Ruciane-Nida: Warto zobaczyć

Leśniczówka Pranie - Muzeum im. Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego Na niewielkiej polanie w pobliżu stromego brzegu jeziora Nidzkiego znajduje się Muzeum K.I. Gałczyńskiego, we wnętrzu którego odtworzono warszawski gabinet poety. Ekspozycja obejmuje liczne zdjęcia, rękopisy, listy i pamiątki. Nieskazitelna przyroda - lasy, zwierzęta, jezioro, życzliwi, nowo poznani gospodarze i w końcu ukochana żona pozwolili skupić się na pisaniu. W Praniu powstały poematy "Kronika Olsztyńska", "Wit Stwosz", "Niobe" oraz wiele innych uroczych wierszy.

W leśniczówce w lipcu i sierpniu odbywają się wieczorki poetyckie połączone z recytacją wierszy Gałczyńskiego i prezentacją muzyki poważnej. Spotkać i usłyszeć można wybitnych artystów polskiej estrady, którzy licznie odwiedzają leśniczówkę. Muzeum K. I. Gałczyńskiego od lat stanowi niekwestionowane centrum kultury nie tylko gminy Ruciane-Nida, ale całego powiatu piskiego.

Klasztor Staroobrzędowców i Cerkiew Prawosławna w Wojnowie

**Kręta droga wśród pól prowadzi do uroczo położonego nad brzegiem jeziora Duś klasztoru staroobrzędowców. Klasztor w Wojnowie to miejsce wyjątkowe, szczególnie sprzyjające rozmyślaniom o poświęceniu, wierze, odwadze jego mieszkańców. W klasztorze znajdują się ikony, które należały do unikalnych zabytków sztuki sakralnej w kraju, a także księgozbiór klasztorny z rękopisami i starymi drukami. Zdjęcie ikony
Do zabytków Wojnowa należy również cerkiew prawosławna oraz murowana molenna - dom modlitwy staroobrzędowców, która powstała w 1922 roku na miejscu starej drewnianej spalonej świątyni. W pobliżu wsi od strony zachodniej przepływa rzeka Krutynia - jedna z największych atrakcji turystycznych Mazur.

Cerkiew i molenna

Izba Regionalna w Wejsunach
Miejscowość Wejsuny jest malowniczo położona na rozległej polanie wśród lasów Puszczy Piskiej, na wschodnich brzegach jezior Wejsunek i Warnołty. Niewątpliwie najciekawszym znaleziskiem z Wejsun jest kamienny posąg starożytnego pruskiego bóstwa tzw. Kamienna Baba, pochodząca z okresu plemienia Galindów i przedstawiająca boginię Kurko. Posąg, stoi dziś przed Muzeum Ziemi Piskiej w Piszu.

W jednej z drewnianych, zabytkowych chałup mieści się Izba Regionalna ze zbiorem starych mebli i sprzętów domowych, narzędzi tkackich, rolniczych, rzadkich egzemplarzy gazet i druków mazurskich pisanych po polsku. We wsi znajduje się też kościół neogotycki z 1898 roku.

Osada Kulturowa w Kadzidłowie

Muzeum znajduje się "Osady Kulturowej" wpisanej w 2004 roku do rejestru zabytków. W skład osady wchodzą drewniane budynki przeniesione z innych miejscowości

• podcieniowa chałupa z Warnowa (gm. Ruciane-Nida) z początku XIX wieku - obecnie znajduje się w niej muzeum

• Chałupa z Dąbrów (gm. Szczytno) z początku XX wieku - obecnie znajduje się w niej "Oberża pod Psem"

• Budynek podcieniowy (gospodarczy)

• spichlerzyk (pocz. XX wieku) - obecnie stanowi fragment ekspozycji muzealnej

• spichlerzyk podcieniowy (pocz. XX wieku) - obecnie urządzono w nim "banię" (czyli rosyjską saunę).

