamy na stronie Narodowego Centrum Badań Jądrowych (spadkobierca Instytutu Badań Jądrowych).

Reaktor do likwidacji

EWA służyła przez prawie czterdzieści lat. Reaktor wyłączono 25 lutego 1995 roku. Wcześniej wykorzystywano go także do produkcji izotopów promieniotwórczych, wykorzystywanych w medycynie oraz do badań na związkach neutronów.

Po zamknięciu reaktora zaczął się żmudny proces likwidacji. W latach 1997-2002 do Rosji wywieziono wypalone paliwo, które jeszcze przez lata będzie promieniotwórcze. Pozostałe elementy dawnego reaktora składowane są w Krajowym Składowisku Odpadów Promieniotwórczych w Różanie, a także w dawnym budynku reaktora, który został przerobiony na Zakład Unieszkodliwienia Odpadów Promieniotwórczych.

W Świerku do dziś działa reaktor Maria, który jest ostatnim czynnym urządzeniem tego typu na terenie naszego kraju.

Zobaczcie też:

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Strefa Biznesu: Uwaga na chińskie platformy zakupowe

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na warszawa.naszemiasto.pl Nasze Miasto