Rytualna łaźnia znaleziona na Pradze

Żydowska „mykwa” to polsku łaźnia rytualna. Jest to specjalnie skonstruowany basen służący do rytualnego oczyszczania. Woda mykwy musi być „naturalna’ czyli pochodzić z deszczówki lub ze źródła.

Budynek mykwy powstał w latach 1911-1914. – Mykwa nie działa tam już od czasów II wojny światowej, po przesiedleniu Żydów do Getta – mówi Anna Grzegorzewska z Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie.

– Pół roku temu został odkopany pierwszy basen. Był zachowany w doskonałym stanie. To, co kilka dni temu odkryli robotnicy na dziedzińcu budynku, to specjalny zbiornik, który zbierał deszczówkę zanim trafiła ona do basenów – wyjaśnia Grzegorzewska.

Mykwa będzie odrestaurowana

Zbiornik był wcześniej przykryty betonem. Na dziedzińcu można jeszcze zobaczyć m.in. przedwojenne kaloryfery i butelki – ślady tego, że kiedyś z łaźni korzystali ludzie. Kilka dni temu mykwę na Pradze oglądał rabin Gedalya Olshtein, specjalista od łaźni rytualnych. Ma pomóc warszawskiej Gminie Żydowskiej w odrestaurowaniu obiektu.

– Myślimy, żeby uruchomić mykwę. Jeden z basenów mógłby dalej służyć do celów rytualnych, inne byłyby udostępnione do oglądania turystom – tłumaczy Anna Grzegorzewska. W Warszawie działa na razie tylko jedna łaźnia rytualna, w Synagodze Nożyków przy ul. Twardej.

Budynek dawnej mykwy przy ul. Kłopotowskiego 31 stanowi własność Gminy Wyznaniowej Żydowskiej, która udostępniła go na Wielokulturowe Liceum Humanistyczne im. Jacka Kuronia. W gmachu jest też siedziba Żydowskiej Ogólnopolskiej Organizacji Młodzieżowej.

Kąpiel w mykwie

Religijna żydowska mówi, że kobieta powinna oczyszczać się w mykwie po każdej miesiączce. Mężczyzna nie ma natomiast obowiązku korzystania z mykwy – jest to tylko zwyczaj. W przypadku mężczyzn zanurzenie nie wymaga pomocy drugiej osoby. Kobiety korzystają z pomocy balanis - specjalistki odpowiedzialnej za nadzorowanie rytuału korzystania z mykwy.

Wcześniej przygotowują się do zanurzenia – zdejmują ozdoby, rozczesują włosy, usuwają z nich lakier i inne ozdoby. Obowiązek zanurzenia w mykwie spoczywa tylko na kobiecie zamężnej.

Codziennie z mykwy korzystają chasydzi, odbywają kąpiel przed modlitwami. Mężczyźni z innych odłamów judaizmu korzystają z mykwy przed świętami, m.in. Jom Kippur.

Osoby, które przechodzą na Judaizm muszą odbyć rytualną kąpiel w mykwie w obecności trzech świadków (dorosłych mężczyzn, szanowanych w społeczności). W wodzie zanurza się też nowo zakupione naczynia. Nadaje się im w ten sposób „rytualną czystość”.

Zobacz również:
Otwarta Twarda: latkes, Singer i Grzybowski
Bedeker warszawski: Synagoga im. Małżonków Nożyków