Światowy Dzień Konsumenta - 15 marca

Konsumenci uwikłani są w różnorakie konflikty interesów ze strony wszystkich tych, którzy zajmują się obrotem towarami i nierzadko działają poza normami wyznaczonymi przez prawo i standardy współżycia społecznego. Wynika to z silniejszej pozycji rynkowej przedsiębiorcy.
Konsumenci jednak nie pozostają bezbronni. Prawną opiekę i ochronę gwarantują im nie tylko zapisy konstytucyjne, nie tylko regulacje stanowione przez ustawy, ale też sprawdzony od lat system państwowego nadzoru nad przestrzeganiem uprawnień. Ochrona ta, sprawowana jest przede wszystkim przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz Inspekcję Handlową, które są wspierane przez organizacje konsumenckie i samorządy.
Zadania Inspekcji Handlowej realizuje na terenie województwa podlaskiego Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Białymstoku z siedzibą przy ul. Młynowej 21.
Pracownicy Inspektoratu w ramach realizacji ustawowych zadań udzielają konsumentom bezpłatnych porad prawnych w siedzibie Inspektoratu lub telefonicznie pod nr tel. (085) 742-80-52. W 2010 roku udzielono 8169 porad. W przypadku powiadomienia Inspektoratu o sytuacji, w której doszło do naruszenia praw konsumentów pracownicy Inspektoratu przeprowadzają kontrolę u nierzetelnego przedsiębiorcy lub występują w roli mediatorów w sprawach powstałych na tle umów cywilno-prawnych. W 2010 roku przeprowadzono 476 mediacji, z czego 75% zakończono pozytywnie dla konsumentów.
Inspekcja Handlowa proponuje również możliwość, alternatywnego wobec sądu powszechnego, rozstrzygania sporów przed Stałym Polubownym Sądem Konsumenckim. O randze tych działań świadczy to, iż w bieżącym roku obchody Światowego Dnia Konsumenta organizowane są przez UOKiK pod hasłem „Po co drzeć koty? Konsument i przedsiębiorca przed sądem polubownym". Do Stałego Polubownego Sądu Konsumenckiego działającego przy Podlaskim Wojewódzkim Inspektorze Inspekcji Handlowej w ubiegłym roku wpłynęły 43 wnioski konsumentów na łączną kwotę 52 951 zł. Wydano 6 wyroków. Strony zawarły 6 ugód.
Należy wskazać, iż zaletą sądów polubownych jest przede wszystkim szybkość postępowania oraz niższe koszty ponoszone przez stronę przegrywającą, które ograniczają się jedynie do kosztów opinii rzeczoznawcy, o ile jest ona w danej sprawie niezbędna. Ich wadą jest natomiast to, że obie strony sporu muszą wyrazić zgodę na rozstrzygnięcie sprawy przez sąd polubowny. W ubiegłym roku w 17 sprawach przedsiębiorcy odmówili podpisania zapisu na sąd polubowny.
W ramach działań mających na celu ochronę interesów i praw konsumentów Inspektorat ponadto eliminuje z rynku produkty nie spełniające zasadniczych wymagań, produkty niebezpieczne i niewłaściwej jakości. Przedmiotowe zadania wykonywane są poprzez kontrolę rynku.. W 2010 roku pracownicy Inspektoratu przeprowadzili 1406 kontroli.
Tekst przygotowany przez Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Białymstoku