Rozmowa z Grzegorzem Witoszą

Polska Dziennik Zachodni: Uczy pan języka obcego osoby, które mają już wnuki w wieku szkolnym. Nietypowi to uczniowie.

Grzegorz Witosza: Sam takim byłem, ponieważ licencjat z niemieckiego zrobiłem po sześćdziesiątce. Po polonistyce, na której dyplom uzyskałem w 1967 r., były to moje drugie studia. Jestem przykładem tego, że człowiek może się uczyć zawsze. Wśród moich słuchaczy rozpiętość wieku jest bardzo duża. Najmłodszy ma 35 lat, najstarszy 70.

PDZ: Łatwiej czy trudniej uczy się dorosłych?

GW: Osoby starsze łatwiej się uczy niż młodzież, bo one zwykle wiedzą, czego chcą, są świadome celu, jaki chcą osiągnąć. W tym wieku nie ma się już czasu na to, żeby go trwonić. Nauczycielowi też jest lżej, bo nie poświęca tyle uwagi czynnościom organizacyjnym, na uspokajanie grupy chociażby. Jest to dość wdzięczna praca.

PDZ: Jaką metodą według pana najłatwiej nauczyć języka obcego osobę w starszym wieku?

GW: Skuteczną. A tą na pewno jest mówienie w tym języku i bezwzględna systematyczność ćwiczeń. Ważna jest także motywacja. Na pewno nie będzie to moda np. na angielski ani to, że inni się go uczą. Ale jeśli ktoś lubi wojażować i czuje, że pełniej będzie mógł korzystać z uroków podróży potrafiąc się dogadać w hotelu, restauracji, podczas zwiedzania miasta - to na pewno jest to dobry powód do nauki.

PDZ: Ile czasu potrzeba do opanowania języka na tyle, by móc przeprowadzić w nim prostą rozmowę z obcokrajowcem?

GW: Kilka miesięcy. Po warunkiem jednak, że człowiek ma się odwagę odezwać. Trzeba mówić. Nie wstydzić się tego, że popełnimy jakiś błąd, że powiemy coś niegramatycznie. Na moich studiach licencjackich wykładowcy bardzo na to zwracali uwagę. Do tego stopnia, że nie przerywali wypowiedzi, żeby nie deprymować studenta. Staram się postępować podobnie z moimi kursantami.

PDZ: Uniwersytety Trzeciego Wieku powstają jak grzyby po deszczu. Świadczy to z jednej strony o chęci przedłużenia aktywności intelektualnej i społecznej seniorów, z drugiej - o tym, że ciekawość świata i chęć poznania jest w nas duża mimo wieku. Pewne dziedziny można poznawać na zasadzie "sztuka dla sztuki", umiejętności językowe są sprawdzalne. Czy ten starszy wiek, w którym z nasza pamięcią już nie jest tak dobrze, nie jest przeszkodą w nauce?

GW: Starszy człowiek może nie ma tej lotności myśli i błyskawicznej reakcji. Ale ma jedną rzecz, której brak młodym. Doświadczenie. I z tego korzysta. Starszy człowiek nie popełnia tych błędów, które robi młodzież. Ucząc w szkołach na różnych poziomach obserwowałem wielu bardzo zdolnych, błyskotliwych młodych ludzi. Ale na pierwszym czy drugim zakręcie, mówiąc kolokwialnie, wykruszyli się. Bo się obrazili na wykładowcę, bo nie robili takich postępów, jak sobie wyobrażali. Bo nie byli wytrzymali. Starsi ludzie są bardziej pokorni, wytrwali i systematyczni. I tym mogą nadrobić.