Dyrektor Biblioteki Narodowej Tomasz Makowski i George Windsor Hrabia St Andrews podpisali umowę o przekazaniu starodruku w poniedziałek, 15 maja, w Bibliotece Narodowej w Warszawie.
To była historyczna chwila, jeden z rozproszonych obiektów wrócił do swojej biblioteki macierzystej. Polska Biblioteka Narodowa została otwarta 276 lat temu. To jedna z najstarszych bibliotek narodowych na świecie. W XVIII wieku, książka "L’histoire de Primaleon de Grece" należała do jednej z największych wówczas bibliotek w Europie - powiedział dyrektor Makowski.
Dodał, że na ręce hrabiego George'a Windsora przekazuje wyrazy bardzo głębokiego podziękowania, wzruszenia i zapewnił, że wieczyście będzie pamiętać o tym darze.
Dyrektor przypomniał też, że biblioteka w większości została zniszczona - najpierw przez Rosjan, którzy wywieźli po trzecim rozbiorze polski książki z Warszawy do Petersburga, a potem, kiedy w części wróciły, zostały podpalone przez Niemców. Powiedział, że poszczególnie obiekty, które znajdujemy w tak szlachetnych kolekcjach, pozwalają nam myśleć, że może za jakiś czas uda się nam chociaż część z nich odzyskać.
Na książkę trafił przypadkiem. Kupił ją na targu
Hrabia opowiadał po polsku, że miał szczęście natrafić na tę pierwszą księgę romansu rycerskiego "L’histoire de Primaleon de Grece" podczas swoich lat studenckich w Cambridge.
Dopiero po wielu latach odkryłem jej pochodzenie, jako książki należącej do dawnej kolekcji wielkiego XVIII-wiecznego biskupa i bibliofila Józefa Andrzeja Załuskiego - wspominał. - Dziś, po tym jak książka ta przez wiele lat towarzyszyła mi na półce, cieszę się, że mogę przyczynić się, aby powróciła do swojego domu. Niech będzie to mój skromny wkład w odbudowę polskiego dziedzictwa kulturowego.
Hrabia George Windsor powiedział, że trafił na tę książkę zupełnie przypadkiem ponad 30 lat temu, kiedy studiował w Cambridge. Kupił ją na targu z książkami, ponieważ, jak wspominał, interesował się wówczas romansami rycerskimi, literaturą renesansu. - Cieszyła mnie bardzo długo, natomiast wiele lat później przyjrzałem się pieczęci i exlibrisowi i zauważyłem, do kogo ta książka należała. Zacząłem się interesować również historią Załuskich i ich kolekcją jak i losami książki. Z czasem odkryłem, jak wielkie ta książka ma znaczenie - wyjaśnił.
Opowiadał też, że swoje związki z Polską zawdzięcza swojemu dziadkowi, księciu Jerzemu, który w latach 30. był w Polsce, nawiązał wiele przyjaźni, m.in. z generałem Sikorskim. Powiedział, że on sam wiele lat temu, w związku ze swoim zainteresowaniem językami, kulturą i literaturą, uczył się polskiego i że nadal potrafi czytać po polsku.
Książka należała do pierwszej polskiej Biblioteki Narodowej, jednej z największych w Europie w XVIII wieku
"L’histoire de Primaleon de Grece" Francisco Vázqueza w przekładzie François de Vernassala i Gabriela Chappuisa został opublikowany w Lyonie w 1572 roku. Utwór został opublikowany po raz pierwszy w 1512 roku i jest kontynuacją wydanego w 1511 roku "Palmerín de Oliva". Traktuje o przygodach hiszpańskiego rycerza Primaleóna i jego ukochanej Gridonii, przygodach jego brata Polendosa oraz historii miłości jego siostry Fléridy i angielskiego księcia don Duardosa. Niektórzy badacze uważają, że dzieło mogło być inspiracją dla Miguela de Cervantesa podczas tworzenia "Don Kichote z La Manchy". Francuski przekład ukazał się w czterech tomach. Narodowa Książnica otrzymała pierwszy z nich.
Podarowany egzemplarz pochodzi ze zbiorów Biblioteki Rzeczypospolitej Załuskich Zwanej - pierwszej polskiej biblioteki narodowej. Biblioteka Rzeczypospolitej, założona w XVIII wieku przez Andrzeja i Józefa Załuskich, biskupów krakowskiego i kijowskiego, zamożnych i dobrze wykształconych bibliofilów, należała do największych i najważniejszych bibliotek europejskich. Na rozkaz carycy Katarzyny II zbiory zostały wywiezione z Warszawy do Petersburga, gdzie stały się główną kolekcją biblioteki carskiej. Duża część tego zbioru została zwrócona na wniosek Polski po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku.
Dyplomata, kanclerz uniwersytetu i specjalista w zakresie dawnej książki
George Windsor Hrabia St Andrews jest członkiem brytyjskiej rodziny królewskiej, prawnukiem króla Jerzego V. Jest najstarszym synem i dziedzicem tytułu Edwarda księcia Kentu. Jest absolwentem Eton College oraz historii na uniwersytecie w Cambridge. Pracował w brytyjskiej służbie dyplomatycznej w Nowym Jorku i Budapeszcie oraz w domu aukcyjnym Christie’s jako specjalista w zakresie dawnej książki. Jest kanclerzem uniwersytetu w Bolton oraz członkiem rad wielu organizacji charytatywnych.
Źródło: Biblioteka Narodowa / PAP
Jak głosujemy w II turze wyborów samorządowych
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?