“Chwała bohaterom getta!” - obchody rocznicy powstania w getcie [relacja]

Punktualnie o godzinie 12:00 pod pomnikiem Bohaterów Getta rozpoczęły się uroczystości związane z rocznicą. Prezydent Polski, Lech Kaczyński wraz z Simonem Peresem zapalili znicz przy Kamieniu Pamięci na ul. Miłej.
- Powstanie uśmierciło naszych najlepszych synów i najlepsze córki – mówił podczas swojego przemówienia Simon Peres, prezydent Izraela. - Widzimy w bojownikach getta historycznych bohaterów. Pamięć o nich nasze dzieci z dumą noszą w sercach.

Na uroczystościach nie zabrakło także Marka Edelmana oraz Ireny Sendlerowej. Edelman jest ostatnim żyjącym przywódcą powstania. Irena Sendlerowa zaś uratowała życie wielu dzieciom w warszawskim getcie. Oboje także złożyli hołd ofiarom holocaustu.

- Getto warszawskie było bez najmniejszej przenośni piekłem. W kwietniu 1940 roku tu, gdzie w tej chwili jesteśmy, pod pozorem epidemii tyfusu zbudowano mur, wysiedlono ponad sto tysięcy Polaków. Na to miejsce, obok Żydów tu mieszkających, przywieziono 140 tysięcy nowych, z innych dzielnic i okolicznych miast Mazowsza. Tak zaczęła się wyjątkowo tragiczna historia Warszawskiego Getta – mówił prezydent Lech Kaczyński.

Prezydent przypomniał również, że mimo tak odległej historii, wciąż powinniśmy pamiętać o holokauście. Oświadczył, że to ludzie ludziom zgotowali ten los i powinniśmy być wciąż czujni. Pamięć ofiar powstania w getcie uczczono uroczystym apelem, odmówieniem kadiszu oraz modlitwy ekumenicznej za zmarłych. Odśpiewano także psalm "El Malle Rachamim". Wieńce złożyli prezydent Lech Kaczyński, Simon Peres, rząd RP, Sejm i Senat, władze Warszawy, Wojsko Polskie, Wojewoda Mazowiecki oraz organizacje żydowskie i kombatanckie. Obecni byli również prezydenci innych miast, przedstawiciele duchowieństwa wszystkich wyznań oraz młodzież polska i izraelska.

Na obchody nie wpuszczano jednak zwykłych mieszkańców Warszawy. Jak dowiedzieliśmy się od policji, wszystko ze względów bezpieczeństwa.
- Widzi pani, tak to jest, są wszyscy ważni, prezydenci, a tak zwanego pospólstwa nie wpuszczają. Nie można nawet zdjęć robić, nic upamiętnić! - skarży się jeden z gapiów. - A to tylko rocznica, to coś złego?

Na teren uroczystości ochrona nie wpuszczała nikogo, kto nie otrzymał imiennego zaproszenia. A i ci z zaproszeniami nieraz musieli odejść z kwitkiem.
- Nie możemy wpuszczać nikogo bez zaproszenia lub akredytacji. Taka jest procedura. Nawet ci, którzy mieli zaproszenia nie zawsze zostali wpuszczeni, tym bardziej nie możemy więc robić wyjątków dla innych – powiedzieli nam ochroniarze.

Wokół pomnika Bohaterów Getta ustawione były barierki. Większość zainteresowanych nie mogła jednak nic zobaczyć, bowiem całą uroczystość zasłoniły im wozy transmisyjne.

Dodatkowym utrudnieniem było zamknięcie ulic wokół placu Bohaterów Getta. Kierowcy muszą omijać ulice: Zamenhofa, Lewartowskiego, Karmelicką oraz Anielewicza (Andersa – Jana Pawła II), trasy zmieniły także niektóre linie autobusowe:

• 111 w kierunku krańca ESPERANTO - od skrzyżowania Nowolipki/Zamenhofa: Nowolipki - Smocza - Anielewicza i dalej swoją trasą; w kierunku krańca GOCŁAW - od skrzyżowania Anielewicza/al. Jana Pawła II: al. Jana Pawła II - Nowolipki - Andersa i dalej swoją trasą;
• 180 w kierunku krańca POWĄZKI - CM.WOJSKOWY - od skrzyżowania Świętojerska/Andersa/Anielewicza: Andersa - Nowolipki - Smocza - Anielewicza i dalej swoją trasą; w kierunku krańca WILANÓW - od skrzyżowania Anielewicza/al. Jana Pawła II: al. Jana Pawła II - Stawki - Muranowska - Bonifraterska i dalej swoją trasą;
• N41 w kierunku krańca MŁOCINY-UKSW - od skrzyżowania Nowolipki/Zamenhofa: Nowolipki - Smocza - Anielewicza i dalej swoją trasą; w kierunku krańca DW. CENTRALNY - od skrzyżowania Anielewicza/al. Jana Pawła II: al. Jana Pawła II - Nowolipki - Andersa i dalej swoją trasą;

Beata Ratuszniak