Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Siedziba NKWD pod ochroną konserwatora

gonzo19
gonzo19
Konserwator zabytków upamiętnił ofiary stalinowskiego terroru. Piwnice willi „Jasny Dom” przy ul. Świerszcza 2, gdzie siedzibę miało NKWD, zostały wpisane do rejestru zabytków.

– Wpisano je do rejestru ze względu na aspekt historyczny – mówi Monika Dziekan, rzeczniczka Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Willa „Jasny Dom” została zbudowana w 1934 roku. Przetrwała II wojnę światową bez większych uszkodzeń. Po wkroczeniu wojsk radzieckich do stolicy w 1945 roku stała się siedzibą NKWD.

W piwnicach willi Rosjanie stworzyli zbiorowe cele więzienne, gdzie trzymano żołnierzy AK. Do dziś widać zachowane napisy, wykonane ołówkiem kopiowym. Można przeczytać tam nazwiska przetrzymywanych osób, daty, ich adresy. Większość powstała w latach 1945-1946. Łącznie w piwnicach mieściło się jedenaście wieloosobowych cel więziennych. W drzwiach zachowały się nawet tzw. „judasze” do podglądania tego co robili więźniowie.

Po opuszczeniu budynku przez NKWD, willę zajęło polskie wojsko. Potem trafiła ona pod władanie miasta, które stworzyło tam mieszkania komunalne. W 1992 roku spadkobiercy właścicieli obiektu odzyskali go. – Wpisanie piwnic do rejestru zabytków oznacza, że nie będzie można niczego tam przebudowywać ani ingerować bez pozwolenia konserwatora – wyjaśnia Monika Dziekan.

Mazowiecki konserwator zabytków, co jakiś czas umieszcza na swojej liście obiekty martyrologii. W ubiegłym roku stało się tak z Fortem III w Pomiechówku, gdzie w latach 40. XX wieku hitlerowcy utworzyli obóz i getto dla Żydów. W maju tego roku konserwator wpisał do rejestru zabytków cmentarz żydowski na Bródnie, zwany również Kirkutem. Znajduje się tam kilka tysięcy macew – żydowskich nagrobków.



Czytaj również:
Mariensztat i Nowe Miasto na liście zabytków
Kino Ochota na liście zabytków
Konserwator wstrzymała wyburzanie parowozowni na Pradze Północ

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Michał Pietrzak - Niedźwiedź włamał się po smalec w Dol. Strążyskiej

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na warszawa.naszemiasto.pl Nasze Miasto