Zakaz palenia węglem w Warszawie. Wiadomo, od kiedy może obowiązywać. Władze Mazowsza przyspieszyły prace nad projektem

Nowy projekt powstał po analizie niemal 5,6 tys. uwag i wniosków, które wpłynęły w ramach konsultacji przeprowadzonych w lipcu i sierpniu br. W przygotowanej propozycji znalazł się zakaz spalania węgla na terenie Warszawy. Miałby on zacząć obowiązywać 1 października 2023 r. Taki przepis ma zostać wprowadzony także w powiatach grodziskim, legionowskim, mińskim, nowodworskim, piaseczyńskim, pruszkowskim, otwockim, warszawskim zachodnim i wołomińskim z dniem 1 stycznia 2028 r.

_– Ograniczenie spalania węgla w Warszawie i sąsiednich powiatach jest szczególnie ważne ze względu na dużą koncentrację ludności na tym obszarze. Musimy jak najszybciej ograniczyć fatalne skutki zdrowotne, na jakie są narażeni mieszkańcy. Przed samorządami dużo pracy. Znajdujemy się jednak na progu nowej perspektywy unijnej, która będzie miała niebagatelny wpływ na możliwości finansowania potrzebnych zmian_– podkreśla Janina Ewa Orzełowska, członek zarządu województwa.

W nowych przepisach dotyczących zakazu spalania węgla przewidziano także wyłączenia. Mieszkańcy, którzy do 31 grudnia 2021 zainstalowali kotły i kominki spełniające wymogi ekoprojektu będą mogli w nich palić paliwami stałymi do końca ich żywotności.

Jak mówi Marcin Podgórski, dyrektor departamentu gospodarki odpadami, emisji i pozwoleń zintegrowanych w urzędzie marszałkowskim, zakaz spalania węgla ma zbliżyć województwo do osiągnięcia neutralności klimatycznej wynikającej z Europejskiego Zielonego Ładu i pakietu reform Fit for 55. – Celem tych unijnych projektów jest ograniczenie emisji o co najmniej 55 proc. do 2030 roku. Nasz kierunek uwzględnia też, a nawet wyprzedza politykę energetyczną Polski, zgodnie z którą do 2040 roku planowane jest odejście od węgla oraz wyeliminowanie przestarzałych źródeł ogrzewania – dodaje.

Urząd marszałkowski podczas prac nad projektem korzystał m.in. z analiz zdrowotnych Europejskiego Centrum Czystego Powietrza. Jak wskazuje jego wiceprezes, Łukasz Adamkiewicz, brak zanieczyszczeń z niskiej emisji w samej Warszawie pozwoliłby uniknąć 730 przedwczesnych zgonów w skali roku, a w obwarzanku warszawskim o kolejnych 503. Jednak ten wynik można by uzyskać tylko gdyby zakaz objął także biomasę. – Udział spalania biomasy w emisji pyłu PM2.5 w Polsce to ponad 21 proc. Dla porównania z węgla to niecałe 27 proc. Dlatego jeśli chcemy, żeby regulacje były skuteczne, nie możemy zapominać także o biomasie – podkreśla.

Jak wskazuje ekspert, na Mazowszu nadal są przekraczane obowiązujące obecnie standardy stężeń pyłów zawieszonych. Tymczasem we wrześniu Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaostrzyła dotychczasowe rekomendacje poziomów zanieczyszczeń. Ma to być jasnym sygnałem, że działania naprawcze powinny być podejmowane na wielu obszarach, nie tylko w miejscach największych zanieczyszczeń.

Przypomnijmy, że na Mazowszu od listopada 2017 roku obowiązuje uchwała antysmogowa. Zgodnie z jej zapisami wszystkie nowe kotły na paliwa stałe instalowane po 11 listopada 2017 r. muszą spełniać wymagania tzw. ekoprojektu (dyrektywy unijnej, która określa normy emisji zanieczyszczeń przez urządzenia grzewcze).

Od lipca 2018 roku na Mazowszu obowiązuje także zakaz spalania części paliw stałych – węgla brunatnego, mułów i flotokoncentratów czy słabej jakości węgla kamiennego i paliw zawierających biomasę o wilgotności w stanie roboczym powyżej 20 proc.