Rzędkowice: Nielegalne kamionki

Na Jurze wydobywa się nielegalnie kamień wapienny. Kamieniołomy tworzą wprost księżycowy krajobraz na terenie Parku Krajobrazowego "Orle Gniazda".

Kopaliny pozyskują niektórzy mieszkańcy jurajskich wsi np. Rzędkowic. Robią to bez zezwolenia. Prawdopodobnie nie są też świadomi szkód, jakie wyrządzają środowisku. Ludzie tworząc nielegalne kamionki bezpowrotnie zmieniają rzeźbę terenu.

- Kamień wydobywany jest nie na jednej działce, ale w wielu miejscach w Rzędkowicach, na terenie Parku Krajobrazowego "Orle Gniazda" - twierdzi Ewa Żurowska- Oleś z Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Śląskiego. - Działki te mają jednak swoich właścicieli i to oni prawdopodobnie wydobywają kamień nieświadomi, że obowiązuje tam ustawa o ochronie przyrody, która zakazuje jakiegokolwiek pozyskiwania skał.

Mieszkańcy wydobywając kamień łamią również rozporządzenie Wojewody Śląskiego z 2006 roku w sprawie Parku Krajobrazowego "Orle Gniazda", które także zakazuje pozyskiwania skał, torfu oraz minerałów.

- Kiedy przed kilkoma tygodniami na jednej z działek zobaczyliśmy świeżo zwieziony kamień, powiadomiliśmy policję - dodaje Żurowska-Oleś. - Szybko udało nam się ustalić właściciela działki, który przyznał się do wydobycia kopaliny. Takich osób jest jednak dużo więcej.

Działania Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Śląskiego i policji mają powstrzymać ludzi przed nielegalnym wydobyciem kopaliny. Funkcjonariusze policji jednocześnie zapewniają, że jeżeli sytuacje na terenie parku będą się powtarzać, każdą sprawę będą kierować do sądu.

- Kamień, który znaleźliśmy na posesji został zwieziony z innej działki tegoż właściciela - wyjaśnia kom. Andrzej Świeboda, oficer prasowy Komendy Powiatowej Policji w Zawierciu. - Z naszych ustaleń wynika, że właściciel pozyskał kamień na własny użytek a nie w celach zarobkowych. To jednak nie zwalnia go z odpowiedzialności, dlatego też skierowaliśmy sprawę do sądu.

Do tej pory w Sądzie Grodzkim w Myszkowie swój finał znalazły tylko dwie próby wydobywania kamienia z terenu parków krajobrazowych.

- Wyroki zapadły w grudniu 2006 roku oraz w styczniu 2007 roku - informuje Małgorzata Zenderowska - Rabsztyn, wiceprezes Sądu Rejonowego w Myszkowie. - W obu przypadkach oskarżeni musieli zapłacić grzywnę w wysokości 200 złotych oraz zostali obciążeni kosztami sadowymi.

Niektórzy wydobycie kamienia traktuja jako źródło zarobku. Dziś kamień wapienny jest w cenie, bo powstają z niego piękne ogrodzenia, elewacje domów.

- Na wydobycie kopaliny wapiennej potrzebna jest koncesja, którą w zależności od wielkości wydobycia wydaje Starostwo Powiatowe w Zawierciu lub marszałek województwa śląskiego - mówi Krzysztof Szlachta, wójt gminy Włodowice.

Sprawdziliśmy. Koncesji na wydobycie kamienia wapiennego w Rzędkowicach nikt nie otrzymał, choć proceder trwa od lat. Jedyna koncesja jaką wydano przed kilkoma laty dotyczyła wydobycia kamienia na obrzeżach Parku Krajobrazowego "Orle Gniazda".

Na Jurze są jednak również legalne kamionki. W Jaroszowie taka odkrywka, pełna dobrze zachowanych amonitów ma szansę stać się turystyczną atrakcją tej niewielkiej wioski.

Kara za bezprawne wydobycie

Ilona Pałucha, geolog wojewódzki w Urzędzie Marszałkowskim w Katowicach:
Na prowadzenie działalności gospodarczej polegającej na wydobyciu kopalin potrzebna jest koncesja. Wydobycie np. kopaliny wapiennej regulują również artykuły przepisu prawa geologicznego i górniczego, w których mowa jest, że koncesja wymagana jest w zakresie pozyskania, rozpoznania i wydobycia kopaliny. Zabrania się wydobycia dla innej działalności niż koncesjonowana. Za nielegalne wydobycie naliczana jest podwyższona opłata eksploatacyjna w wysokości 80-krotnej stawki tej opłaty.