Szczepionka na RSV towarem deficytowym. Praktycznie jej nie ma i kosztuje krocie. Tymczasem w walce z RSV pomogą tylko szerokie szczepienia

Szczepionka na RSV to długo wyczekiwany produkt farmaceutyczny, który chroni przed syncytialnym wirusem oddechowym. W Unii Europejskiej około połowy ubiegłego roku dopuszczono do obrotu w dwa preparaty typu białkowego. Oba są przeznaczone dla osób dorosłych.

Szczepionka Arexvy jest przeznaczona dla osób od 60. roku życia. Uzyskała autoryzację Europejskiej Agencji Leków (EMA) 6 czerwca 2023 r. Jest stosowana w celu ochrony przed chorobami dolnych dróg oddechowych, wywołanymi przez syncytialny wirus oddechowy (wirus RS).

Drugi preparat nosi nazwę Abrysvo i jest przeznaczony do podawania kobietom w ciąży w celu uodporniania niemowląt do ukończenia 1. miesiąca życia. To pierwsza szczepionka chroniący dzieci. Można także stosować go u seniorów w wieku 60 lat i więcej. Produkt firmy GSK zatwierdzono do użytku w UE 23 sierpnia 2023 roku.

Zobacz też: Nowy lek na RSV dla dzieci dopuszczony w USA. Co wiemy o Beyfortus?

Arexvy to szczepionka rekombinowana z adjuwantem, która jest podawana domięśniowo w pojedynczej dawce. Produkt ten nie jest refundowany przez NFZ, a jego ceny zaczynają się od 900 zł. Szczepienie może być wykonywane tylko przez wykwalifikowany personel medyczny.

Natomiast Abrysvo to lek, którego cena w Polce nie jest jeszcze znana. Ta podawana przez amerykańskie CDC wynosi w sektorze prywatnym 295 USD, co wskazuje, że jej koszt będzie przekraczał u nas tysiąc złotych.

Warto wiedzieć, że na zakończenie badań i zatwierdzenie czeka szczepionka typu mRNA firmy Moderna. Preparat mRNA-1345 wykazał skuteczność w zapobieganiu zachorowaniom na RSV w dużym badaniu klinicznym z udziałem starszych osób. Uzyskano o 83,7 proc. mniej infekcji dolnych dróg oddechowych z co najmniej dwoma objawami oraz o 68,4 proc. mniej chorób będących powikłaniami zakażenia, co obserwowano na przestrzeni 4 miesięcy.

Jak informowano, szczepionka Arexvy była w aptekach od września ub. roku, obecnie w sprzedaży praktycznie jej nie ma. Na dzień 3 stycznia 2024 r. portal gdziepolek.pl wskazał na jej dostępność w 13 aptekach w całej Polsce i były to najczęściej ostatnie sztuki. Natomiast szczepionka Abrysvo nie jest jeszcze w obrocie na terenie kraju.

Na razie nie ma więc szans na walkę z chorobą w najbardziej wrażliwych populacjach, tymczasem badacze wskazują na konieczność prowadzenia szerszych szczepień. Jak przekonują, szczepionki przeciw RSV powinny być tak samo dostępne dla seniorów, jak te przeciwko grypie. Syncytialny wirus oddechowy powoduje przy tym więcej zgonów, ale niestety ich liczba nie jest w Polsce monitorowana. Z aktualnych danych wiemy jednak, że zapadalność na RSV wśród dzieci do 2. roku życia jest ponad 26 razy większa niż w ogólnej populacji.

Jak obliczyli naukowcy z Uniwersytetu Yale, gdyby szczepionkę przeciw RSV trzymało 66 proc. dorosłych w wieku 60 lat i więcej (tak, jak w przypadku tej na grypę), ograniczyłoby to potrzebę opieki ambulatoryjnej w tej grupie o 41-53 procent, a hospitalizacje, jak i zgony związane z RSV – o ok. 60 proc.

Podczas gdy większość ludzi uzyskuje poprawę po 2 tygodniach infekcji wirusem RSV, w przypadku małych dzieci i seniorów stwarza ona zagrożenie dla życia i wiąże się z długotrwałymi powikłaniami. Dla wielu grup maluchów ochronę przed RSV stanowi immunizacja, czyli podawanie przeciwciała (immunoglobuliny).