Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Rusza II Dzień Węgierski w Katowicach

Katarzyna Pachelska
fot. Katarzyna Pachelska
W czwartek, 24 marca odbędzie się II Dzień Węgierski. W jego ramach - koncert i seminarium naukowe. Jakie są związki Katowic z Węgrami - wyjaśnia Katarzyna Pachelska.

Polak, Węgier: dwa bratanki, i do szabli, i do szklanki". To powiedzenie przychodzi na myśl każdemu, kto spotyka Węgra. I coś musi w tym być, bo Polacy lubią Węgrów, a Węgrzy - nas.

23 marca to, ustanowiony przez parlamenty obu krajów, Dzień Przyjaźni Polsko-Węgierskiej. W Katowicach od roku jest obchodzony hucznie, bo i związek naszego miasta z południowymi bratankami jest szczególny. Tym razem Dzień Węgierski odbędzie się w czwartek, 24 marca (szczegóły w rubryce "Imprezy").

Przyjaciele z Miszkolca

Jednym z miast partnerskich Katowic jest Miszkolc, poprzemysłowe miasto leżące w północnych Węgrzech, trzecie co do wielkości w kraju. W Miszkolcu jest nawet ulica Katowicka. Katowice co prawda nie mają ulicy Miszkolckiej, bo trudno by było wymówić tę nazwę, za to mają Skwer Przyjaciół z Miszkolca. To plac przy ul. Sokolskiej, położony równolegle do Hotelu Angelo, ale po drugiej stronie ulicy.

Od kilku lat współpraca Katowic z Miszkolcem jest wyjątkowo ożywiona. Spośród trzech istniejących w naszym mieście stowarzyszeń polsko-węgierskich, jedno - Stowarzyszenie Współpracy i Przyjaźni Katowice-Miskolc - zajmuje się rozwijaniem kontaktów z władzami i mieszkańcami tego miasta.
W Katowicach można też zjeść dania kuchni węgierskiej. Gulasz po debreczyńsku dostaniemy w Zaklętym Czardaszu przy ul. Kopernika 9.

Sławik i Antall

Te dwa nazwiska są symbolem przyjaźni katowicko-węgierskiej. Pierwszy z nich - Henryk Sławik, urodzony w 1894 r. w Szerokiej (obecnie Jastrzębie-Zdrój), powstaniec śląski, poseł do Sejmu Śląskiego, radny Katowic, w czasie II wojny światowej, działając na Węgrzech, uratował od śmierci około 5 tysięcy żydów i pomógł dziesiątkom tysięcy polskich uchodźców. Został zamęczony w 1944 r. w niemieckim obozie koncentracyjnym Mauthausen-Gusen. W zakrojonej na szeroką skalę akcji pomocy żydom i Polakom na Węgrzech uczestniczył również przyjaciel Sławika, Węgier Jozsef Antall.

Sławik, przez lata zapomniany bohater trzech narodów, powoli odzyskuje należną mu uwagę. W Katowicach jego imieniem nazwano rondo na osiedlu Tysiąclecia (naprzeciwko Żyrafy). Również gimnazjum nr 19 nosi imię Henryka Sławika. Na ścianie domu na rogu ul. Świętego Jana i Rynku, gdzie mieszkał, można podziwiać tablicę pamiątkową poświęconą jego pamięci. Podobna tablica znajduje się też na cmentarzu przy ul. Sienkiewicza. Przechodząc tunelem między ulicami Mielęckiego i Wojewódzką, warto na chwilę przystanąć i obejrzeć mural ze scenami z życia tego bohatera. Będzie też film o nim. Wojciech Kuczok napisał scenariusz, ma go wyreżyserować Maciej Pieprzyca.

W Katowicach mieszka wnuk Henryka Sławika, Zbigniew Kutermak.

- Chcemy, by Międzynarodowe Centrum Kongresowe, które powstanie obok Spodka, nosiło imiona Henryka Sławika i Jozsefa Antalla - mówi wiceprezydent Katowic, Michał Luty, prezes Katowickiego Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Węgierskiej. - Wtedy mógłby na jego terenie stanąć pomnik tych bohaterów - dodaje wiceprezydent.

