Szlaki turystyczne i ciekawe miejsca

Przez Radom

Ze stacji PKP Pionki Zachodnie ruszamy zielonym szlakiem podmiejskim, wiodącym przez tereny dawnej Puszczy Radomskiej. W przeciwną stronę trasa prowadzi ze stacji PKP Rożki. Po drodze: rezerwaty "Pionki i "Jedlnia", największy jawor w Puszczy Kozienickiej, mogiły i pomnik 250 Polaków zamordowanych w latach 1940-1944, dęby – pomniki przyrody, głaz Wernera, najstarszy park Radomia, kościół św. Wacława, grodzisko "Piotrówka", zalew Borki, Muzeum Wsi Radomskiej, pomnik pomordowanych ludzi w okolicznych lasach.

Szlak zielony (45 km): Pionki Zach. PKP - rezerwat "Pionki" - Jedlnia Koś., PKP - Mysie Górki - rezerwat "Jedlnia" - szosa Radom – Kozienice - Radom, osiedle - Radom Firlej - Las Kapturski - Stary Ogród - rynek - grodzisko Piotrówka - zalew Borki - Muzeum Wsi Radomskiej - Kosów - Rożki PKP.

Przez wielką puszczę

Ma swój Klub Miłośników, działający przy PTTK Radom, oraz odznakę turystyczną Miłośnik Puszczy Kozienickiej. Żeby ją zdobyć, najpierw brązową, a na deser złotą - wystarczy ruszyć na leśne ścieżki i jak najwięcej czerpać z tych pomników przyrody, rezerwatów, muzeów, miejsc martyrologii. Po to są te setki już kilometrów kozienickich tras.

Szlak żółty (21 km): Pionki PKP (siedem dębów szypułkowych, kamienny słup upamiętniający pobyt króla Kazimierza Jagiellończyka, pomnik ku czci ofiar masowych egzekucji dokonywanych przez hitlerowców, kolejka wąskotorowa) - szosa Radom - Kozienice - rezerwat "Zagożdżon" - rezerwat "Ponty" im. T. Zielińskiego - rozjazd dawnej kolejki leśnej - rzeka Ostrownica - szosa: Radom - Kozienice - rezerwat "Pionki" - Pionki Zachodnie PKP.

Szlak zielony (123 km): Kock PKS - Wola Gułowska - Sobieszyn - Dęblin - Głusiec (kopiec kpr. Michała Okurzałego) - Zbyczyn (dolina Wisły) - Opactwo (pobenedyktyński zespół architektoniczny) - Sieciechów (kościół św. Wawrzyńca) - uroczysko "Chrusty" - Garbatka Letnisko (pomnik ku czci partyzantów, kamień z datą wymarszu I Kompanii Kadrowej Legionów Polskich) - Bogucin - Bóbek - młyn Januszno-Osowie - Pionki - Cyganówka - Mireń - Sucha - gajówka "Miodne" (rezerwat torfowiskowy Ługi Helenowskie, rezerwat leśny "Miodne") - Koszary - Zwoleń (kościół Podwyższenia Krzyża Świętego - kaplica i miejsce pochówku Kochanowskich, w rynku Ściana Straceń, pomnik i muzeum Jana Kochanowskiego).

Szlak czarny (17 km): Żytkowice PKP - Mauzoleum 1 pp Legionów Józefa Piłsudskiego - Januszno - Krasna Dąbrowa - Bóbek - Leśna Dąbrowa - rzeka Zagożdżonka - Ośrodek Wypoczynkowy "Leśniczówka" (ścieżka przyrodnicza, kładki pozwalające na dotarcie do siedliska bobrów) - Augustów (muzeum KPK, wyłuszczarnia nasion z szyszek) - cmentarz z I wojny światowej - rezerwat "Zagożdżon".

Szlak czarny (10 km): Stoki - Kieszek - szosa Radom - Kozienice - rezerwat "Jedlnia" - mogiły Polaków pomordowanych podczas II wojny światowej - Jedlnia Letnisko PKP.

Szlak żółty (20,5 km): Miodne PKS (nadleśnictwo) - Linów - gajówka "Miodne" - szosa Zwoleń - Pionki - Antoniówka - Dąbrowa Las - Policzna (kościół p.w. św. Stefana, zespół pałacowo-parkowy, pomnik rozstrzelanych mieszkańców wsi) - Wólka Policka - Gródek Stary (kościół św. Trójcy ).

Z Iłży do Starachowic

W Iłży warto odwiedzić ruiny XII-wiecznego zamku biskupów krakowskich, muzeum regionalne, barokowy kościół Wniebowzięcia NMP, kościół i klasztor Św. Ducha oraz miejsca pamięci narodowej z czasów Powstania Styczniowego i II wojny światowej. W 30-kilometrową wędrówkę ruszamy żółtym szlakiem (PKS). W Starachowicach podziwiać będziemy zespół wielkopiecowy z XIX w. (Muzeum Przyrody i Techniki), kościół Św. Trójcy z 1681 r. i odsłonięcie geologiczne wzdłuż alei AK. Warto zajrzeć też do Muzeum Regionalnego PTTK, a przede wszystkim na stację Starachowice Wschodnie Wąskotorowe w najstarszej dzielnicy miasta – Wierzbniku. Wąskotorówka kursowała kiedyś do samej Iłży. W przyszłości ma tam wrócić. Dziś wozi turystów na kilkukilometrowej trasie Starachowice Wschodnie Wąskotorowe - Lipie.

