Więzienie mokotowskie otwarto 119 lat temu. Wykonano tam wyroki śmierci Pileckiego i Fieldorfa. Po latach nakręcono tam "Kilera"

W 1904 roku, zaczęło działać więzienie mokotowskie, znajdujące się dziś przy ulicy Rakowieckiej w Warszawie. Wówczas Mokotów nie był jeszcze częścią miasta, a zaledwie podwarszawską wsią. Budowa więzienia została zainicjowana przez rosyjskiego zaborcę. Powstawało przez dwa lata i było przewidziane dla 800 więźniów.

W czasie drugiej wojny światowej więzienie pełniło rolę pomocniczą dla Pawiaka. Przeludnione, więźniowie mieszkali w złych warunkach. Pierwszego dnia Powstania warszawskiego próbowano zdobyć budynek przy Rakowieckiej. Nie udało się to, więc w odwecie następnego dnia Niemcy rozstrzelali około 600 osadzonych. Przy pomocy mieszkańców Mokotowa w kolejnych dniach zrywu kilkuset więźniom udało się uciec.

W czasach stalinizmu zamordowano tam wielu żołnierzy podziemia niepodległościowego, m.in. gen. „Nila”, rtm. Pileckiego, mjr. „Zaporę” i mjr. „Łupaszkę”. Byłych żołnierzy Armii Krajowej poddawano okropnym torturom. „Oświęcim to była igraszka” - miał powiedzieć Pilecki o tym co działo się podczas jego pobytu na Rakowieckiej. Tak traktowali przedstawiciele nowej władzy w kraju bohaterów okresu II wojny światowej. Osadzano ich często ze zbrodniarzami wojennymi. Tak było chociażby z Kazimierzem Moczarskim. Od 2 marca do 11 listopada 1949 był przetrzymywany w jednej celi z Jürgenem Stroopem – odpowiedzialnym za krwawe stłumienie Powstania w Getcie warszawskim.

W latach późniejszych więzienie na Rakowieckiej stało się popularne ze względu na powstające produkcje filmowe. Najpierw film “Przesłuchanie” zrealizowany w 1982 roku, który dopuszczony do emisji został dopiero 7 lat później. Natomiast pod koniec lat 90. Popularność miejscu przywróciły produkcje Juliusza Machulskiego: “Kiler” oraz “Kiler-ów 2-óch”. W 2016 roku zapadłą decyzja, że areszt zostanie zamknięty, a w kompleksie budynków powstanie Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL, które funkcjonuje od 2019 roku.