Najcenniejszym obiektem w osadzie jest chałupa z podcieniami w obu szczytach, zrębowa, wzniesiona z masywnych bali. Stanowi ona piękny, a zarazem unikalny przykład mazurskiego budownictwa ludowego z przełomu XVIII i XIX wieku (dwa oryginalne budynki tego typu znajdują się w Muzeum Budownictwa Ludowego w Olsztynku). W tym budynku znajduje się muzeum gdzie na parterze zaaranżowano wnętrze mieszkalne oraz odtworzono wnętrze wiejskiej szkoły (wraz z mieszkaniem nauczyciela). Na obszernym poddaszu znajduje się ekspozycja etnograficzna. Część eksponatów zgromadzono w sąsiadującym z chałupą spichlerzyku.
Muzeum czynne jest codziennie w godzinach od 11:00 do 17:00 przez cały rok (z wyjątkiem Świąt).

**

Muzeum w Kadzidłowie (fot. Paweł Wagner)

Stacja Badawcza PAN w Popielnie
**W miejscowości wspaniale umiejscowionej nad jeziorem Śniardwy w latach pięćdziesiątych w zespole dworskim z XIX wieku utworzono placówkę Polskiej Akademii Nauk. Położone jest w centrum Puszczy Piskiej, na półwyspie otoczonym czterema jeziorami – Bełdany, Mikołajskie, Śniardwy i Warnołty. Od ponad 40 lat w Popielnie organizowanych jest szereg prac związanych z ochroną przyrody:

• powstał program hodowli wolnej konika polskiego, gdzie na powierzchni 1600 ha znajduje się rezerwat dla wolnożyjących tabunów tych koni,

• prowadzona jest hodowla zachowawcza bydła rasy polskiej czerwonej,

• zorganizowano jedyną w Polsce hodowlę fermową bobrów, umożliwiającą poznanie biologii tego zwierzęcia,

• prowadzone są prace z zakresu rolnictwa proekologicznego.

Przy Stacji Badawczej działa Ośrodek Edukacji Przyrodniczo-Ekologicznej, a także Muzeum, w którym wyróżnia się kolekcja zrzutów poroża jeleni, jedyna tego typu w Polsce.

Park Dzikich Zwierząt Kadzidłowo

Amatorom zwierząt żyjących na wolności, którzy chcieliby poznać ich zwyczaje i zachowanie polecamy wyprawę do Kadzidłowa. Na ponad 100 ha można przyjrzeć się z bliska dzikim mieszkańcom Puszczy Piskiej, takim jak: sarny, jelenie, daniele oraz rzadkim gatunkom: syberyjskim jeleniom Dybowskiego, św. Huberta, a nawet żubrom, łosiom i wilkom. Na specjalnie ogrodzonym terenie znajduje się wiele gatunków ptactwa leśnego, m.in.: czaple, żurawie, puchacze.

Śluza Guzianka

**

Między południowym krańcem jeziora Bełdany a jeziorem Guzianka Mała znajduje się śluza komorowa „Guzianka” (długość 44 m, szerokość 7,5 m). Ten wspaniały, działający nadal zabytek inżynierii hydrotechnicznej wyrównuje ponad dwumetrową różnicę poziomu tych jezior.

Głazy narzutowe w Wojnowie

**

Na południe od wsi Wojnowo spotkać można jedno z największych głazowisk na Mazurach. Na powierzchni 9 ha znajduje się ok. 13500 głazów.
W 1986 roku ochroną objęto dwa z nich położone na południowy wschód od wsi:
- jeden o obwodzie 975 cm i wysokości 1,2 m;
- drugi o obwodzie 700 cm i wysokości 1 m.

Salon Marion Dönhoff w Gałkowie

Salon Marion Dönhoff, oficjalnie otwarty dla gości 13 maja 2007, został urządzony w historycznym Dworze Łowczego, pochodzącym z majątku Sztynort, będącego siedzibą hrabiów Lehndorffów. W salonie z pamiątkami (zdjęcia, nagrania, książki) można wspominać wielką niemiecką dziennikarkę, naczelną redaktorkę tygodnika „Die Zeit” oraz byłych właścicieli Sztynortu: Lehndorffów.