Społeczeństwo nadzorowane. Nasilające się zjawisko, na które nie mamy już wpływu?

We wtorek wieczorem w "Nowym Wspaniałym Świecie" odbyło się seminarium fundacji Panoptykon poświęcone "Społeczeństwu Nadzorowanemu", a ściślej kontroli, jakiej poddawani jesteśmy coraz częściej. I to nie tylko przez Państwo, ale także przez firmy prywatne i instytucje.

Gośćmi spotkania byli m.in. Marek Balicki (poseł, były senator i Minister Zdrowia), Maciej Gdula (socjolog i publicysta) oraz artysta Roch Forowicz. Goście oraz mieszkańcy Warszawy rozmawiali między innymi o nasilającym się zjawisku monitoringu wizyjnego, który swym zasięgiem ogarnia nas coraz ciaśniej - w pracy, szkole, na ulicach, a nawet w komunikacji miejskiej.

Rozmówcy starali się odpowiedzieć na pytania: jakie są możliwe formy sprzeciwu wobec nasilającego się nadzoru nad społeczeństwem? Dlaczego polskie społeczeństwo nie reaguje na wprowadzanie nowych form kontroli związanych z polityką strachu: wojną z terrorem, korupcją, czy ostatnio z pedofilią? Jak politycy, socjologowie i artyści postrzegają rozwój społeczeństwa nadzorowanego w Polsce?

Tematem spotkania była jednak przede wszystkim, próba zastanowienia się, czy możliwa jest jeszcze jakakolwiek próba sprzeciwu lub przynajmniej zwrócenia uwagi mieszkańcom na ten problem, który niestety dynamicznie, a jednocześnie ewolucyjnie rozrasta się w naszej przestrzeni życiowej. Coraz bardziej odczuwalna obecność nowych technologii w naszym życiu codziennym, wzrastający społeczny „popyt na bezpieczeństwo” oraz coraz głębsza ingerencja instytucji publicznych w sferę prywatności obywateli generują nowe wyzwania, szczególnie z punktu widzenia prawa i polityki społecznej.

Obserwujemy bowiem mnożenie się w szybkim tempie baz danych – tworzonych i na potrzeby publiczne i dla celów komercyjnych. Powszechne staje się również użycie zaawansowanych technologii nadzoru, takich jak nadzór wideo, monitoring przepływów finansowych czy zachowań użytkowników Internetu. Poziom wiedzy społeczeństwa na temat tych zjawisk i świadomość związanych z nimi zagrożeń nie odpowiada ich skali i znaczeniu.

www.panoptykon.org