Willa Kahana - jeden z najpiękniejszych świdermajerów pod Warszawą. To tutaj nakręcono film "Pora umierać" z Danutą Szaflarską

Świdermajery to niezwykłe budowle, które coraz częściej przykuwają uwagę mieszkańców stolicy i okolic. Nie ma w tym nic dziwnego - wyróżniają się bowiem nie tylko wyjątkową architekturą, ale także arcyciekawymi historiami. W drewnianych willach usytuowanych głównie w podwarszawskim Otwocku, żyło i mieszkało wielu zasłużonych Polek i Polaków.

To właśnie w jednej z nich, Jan Wedel, wpadł na nazwanie legendarnego smakołyku "Ptasim mlekiem" (później znanym jako "Ptasie mleczko"), a kilka ulic dalej, w otoczeniu malowniczej scenerii i śpiewu ptaków, Władysław Reymont napisał czwarty tom "Chłopów", pod tytułem "Lato".

Niesamowite, klimatyczne budynki, były także sporą inspiracją dla reżyserów i scenarzystów, zostawiając swój ślad na kartach rodzimej kinematografii. Mowa tu m.in. o Willi Flirtówce zlokalizowanej w warszawskim Wawrze, która od 2008 roku służyła filmowcom jako plebania "Ojca Mateusza".

Słynny serial z Arturem Żmijewskim w tytułowej roli nie był jedyną produkcją, zrealizowaną na szlaku świdermajerów. Kręcono tam również jeden z najbardziej wzruszających filmów powstałych w XXI wieku pod tytułem "Pora Umierać". Premiera tytułu miała miejsce w 2007 roku, z kolei zdjęcia powstawały od maja do czerwca 2006 r. Reżyserką i scenarzystką produkcji jest Dorota Kędzierzawska, w rolach głównych wystąpili natomiast Danuta Szaflarska i Krzysztof Globisz.

Obraz odniósł wielki sukces, otrzymując nagrody za dźwięk i rolę Danuty Szaflarskiej na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych, Orła za rolę Szaflarskiej na rozdaniu Polskich Nagród Filmowych, a także szereg wyróżnień na międzynarodowych festiwalach filmowych.

Fabuła filmu skupia się wokół sędziwej pani Anieli, mieszkającej wraz z suczką Filą w przedwojennej, rozpadającej się drewnianej willi w Warszawie. Po latach dzielenia mieszkania z licznymi lokatorami, kobieta pozbywa się ostatniego z nich. Staruszkę nachodzą jednak wysłannicy jej sąsiada, który nosi się z myślą przejęcia jej działki i zburzenia willi.

Starsza pani nie zamierza jednak oddać domu, w którym spędziła młodość i łączą ją z nim liczne wspomnienia. Okazuje się jednak, że jej syn Witek potajemnie odwiedził willę wraz z żoną sąsiada i prowadzi rozmowy w sprawie sprzedaży działki. Wstrząśnięta zdradą dziecka, kobieta postanawia umrzeć.

Wspomniany dom, obok genialnej Danuty Szaflarskiej wcielającej się w rolę pani Anieli, jest w filmie głównym bohaterem. Budynek to w rzeczywistości Willa Kahana - drewniany obiekt znajdujący się w Otwocku, przy ulicy Marii Konopnickiej 7A.

Pierwszym właścicielem pięknego, a zarazem tajemniczego budynku był M. Kahan. W piętrowym drewniaku, do tej pory w dobrym stanie zachowały się ażurowe drewniane detale zdobiące balkony i oszklone werandy charakterystyczne dla architektury stylu nadświdrzańskiego. Willa uchodzi za jeden z najcudowniejszych przetrwałych do dziś świdermajerów.

Twórcą stylu, w jakim został wybudowany m.in. dom przy ulicy Konopnickiej 7 był Michał Elwiro Andriolli, polski rysownik, ilustrator i malarz. Artysta w 1880 roku osiedlił się w folwarku Anielin (ok. 200 hektarów na terenie dzisiejszego Otwocka i Józefowa), zakupionym od Zygmunta Kurtza, byłego właściciela majątku Otwock Wielki. W swojej posiadłości nad rzeką Świder, wybudował według własnych projektów kilkanaście charakterystycznych domów na wynajem, zwanych później świdermajerami. Nazwa ta została wymyślona przez Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego.

Budynki te charakteryzują się elementami tradycyjnego budownictwa mazowieckiego. Posiadają lekkie konstrukcje i bogato zdobione pawilony. Domy inspirowane były m.in. architekturą szwajcarską, która została wzbogacona o werandy i przedsionki.

Przed wojną świdermajerów znajdujących się w Otwocku i jego okolicach były setki. Obecnie szacuje się, że budowli zostało około 200.