Komisja Europejska domaga się podwyżki z 8 do 23 proc. stawki VAT

Komisja Europejska wezwała Polskę do zmiany przepisów, które umożliwiają stosowanie obniżonej (8-proc.) stawki podatku VAT w odniesieniu do sprzętu medycznego i produktów farmaceutycznych, wykraczających poza zakres dozwolony prawem UE. Rząd polski powinien odpowiedzieć Komisji do maja br.

Podwyższenie stawki VAT obejmie minimum 90 proc. rodzajów wyrobów medycznych. Zmiany te będą miały największy wpływ na budżet i działalność szpitali, przychodni, sanatoriów czy, domów pomocy społecznej. We wszystkich tych instytucjach używa się wyrobów medycznych – od rękawiczek jednorazowego użytku aż do zaawansowanego sprzętu medycznego. Jednocześnie te podmioty nie mają możliwości odliczania VAT, co powoduje, że znacząco wzrosną koszty ich funkcjonowania. – Szpital dysponuje co roku określoną pulą pieniędzy przeznaczoną na sprzęt i wyroby medyczne. Jeśli będzie musiał zapłacić wyższy VAT, automatycznie zostanie mu mniej środków na zakupy. Szacujemy, że na skutek dostosowania przepisów do wymagań UE, polskie szpitale mogą stracić ok. 1 mld zł, przeznaczanych na zakup sprzętu medycznego – podkreśla Anna Janczewska-Radwan, prezes Ogólnopolskiej Izby Gospodarczej Wyrobów Medycznych POLMED.

Podwyższenie stawki VAT odczują też pacjenci. Przy praktycznie stałej wycenie procedur medycznych wzrosną koszty wykonania zabiegu w związku ze wzrostem finalnej ceny zużytych materiałów. Przy ograniczonym budżecie NFZ oznaczać to będzie albo zmniejszenie liczby kontraktowanych świadczeń, albo dalszy wzrost zadłużenia szpitali.

- Jesteśmy w tej sprawie w stałym kontakcie z Ministerstwem Finansów, które analizuje problem. Dla dobra polskich pacjentów najważniejsze jest, aby zmiany, jeśli już muszą zostać wprowadzone, weszły w życie jak najpóźniej– mówi Witold Włodarczyk, dyrektor generalny Izby POLMED. – Prosiliśmy Ministerstwo finansów, aby był to styczeń 2015. Niestety, decyzja nie należy do nas – dodaje.

Chodzi o to, aby szpitale i dostawcy sprzętu mieli czas na przystosowanie się do nowych stawek podatku, zwłaszcza w przypadku umów wieloletnich, realizowanych etapami. Kto w takim przypadku poniesie koszty wynikające ze zmiany VAT? Jeżeli obowiązek ten spadnie na firmy, to czy możemy oczekiwać, aby w tym czasie zwiększały lub choćby utrzymywały obecny stan zatrudnienia? – pyta dyrektor Włodarczyk. Podwyższenie stawki bez okresu dostosowawczego może, jego zdaniem, spowodować lawinę sporów sądowych pomiędzy szpitalami, dostawcami sprzętu i Skarbem Państwa.

Dyrektor Włodarczyk zwraca także uwagę na kwestię listy wyrobów, których nie obejmie wzrost stawki VAT. Na mocy unijnej dyrektywy państwa członkowskie mogą stosować obniżoną stawkę VAT na sprzęt medyczny, sprzęt pomocniczy oraz pozostałe urządzenia, które spełniają dwa warunki: są „przeznaczone zwykle do łagodzenia skutków lub leczenia niepełnosprawności” oraz „przeznaczone wyłącznie do użytku osobistego przez osoby niepełnosprawne”.

- W celu uniknięcia zamieszania i niejasności, co do stosowania odpowiedniej stawki VAT (8% czy 23%) należy precyzyjnie wydzielić grupę wyrobów medycznych, które pozostaną przy obniżonej stawce podatkowej. Pozostawienie bowiem ogólnego zapisu, będącego kopią przepisu dyrektywy może spowodować, iż poszczególne podmioty, dzięki uzyskaniu indywidualnej interpretacji prawnej, będą stosować odmienną stawkę podatkową na ten sam rodzaj wyrobów medycznych. Firmy i szpitale ugrzęzną w niejednoznacznych przepisach i interpretacjach, narażając się na ryzyko i zbędne koszty – mówi Włodarczyk. Dodaje, że propozycja listy wyrobów o obniżonej stawce jest obecnie opracowywana przez POLMED i zostanie przedstawiona Ministerstwu Finansów w najbliższych dniach. - Staramy się, aby była ona jak najdłuższa, i jednoznaczna – mówi.

Zdaniem POLMEDU, kwota jaka zostanie uzyskana przez budżet państwa w wyniku zwiększenia stawki podatkowej na wyroby medyczne powinna zostać przekazania do dyspozycji Ministerstwa Zdrowia – np. w postaci zwiększenia budżetu ministerstwa lub też w postaci funduszu celowego, którego zadaniem będzie udzielanie wsparcia projektom inwestycyjnym w tym sektorze (np. w postaci programów zdrowotnych –takich jak POLKARD, czy też na podstawie odrębnej regulacji ustawowej – jak Narodowy Program Zwalczania Chorób Nowotworowych).