Naukowcy a GMO: Zobacz debatę w Centrum Nauki Kopernik

Debata będzie transmitowana na żywo na www.genesis.kopernik.org.pl. Wstęp wolny.

Naukowcy a GMO: czy są wiarygodne badania?

- W oficjalnym stanowisku Komitet Biotechnologii przy Prezydium PAN w sprawie GMO dostrzega „ogromne możliwości, nowe perspektywy”, jakie otwiera GMO i twierdzi, że „nie zostały przedstawione żadne weryfikowalne dane naukowe wykazujące szkodliwość dla ludzi lub dla środowiska realizowanych programów gospodarczych związanych ze stosowaniem inżynierii genetycznej.” (Stanowisko Komitetu Biotechnologii PAN)

- Oficjalne stanowisko Komitetu Ochrony Przyrody PAN wskazuje na „bardzo poważne i dalekosiężne konsekwencje, których ostateczne rozmiary mogą okazać się daleko bardziej groźne niż dające się obecnie przewidzieć”. (Stanowisko Komitetu Ochrony Przyrody PAN)

- „W chwili obecnej można wyróżnić trzy grupy naukowców o różnych poglądach i postawach w zakresie oceny upraw roślin genetycznie zmodyfikowanych, a mianowicie: entuzjastów, w tym osoby uwikłane w konflikt interesów lub działające w głębokiej niewiedzy; oportunistów wspierających grupę pierwszą, pracowników nauki obojętnych na sprawy publiczne oraz przeciwników bezkrytycznego dopuszczenia upraw GMO - orędowników walki o prawdę naukową i interes publiczny. Tym ostatnim nie tyle chodzi o rację, co o jej wielorakie konsekwencje. Niestety, w trwającej debacie są oni często spychani na margines i lekceważeni.” (List otwarty 22 naukowców do władz i środowiska naukowego w Polsce)

Tradycyjne uprawy a GMO: czy mogą koegzystować?

- Zasady koegzystencji upraw GMO i tradycyjnych zostały opracowane na podstawie licznych badań polowych (publikacja naukowa: Brookes, Barfoot 2003, PG Economics)

- Możliwa jest bezpieczna koegzystencja upraw kukurydzy Bt (GMO) i tradycyjnej. Potwierdza to sytuacja w Hiszpanii. Z drugiej strony Greenpeace opisał dwa przypadki pojawienia się kukurydzy GMO w uprawach ekologicznych, ale nie podał jakichkolwiek danych dotyczących przyczyn i oceny zasięgu tego incydentu (publikacja naukowa: Korbin 2006, Biotechnologia).

- W Hiszpanii uprawy GMO zanieczyściły konwencjonalną i ekologiczną kukurydzę, co miało negatywne skutki ekonomiczne i spowodowało jedne z największych demonstracji przeciw GMO w Europie (Raport organizacji Friends of Earth: Who benefits from GM crops, 2010).

- Wszelkie informacje zebrane w tym raporcie prowadzą do jednoznacznego wniosku: "koegzystencja" upraw organizmów zmodyfikowanych genetycznie i naturalnych nie jest możliwa. (Raport organizacji Greenpeace „Niemożliwa koegzystencja”)

GMO poza uprawy: co i po co modyfikujemy poza roślinami?

- W 2010 przeprowadzono w Malezji otwarte testy genetycznie modyfikowanych komarów, zaprogramowanych do zwalczania dengi (Czasopismo naukowe Science, Listopad 2010)

- Wiele firm oferuje lub rozwija genetycznie modyfikowane rośliny do produkcji leków (Wikipedia, artykuł „Pharming (genetics)” i źródła tam przytoczone).

- Transgeniczne rośliny pomagają wykrywać miny i niewybuchy. (US Patent 2005/289662)

- Genetycznie modyfikowane bakterie produkują enzym ułatwiający produkcję bioetanolu z celulozy (US Patent 6015703)

- Genetycznie modyfikowane niepłodne ryby mogą pomóc pozbyć się gatunków inwazyjnych (US Patent 20100212039)

Czytaj także: 25 naukowców powalczy o tytuł naukowego idola

Społeczeństwo a GMO: co na tym zyskujemy?

- 50proc. najbiedniejszych mieszkańców świata to drobni i biedni rolnicy, dodatkowe 20proc. to bezrolna ludność wiejska. Podniesienie dochodów drobnych rolników (dzięki technologii GMO) wnosi bezpośredni wkład w poprawę bytu dużej większości (70proc.) najbiedniejszych mieszkańców ziemi. (Raport ISAAA Global Status of Commercialized Biotech/GM Crops 2009)

- Mamy 513 milionów drobnych i średnich rolników, tak więc nawet jeśli dane ISAAA są poprawne, tylko 2.5proc. z nich uprawiało GMO w 2009. (Raport organizacji Friends of Earth Who benefits from GM crops, 2010)

- Około 60proc. polskiego społeczeństwa ocenia, że nie wie prawie nic na temat GMO (badania opinii społecznej Centrum Nauki Kopernik)

- Złoty ryż, który ma pomóc rozwiązać problem niedoboru prowitaminy A w diecie, w wielu krajach wciąż nie trafił do uprawy mimo ponad 20 lat badań (strona internetowa www.goldenrice.org)

- 15 marzec, Warszawa: pszczelarze pod hasłem „Chrońmy pszczoły” domagają się zakazu upraw GMO w Polsce.

Czytaj także: "Dzień serca" w Centrum Nauki Kopernik

Komentować będą:

dr Sławomir Sowa - pracuje w Instytucie Hodowli i Aklimatyzacji Roślin Państwowego Instytutu Badawczego w Radzikowie, w Zakładzie Biotechnologii i Cytogenetyki Roślin. Jest kierownikiem Laboratorium Kontroli GMO oraz kierownikiem Projektu Zamawianego przez MNiSW (potem NCBiR) „Środowiskowe i ekonomiczne aspekty dopuszczenia upraw GMO w Polsce” realizowanego wspólnie z innym jednostkami badawczymi (SGGW, IOR, UP Wrocław).

dr hab. Katarzyna Lisowska - biolog molekularny, specjalistka w zakresie biologii medycznej, profesor w Centrum Onkologii w Gliwicach, członek Komisji ds. GMO przy Ministerstwie Środowiska.

Prof. dr hab. Stefan Malepszy - ukończył Wydz. Rolniczy Akademii Rolniczej w Poznaniu, doktorat w 1974, habilitacja w 1979, pracuje w Katedrze Genetyki Hodowli i Biotechnologii Roślin SGGW. Zajmuje się ulepszaniem roślin przez modyfikacje genetyczne oraz kulturami in vitro. Współautor 28 publikacji w recenzowanych czasopismach.

Dr Piotr Stankiewicz – adiunkt w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Rocznik 1979, absolwent MISH-u na UMK (filozofia i socjologia).Tematem jego studiów doktoranckich była analiza sporu o uprawę roślin genetycznie modyfikowanych (GMO) w Polsce.

źródło:Centrum Nauki Kopernik

Codziennie najświeższe informacje z Warszawy na Twoją skrzynkę. Zapisz się do newslettera!