Szlak żółty (30 km): Iłża (PKS) - Kotlarka - Koszary - Piotrowe Pole - Zębiec - Lipie - Starachowice - Starachowice Zachodnie PKP (węzeł szlaków).

Do Szydłowca

Z Szydłowca pozostanie nam do pokonania ostatnie 10 km czerwonego szlaku prowadzącego do cmentarza partyzanckiego pod Skarbową Górą. Cały szlak partyzancki im. Majora Henryka Dobrzańskiego "Hubala" ma prawie 270 km. Zaczyna się daleko od Radomia, na dworcu PKP w Radomsku. W Szydłowcu zwiedzimy rynek, zamek i Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych, ratusz, kościół św. Zygmunta, cmentarz żydowski, cmentarz rzymsko-katolicki, kamieniołomy (piaskowca szydłowieckiego), a także kwatery partyzantów AK i AL oraz powstańców 1863 r.

Szlak czerwony (268 km): Radomsko PKP - Przedbórz - Sulejów - Piotrków Trybunalski - Polichno - Swolrzewice Małe - Nadgórzyce Duże - Pocieszna Górka - Tomaszów Mazowiecki - Spała - Inowłódz - Fryszerka - Anielin - Poświętne - Kamieniec - Radzice - Drzewica - Bieliny - Gielniów - Gałki - rezerwat "Puszcza u źródeł Radomki" - Ruski Bród - Hucisko - pomnik "Hubalczyków" - Nowinki - Skłoby - Skłobska Góra - Wola Zagrodna - Chlewiska (zabytkowa huta - Muzeum Techniki) - Szydłowiec - Wola Korzeniowa - cmentarz partyzancki pod Skarbową Górą (węzeł szlaków).

Barwy walki i Warki

Warka i Studzianki Pancerne znajdują się w centrum sieci szlaków turystycznych. Od północnej strony, dolinami Wisły i Pilicy do miasta prowadzą zielone znaki z Góry Kalwarii, a z Chynowa wiedzie tu szlak żółty. Z Warki na południe przez Studzianki i rezerwaty Kozienickiego Parku Krajobrazowego do Lesiowa ruszamy trasą czerwoną im. Witaliusza Demczuka. Do miejsca słynnej bitwy pancernej prowadzi także zielony szlak z Dobieszyna oraz niebieski z Mniszewa przez Czarnolas do Janowca nad Wisłą.

Szlak zielony (43,5 km): Góra Kalwaria PKP (dwa zespoły kościelne i trzy kaplice) - Czersk (zamek) - Potycz - Podgórzyce - Konary - Przylot - Pilica - Stara Warka - Warka (muzeum Kazimierza Pułaskiego) - Warka PKP.

Szlak żółty (21 km): Chynów PKP (kościół św. Trójcy) - Budziszyn (pałac) - Michalczew - Gośniewice - Warka PKP.

Szlak czerwony (68 km): Warka PKP (kościół i pofranciszkański klasztor Dominikanów z tablicami pochówku Trojdena I i Siemowita II, na cmentarzu grób P. Wysockiego, park, pałac i pomnik Kazimierza Pułaskiego, pomniki lotnika i powstańców styczniowych) - Grabów nad Pilicą - pomnik S. Lachtary - Studzianki Pancerne (pomnik - mauzoleum, miejsce największej bitwy pancernej z udziałem wojsk polskich) - Grabnowola - Emilów - Leżenice - Głowaczów (kościół pw.św. Wawrzyńca,XIX-wieczne epitafia na cmentarzu, groby powstańców z 1864 r., mogiły żołnierzy września 1939 r.) - Brzóza (kościół neogotycki, aleja – pomnik przyrody) - Stanisławów - Marianów - rezerwat "Zadożdżon" - rezerwat "Ponty" im. T. Zielińskiego - Stoki - rezerwat "Ciszek", Królewska Droga - Lesiów PKP.

Szlak zielony (15 km): Dobieszyn PKP - rezerwat "Starodrzew Dobieszyński" - szosa Warka - Kozienice - Studzianki Pancerne (węzeł szlaków).

Szlak niebieski (106,5 km): Mniszew PKP - Kępa Skórecka - Latków - Magnuszew (pomnik Braterstwa Broni, mogiły z II wojny światowej) - Trzebień - rezerwat "Olszyny" - Łękawica - Studzianki Pancerne - Chodków (głaz w Woli Chodkowskiej upamiętniający pierwszą potyczkę oddziału "Hubala") - Kozienice (kościół p.w. Świętego Krzyża, zespół pałacowo parkowy, Muzeum Regionalne) - Kociołki (cmentarz z I wojny światowej) - Molendy - Garbatka Letnisko - Gródek Stary (kościół renesansowy) - Czarnolas (muzeum, park i pomnik Jana Kochanowskiego) - Zwola - Leokadiów - Kolonia Piskorów - Ignaców - Janowiec nad Wisłą (zamek, kościół p.w. św Małgorzaty z XVI w.).