Wciąż zbyt dużo "kopciuchów" w Warszawie i okolicach. Nowy program ma usprawnić realizację uchwały antysmogowej

W czwartek na zorganizowanym przez Urząd Marszałkowski Mazowsza śniadaniu prasowym urzędnicy zapowiedzieli dodatkowe działania mające na celu przyśpieszenie realizacji uchwały antysmogowej i wymianę "kopciuchów".

"Wymiana idzie zbyt wolno na Mazowszu. W 2021 r. wymieniono ponad 22 tys. kotłów. To tylko 5 proc. z liczby zaplanowanej w Programie Ochrony Powietrza i jednocześnie 4 proc. kotłów do wymiany według uchwały antysmogowej. To stanowczo za mało, żeby poprawić jakość powietrza na Mazowszu. Do tego potrzebna jest wymiana dokładnie 83 377 kotłów rocznie" - poinformował Marcin Podgórski, dyrektor departamentu gospodarki odpadami, emisji i pozwoleń zintegrowanych.

Z myślą o sprawnej realizacji uchwały antysmogowej i przyśpieszeniu procesu wymiany kopciuchów urzędnicy z Mazowsza uruchamiają dwa programy, które mają w tym pomóc mieszkańcom województwa mazowieckiego.

"Przygotujemy specjalny serwis informujący mieszkańców o stanie zanieczyszczenia powietrza i pomysłami jak reagować i rozwiązywać bieżące problemy. Serwis wystartuje dzięki programowi "Mazowsze bez smogu". Ma on się różnić od innych tym, że wiadomości o stanie powietrza będą docierały do ludzi błyskawicznie" - wyjaśniał Marcin Podgórski dyrektor departamentu.

Na program "Mazowsze bez smogu" urząd marszałkowski przeznaczy 56 mln. euro. Powstaną też Lokalne Grupy Działania, które będą prowadziły akcje edukacyjne. Działania grup oswoją mieszkańców gmin i powiatów mazowieckich z nadchodzącymi zmianami.

"Mieszkańcy skarżą się na liczne problemy, z którymi spotykają się w związku z wymianą pieców. Mówią o lęku związanym z sytuacją finansową, dużą biurokracja panującą w urzędach i o kłopotach z pozyskaniem dofinansowania na wymianę instalacji grzewczych" - powiedziała Marta Milewska, rzecznik Urzędu Marszałkowskiego.

Wychodząc na przeciw potrzebom mieszkańcom w urzędach pojawią się ekodoradcy. Będą pomagać w załatwieniu formalności związanych z pozyskaniem funduszy na wymianę tzw. kopciucha.

Drugim narzędziem pomocowym będzie program "Mazowsze dla czystego powietrza" z budżetem 5 mln. zł. Mazowieckie samorządy wykorzystają je w 2023 r. na realizację programów osłonowych takich jak: dodatki do kosztów zakupu opału dla mieszkańców po wymianie urządzeń grzewczych czy na przykład dofinansowanie wkładu własnego dla przeprowadzających prace związane z termomodernizacją budynków.

Uchwała antysmogowa została wprowadzona na Mazowszu w 2017 r. W wyniku przeprowadzonych konsultacji społecznych uchwałę zmieniono. Znowelizowana obowiązuje od 26 kwietnia 2022 r. Największe zmiany dotyczą Warszawy gdzie od 1 października 2023 r. będzie obowiązywał zakaz spalania węgla. Identyczny zakaz zostanie wprowadzony w powiatach podwarszawskich od 1 stycznia 2028 r. Zakaz używania kotłów bezklasowych, tzw. kopciuchów zostanie wprowadzony 1 stycznia 2023 r. Oznacza to, że z domów oprócz kotłów muszą zniknąć kominki i piece kaflowe.

Na wymianę kopciuchów zostało już tylko 73 dni.

"Dla ochrony powietrza i naszego zdrowia ogromne znaczenie będą mieć w najbliższych latach środki unijne, których dostępność jest nadal niepewna, mówimy tu o ok. 690 mln. euro z regionalnego programu Fundusze Europejskie dla Mazowsza 2021-2027, które w różny sposób przełożą się na większą ochronę środowiska, w tym ochronę powietrza" - podsumował dyrektor Departamentu Gospodarki Odpadami, Emisji i Pozwoleń Zintegrowanych. Urzędnicy zaapelowali do rządzących o pomoc i wsparcie finansowe przy realizacji uchwały w ramach, której należy wymienić kopciuchy.

Szacuje się, że na Mazowszu w wyniku zanieczyszczenia powietrza przedwcześnie umiera ok. 6 tys. osób rocznie.