Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Twarda 28. Zabytek wśród wieżowców. Łakomy kąsek dla deweloperów. Powinien pozostać czy zostać zburzony?

Piotr Wróblewski
Piotr Wróblewski
Krystian Dobuszyński
Twarda 28. Ostatnia taka kamienica na Woli mówią varsavianiści. Deweloperzy mówią to samo, ale mają na myśli zupełnie co innego. Jedni i drugi chcieliby zająć się budynkiem przy rondzie ONZ. Jedni chcą go zachować i odnowić, drudzy zburzyć.

Twarda 28. Unikatowy zabytek czy ruina do zburzenia?

Rondo ONZ, las wieżowców i pozostałości zabudowy z lat 90., która wkrótce zostanie wyburzona. Między tym miksem biurowo-usługowym znajdziemy stary budynek przy Twardej 28. To opuszczona czteropiętrowa kamienica Lejba Osmosa powstała w 1911 roku. Ostatni lokatorzy opuścili ją w 2009 roku. Wtedy też zamknięto sklepy w parterach. Dziś kamienica jest w fatalnym stanie, w dużej części zabezpieczona deskami. Mimo, że nie ma wartości artystycznej, część osób twierdzi że to jedyny relikt dawnej zabudowy Woli. Ale nie zawsze tak było.

Pomysł na tę działkę znalazł się w planie zagospodarowania przestrzennego z 2014. Wtedy urzędnicy wymyślili, że budynki będą mogły mieć 65 metrów wysokości, a dominanta przy samym rondzie aż 180 metrów. Rondo ONZ zostałoby otoczone czterema wieżami – Rondo 1 (192), PHN Tower (150), Warsaw One (188) oraz budynkiem przy Twardej 28 (180).

Plan został przyjęty przez Radę Warszawy w 2014 roku. Czytamy w nim, że na skraju działki mógłby powstać wieżowiec, wysoki na 180 metrów, który przynależałby „do obszaru zabudowy śródmiejskiej”. Plan zakładał lokalizacje usług w parterach, a powyżej piętra o maksymalnej powierzchni 2 tys. mkw. Wjazd miał być od ul. Pereca.

Twarda 28. Zabytek wśród wieżowców. Łakomy kąsek dla dewelop...

Co ciekawe, kilka miesięcy później plan został uchylony przez wojewodę mazowieckiego. Wśród sprzeciwów organu nadzorującego była m.in. zabudowa włączająca, bądź zmieniająca kamienicę przy ul. Twardej 28. Choć wcześniej wydawało się, że stołeczny konserwator zabytków nie będzie chronił kamienicy Lejba, jego wojewódzki przełożony w 2016 roku podjął inną decyzję. Kamienica, stojąca na gruncie wartym ponad 40 mln zł, została objęta ochroną. Apelowali o to społecznicy. W uzasadnieniu decyzji wojewódzkiego konserwatora czytamy: "relikt historycznej zabudowy miejskiej XIX-wiecznej Warszawy, która w wyniku powojennych przekształceń całkowicie zniknęła z tego fragmentu miasta".

Działka obok należy do firmy Skanska. W rozmowie z jej dyrektorem zapytałem czy chcieliby przejąć nieruchomość. - Jesteśmy zainteresowani tym, żeby rozwijać ten kompleks [mowa o działce już należącej do Skanski - red.] włączając do niego dwie działki, na których istnieją wspomniane kamienice. Zastanawiamy się nad włączeniem ich w naszą inwestycję. Mamy już jednak pozwolenie na budowę samodzielnej inwestycji, która może być realizowana na działkach, które już mamy - tłumaczył nam Krzysztof Wilczek.

Ul. Bracka

Najpiękniejsze budynki w Warszawie. Mijacie je codziennie, a...

Co ciekawe, przyszły właściciel może złożyć wniosek o wykreślenie nieruchomości z rejestru zabytków. Decyzję w tej sprawie podejmuje ministerstwo kultury. Czy zdaniem historyków, warto poświęcić kamienicę przy Twardej, by zamiast niej staną wieżowiec pasujący do okolicy?

- Moim zdaniem kamienica jest zdecydowanie warta opieki i odnowienia - jest jednym z niewielu zachowanych w tych okolicach historycznych budynków, a także jedynym reliktem dawnego przebiegu ulicy Twardej, obecnie podzielonej Al. Jana Pawła II, rondem ONZ i ul. Prostą - mówi nam varsavianista Ryszard Mączewski. - Uważam, że gdyby zmienić ją w luksusowe mieszkania (jak ma to się odbyć z "Pekinem" na rogu Złotej i Żelaznej), to z jednej strony nie będzie szpecić ronda ONZ, a z drugiej będzie doskonałym przypomnieniem, że ta część miasta ma starszą historię, niż współczesne biurowce i bloki osiedla "Za Żelazną Bramą" - dodaje.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Krokusy w Tatrach. W tym roku bardzo szybko

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na warszawa.naszemiasto.pl Nasze Miasto