Jest rok 1992. Aliide Truu, stara, samotna Estonka, znajduje przed swoim domem młodą dziewczynę. Zara ma niewiele ponad 20 lat i jest tak zalękniona, że boi się uchylić firanę, żeby wyjrzeć przez okno. Nie chce nic o sobie mówić, choć na ciele nosi ślady bicia. Kłamie, że ma męża, z którym pracowała jako kelnerka w Kanadzie. Myśli tylko o jednym, żeby jak najszybciej przedostać się do Finlandii.
Wkrótce okaże się, że Zara pochodzi z Władywostoku, zna estoński, a jej wizyta w domu starej wieśniaczki wcale nie jest przypadkowa. Kiedyś marzyła o studiowaniu medycyny. W Niemczech chciała zarobić na studia, gdy okazało się, że trafiła w łapy Paszy i Ławrientija. Zamiast zarabiać na siebie, zarabiała na rosyjskich mafiosów zmuszana do sprzedawania swojego ciała, bita, gwałcona i straszona tym, że o jej zajęciu dowie się najbliższa rodzina. Przez długie miesiące "pracy" Zara będzie mieć ze sobą przedwojenne zdjęcie. Na nim widać jej babkę z siostrą, dwie dziewczyny żyjące w Estonii w czasach, gdy wszystkim można było jeszcze ufać. To zdjęcie i adres wypisany na odwrocie zawiedzie ją do domu Aliide Truu.
Estonka Aliide też nie miała łatwego życia. Odbiła się na nim zaborcza miłość do męża siostry i poślubienie Rosjanina, komunisty. Radziecka okupacja Estonii wszystkim dała się we znaki, a Aliide zaczęła być postrzegana jako żona okupanta. Wszystko to doprowadzi do niespodziewanego i dramatycznego końca, bo Aliide przez dziesiątki lat skrywa przerażającą tajemnicę. Dla polskiego czytelnika zakładanie kołchozów, strach, ściganie partyzantów prowadzących antyradziecką działalność, przesłuchania przez tajniaków i wywózki w głąb ZSRR nie będą niczym nowym ani niezwykłym. Uderza podobieństwo losów mieszkańców państw, które znalazły się w radzieckiej strefie wpływów.
Młoda pisarka Sofi Oksanen została nazwana objawieniem literatury skandynawskiej. Jej "Oczyszczenie", za które otrzymała najważniejszą w Finlandii nagrodę literacką, zostało przetłumaczone na 26 języków. Nie osądza w książce nikogo, ale rysuje świetne portrety psychologiczne kobiet. To czytelnik ma rozstrzygnąć, czy wybory bohaterów były właściwe. I najważniejsze: czy oczyszczenie jest możliwe i czy w ogóle można odkupić stare winy?
Sofi Oksanen, "Oczyszczenie",
Świat Książki, Warszawa 2010, stron 335, cena 32,90 zł.
Instahistorie z VIKI GABOR
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