Mogiła w Murckach

Niezwykłym przykładem, że Polak i Węgier to dwa bratanki, jest mogiła węgierskich żołnierzy w lasach murckowskich (niedaleko zjazdu z ul. Kołodzieja). Od 20 lat opiekuje się nią koło Murcki Związku Górnośląskiego.

Od 14 do 27 węgierskich żołnierzy oraz ich kapelan zostało rozstrzelanych 28 stycznia 1945 r. przez mundurowych Armii Czerwonej. Po kilku miesiącach, gdy mrozy zelżały, murckowiacy pochowali ich w lesie.

- My, jako Ślązacy wiemy, że ludzie nie zawsze mieli możliwość wyboru strony, po której walczyli. Dlatego mogiłą Węgrów opiekujemy się z potrzeby serca - mówi Jan Broda, prezes koła Murcki, emerytowany górnik KWK Murcki. - Węgrzy długo nie wiedzieli o istnieniu tego grobu. Kiedy już tu przyjechali, byli szczerze wzruszeni naszą dbałością o niego - dodaje Eugeniusz Winkler, wiceprezes koła, również emeryt górniczy.

Wciąż jednak nie wiadomo, kto dokładnie jest pochowany w Murckach. IPN umorzył śledztwo w tej sprawie.


Imprezy węgierskie

ŚRÓDMIEŚCIE NIEDZIELA Z LISZTEM Z okazji przypadającej w tym roku 200. rocznicy urodzin Ferenca Liszta, czołowego węgierskiego romantyka, w niedzielę, 20.03 odbędą się dwa koncerty. Pierwszy z nich - w samo południe w Muzeum Archidiecezjalnym (ul. Wita Stwosza 16). Na fortepianie zagra Maciej Pabich. Usłyszymy m.in. Liszta - Tarantellę, II Rapsodię Węgierską i I Walca Mefisto. Z kolei o godz. 18.00 w Studiu Koncertowym Polskiego Radia (ul. Ligonia 29) w koncercie pt. "Węgierscy wirtuozi" usłyszymy Laszlo Baranyaya. Wstęp w obu przypadkach wolny.

ŚRÓDMIEŚCIE UROCZYSTY KONCERT Z okazji Dnia Węgierskiego w Katowicach, w czwartek 24 marca o godz. 19.00 w auli Akademii Muzycznej (ul. Zacisze 3) odbędzie się uroczysty koncert "Polacy - Węgrom". Wystąpi Akademicka Orkiestra Dęta
pod dyr. Grzegorza Mielimąki. W programie m.in. Wojciech Kilar - Polonez z filmu "Pan Tadeusz", Johannes Brahms -
Taniec węgierski nr 5, Aleksander Borodin - Tańce Połowieckie z opery "Kniaź Igor". Wstęp za zaproszeniami.

ŚRODMIEŚCIE SEMINARIUM NA UNIWERSYTECIE W czwartek, 24 marca o godz. 11.00 w Sali Sympozjalnej I na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego przy ul. Bankowej 11 odbędzie się seminarium pt. "Śląsk-Polska-Węgry w późnym średniowieczu". Wśród prelegentów będą profesorowie Stanisław A. Sroka, Idzi Panic oraz Jerzy Sperka. Będzie mowa m.in. o Polakach na Węgrzech w średniowieczu, dwóch elekcjach Macieja Korwina oraz postrachu kupców wrocławskich - Krzysztofie Szafrańcu. Wstęp wolny.

ŚRÓDMIEŚCIE WĘGIERSKA WIOSNA FILMOWA 4 kwietnia (w poniedziałek) w kinie Światowid rozpocznie się pięciodniowy przegląd filmów węgierskich - 9. Węgierska Wiosna Filmowa. Będzie można obejrzeć filmy wyprodukowane w 2009 i 2010 r. Impreza rozpocznie się uroczystym seansem "Papierowych samolotów" z udziałem twórców filmu i poczęstunkiem, oczywiście węgierskim. Inne filmy to: fabularne "Bibliotheque Pascal", "Różowy camembert", "Czukor Show", "Vespa" oraz animowane: "Lena", "Mama", "Urszula", "Cichy dotyk", "Mam na imię Simon". KAP

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Jak działają oszuści - fałszywe SMS "od najbliższych"

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na katowice.naszemiasto.pl Nasze Miasto